Czym jest czkawka?
Czkawka to najczęściej niegroźny symptom, który występuje samoistnie lub pojawia się w momencie przejedzenia, za szybkiego jedzenia, czy konsumpcji zbyt suchego, bądź ostrego posiłku. Niekiedy jednak może stanowić objaw chorobowy, sugerujący kłopoty np. z układem:
- nerwowym,
- pokarmowym,
- oddechowym,
- krążeniowym.
Co to jest czkawka? To rytmicznie powtarzające się, mimowolne skurcze przepony oraz mięśni oddechowych klatki piersiowej. Niezbitym dowodem na to, że pojawiła się czkawka, jest specyficzny odgłos, towarzyszący tej dolegliwości.
Czkawka po jedzeniu, alkoholu, nowym leku, czy wynikła ze względu na inny czynnik to niezależny od woli człowieka odruch, na który mają wpływ impulsy, stymulowane przez zakończenia nerwu: błędnego i przeponowego oraz włókien współczulnych łączących się z organami mieszczącymi się m.in. w klatce piersiowej, jamie brzusznej, uszach, czy gardle.
Reklama
Czkawka u noworodków
Czkawka u noworodków to bardzo częsta sytuacja z lękiem obserwowana przez młode mamy. Najczęściej jednak nie ma powodów do niepokoju. Maluch czka ucząc się właściwie chwytać pierś lub smoczek butelki z pokarmem i nabywając zdolności do spokojnego ssania piersi.
Jeśli przy okazji połykania mleka zassie za dużą ilość powietrza, może zacząć czkać. Niektórym niemowlętom zdarza się to po każdym posiłku. Nierzadko też czkawka towarzyszy maluszkom już w życiu prenatalnym, co można zauważyć po śmiesznie podskakującym brzuchu ciężarnej.
Jak pozbyć się czkawki u noworodka? Warto otulić maleństwo ciasno kocykiem lub becikiem, założyć mu czapeczkę, rękawiczki na dłonie i skarpetki na stópki oraz przytulić do siebie. Można też na chwilę podać dziecku pierś, by się wyciszyło.
Czkawka u dziecka zwykle mija wraz z wiekiem. Jeśli tak się nie dzieje i po upływie szóstego tygodnia życia nadal towarzyszy ona dziecku, należy sprawdzić co stanowi przyczynę tego objawu u lekarza pediatry. Może to zwiastować bowiem np. problemy z układem pokarmowym.
Reklama
Co to jest czkawka przewlekła?
Częsta czkawka u osoby dorosłej, w dodatku trwająca wiele godzin (nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt) może stanowić oznakę poważnej choroby. Taka uporczywa czkawka, męcząca organizm nawet dłużej niż przez 48 godzin, stanowi już znaczny dyskomfort, a dodatkowo wywołuje zmęczenie, chudnięcie, problemy ze snem, utratę łaknienia, czy nawet depresję.
Przewlekła czkawka może wynikać z rozmaitych schorzeń, wśród których m.in. wymienia się:
- choroby metaboliczne (takie jak cukrzyca, mocznica),
- schorzenia ośrodkowego układu nerwowego (np. guzy, zapalenia, choroby naczyniowe),
- zatrucia lekami lub alkoholem,
- choroby klatki piersiowej (m.in. zawał serca, zapalenie płuc, czy zapalenie osierdzia),
- schorzenia szyi,
- dolegliwości jamy brzusznej (np. przepuklina rozworu przełykowego).
Ponadto od czego jest czkawka o przewlekłym przebiegu? Poza wymienionymi wcześniej czynnikami mogą do niej doprowadzić także operacje przeprowadzone w rejonie klatki piersiowej oraz brzucha, a także ciąża. Silny stres stanowi kolejną przyczynę występowania męczącej czkawki.
Jeśli dolegliwość jest częsta, trwa dłużej niż kilka godzin (u dorosłej osoby – ponad 8; u dziecka powyżej 3 godzin) oraz towarzyszą jej dodatkowe symptomy, takie jak np. silny ból brzucha, czy ostra biegunka, należy skonsultować stan zdrowia z lekarzem. Warto poszukać przyczyny tego objawu, a nie tylko zaleczać go.
Reklama
Skąd się bierze czkawka?
Skąd się bierze czkawka? Przyczyny tej dolegliwości najczęściej mają związek z łapczywym pochłanianiem jedzenia, spożywaniem suchych produktów, czy zbyt pikantnych. To samo może się przydarzyć jeśli zostanie przyjęta zbyt duża ilość jedzenia na raz albo spożywane artykuły będą zbyt gorące lub zbyt zimne. Czkawka po alkoholu to bardzo często pojawiający się symptom upojenia alkoholowego, tzw. przepicia. Tym objawem organizm woła, że ma dość przyjmowania kolejnej porcji procentów.
Co oznacza czkawka? To, że w wyniku jakiegoś działania, alkoholu, leku lub schorzenia została podrażniona przepona. Zakończenia nerwów przeponowych charakteryzują się tym, że są bardzo rozległe, czułe i docierają m.in. aż do szyi. To sprawia, że niekiedy już w chwili przełykania np. ostrego produktu następuje napad czkawki.
Poważniejsze przyczyny czkawki zostały wyżej wymienione. Rozważając co może powodować czkawkę, warto wziąć te możliwości pod uwagę. Naturalnie dochodzenie czy podstawą czkawki jest jakieś schorzenie i jakie, leży w gestii lekarza specjalisty.
Reklama
Jak pozbyć się czkawki?
Co na czkawkę jest najbardziej skuteczne? Można wypróbować domowych sposobów, których nie brakuje. Wśród nich wylicza się często wstrzymywanie powietrza. Inną metodą jest oddychanie przy użyciu papierowej torby, jednak należy wykonywać nie więcej niż po dwa-trzy wdechy i wydechy z tych „narzędziem”. We wspomnianych sposobach na czkawkę chodzi o zwiększenie poziomu dwutlenku węgla we wdychanym powietrzu.
Inny popularny „lek” na czkawkę to połknięcie łyżeczki cukru, bądź miodu lub też ssanie kostki lodu. Warto także spróbować „popijania” czkawki małymi łyczkami wody.
Kolejną metodą na pozbycie się czkawki jest zatknięcie palcami uszu i szerokie otwarcie ust z jednoczesnym wystawieniem języka na zewnątrz.
Jeszcze jak można wyleczyć się z czkawki? Pijąc zioła, np. melisę albo przyjmując leki uspokajające, bądź rozkurczowe. Farmaceutyki powinny być jednak stosowane dopiero po zaleceniu lekarza.
Jeśli dolegliwość wywołała jakaś choroba, lekarz zaleci odpowiednie postępowanie, w tym m.in. przyjmowanie właściwych medykamentów. W razie ostateczności, gdy czkawka zagraża życiu chorego, medyk może zadecydować o przecięciu nerwu przeponowego.
