Co to jest D-pantenol i kto może go używać?
D-pantenol to nazwa, którą często zobaczyć można na opakowaniach rozmaitych kosmetyków oraz leków do stosowania miejscowego - maści, kremów, żeli, sprayów do nosa, czy kropli do oczu.
Czym dokładnie jest D-pantenol i czemu zawdzięcza swoją popularność? Substancja ta inaczej nazywana bywa prowitaminą B5 i jako taka jest pochodną witaminy B5 (czyli kwasu pantetonowego), a dokładniej - jej „wersją” alkoholową.
Witamina B5 występuje w wielu produktach spożywczych - roślinnych i zwierzęcych, ale charakteryzuje się niską trwałością i łatwo ulega uszkodzeniu, np. gdy jest poddawana działaniu wysokiej temperatury lub eksponowana na działania promieni słonecznych.
D-pantenol jest od niej dużo trwalszy, dlatego może być wykorzystywany w kosmetyce i farmacji. Jest bardzo bezpieczny, dlatego może być stosowany przez pacjentów w każdym wieku.
Niektóre preparaty z D-pantenolem zalecane są dla dzieci już od pierwszego dnia życia, a kosmetyki z jego dodatkiem mogą stosować kobiety w ciąży. Pamiętaj jednak, że przed każdym użyciem kosmetyku należy upewnić się, czy jest on bezpieczny, co zależy również od innych substancji obecnych w składzie.
Reklama
Jak działa D-pantenol?
Co daje D-pantenol stosowany miejscowo i jak działa on na organizm człowieka? Po pierwsze prowitamina B5 świetnie wchłania się w głąb ludzkiej skóry, włosów oraz paznokci.
Przenikając przez naskórek, czyli warstwę wierzchnią, gromadzi się w warstwie skóry właściwej i - co ciekawe - tam zamienia się w kwas pantotenowy, czyli witaminę B5.
Jakie są najważniejsze właściwości D-pantenolu? Karta charakterystyki tej substancji mówi przede wszystkim, że:
- Jest to bezbarwna, przezroczysta ciecz o lepkiej konsystencji.
- Rozpuszcza się w wodzie, alkoholu i glikolu propylenowym, za to nie rozpuszcza się w tłuszczach. Rozpuszczalność D-pantenolu umożliwia jego stosowanie w kosmetyce i farmacji jako składnika aktywnego.
- D-pantenol posiada zdolność gromadzenia wody, dlatego może skutecznie nawilżać skórę. Jest to właściwość nazywana higroskopijnością.
- Nie jest toksyczny, nie wywołuje podrażnień, ani reakcji alergicznych.
- Przyspiesza proces podziału komórkowego komórek skóry, dzięki czemu pozytywnie wpływa na jej regenerację, łagodzenie i gojenie.
D-pantenol stosowany w kosmetyce to tak naprawdę 75% prowitaminy w roztworze wodnym. Jako taki występuje on w stężeniu:
- od 1 do 5% w balsamach i kremach,
- od 0,25 do 1% w odżywkach do włosów,
- od 0,5 do 1% w szamponach.
Reklama
Na co i jak stosować D-pantenol?
Jak już zostało wspomniane, D-pantenol znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce, w tym - w produkcji dermokosmetyków, czyli specjalistycznych preparatów przeznaczonych dla skóry wrażliwej, przesuszonej, atopowej lub z innymi zdrowotnymi problemami.
Jego działanie kosmetyczne jest wielowymiarowe, dlatego spotkać go można w składzie bardzo wielu produktów o rozmaitym przeznaczeniu. Na co i jak najczęściej stosuje się prowitaminę B5?
- Na twarz. Przeważnie w formie kremów nawilżających. D-pantenol wnika nawet w głębokie warstwy skóry, nawilżając ją na wszystkich poziomach. Dzięki swej higroskopijności nie tylko podnosi poziom nawodnienia, ale również pomaga go utrzymać. Dermo-kremy z jego dodatkiem łagodzą podrażnienia i odbudowują barierę ochronną cery problematycznej.
- Do ciała. Prowitaminę B5 wykorzystuje się też w kosmetyce do produkcji emulsji i balsamów do całego ciała - szczególnie do skóry suchej, odwodnionej, atopowej, ze skłonnością do egzemy.
- Na włosy. Ze względu na nawilżające działanie, D-pantenol najczęściej jest składnikiem kosmetyków (szamponów, odżywek, masek) do włosów suchych lub wysokoporowatych. Łuski okalające włosy pozbawione nawilżenia podnoszą się niczym łuski suchej szyszki, a powstałe otwory zmniejszają odporność włókien na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych. Nawodnienie włosa wzmacnia go zatem i powoduje zamknięcie porów, czyniąc włókno trwalszym i odporniejszym. Przyczynia się także do zatrzymywania w jego wnętrzu potrzebnych mu substancji odżywczych. Co ważne, dermokosmetyki do pielęgnacji włosów dbają również o skórę głowy, odpowiednio ją nawilżając i odżywiając. Zdrowa skóra głowy to czynnik niezbędny, by same włókna były mocne i lśniące.
- Na rzęsy. D-pantenol wzmacnia nie tylko włosy na głowie, ale również te tworzące tzw. oprawę oczu. Aplikowany na rzęsy i brwi wzmacnia je i nawadnia.
- Na paznokcie. Substancja wchłania się nie tylko w skórę, ale również płytkę paznokciową, nawilża ją i nadaje jej zdrowy, lśniący wygląd.
W farmacji D-pantenol dodawany jest do preparatów do stosowania miejscowego, na skórę lub błonę śluzową. Jego najbardziej znane zastosowanie to:
- Oparzenia. Dzięki jego wysokiemu bezpieczeństwu oraz całkowitemu brakowi właściwości drażniących, może być stosowany na poparzoną skórę. Koi ją, łagodzi, przyspiesza gojenie i regenerację, jednocześnie wspierając niwelowanie dolegliwości bólowych.
- Rany. Nakładany na rany - podobnie jak na oparzenia - przyspiesza ich gojenie. Dzięki silnym właściwościom nawilżającym zapobiega tworzeniu się strupów, a co za tym idzie - również nieestetycznych blizn.
Reklama
W jakiej formie jest dostępny D-pantenol?
Ponieważ D-pantenol ma tak wielorakie zastosowanie, różne są także formy, w których występuje. Są to różnego rodzaju mazidła i kosmetyki do nakładania na konkretne partie ciała. Warto wśród nich wymienić:
- Spray. Bardzo popularny jest spray z pantenolem na oparzenia słoneczne. Taka forma ułatwia aplikowanie na podrażnioną, bolącą skórę. Popularna jest także chłodząca i gojąca oparzenia pianka z wysoką zawartością prowitaminy B5.
- Krem. D-pantenol w kremie to jedna z najpowszechniejszych form tej substancji. Niekiedy zawarty jest on w kosmetykach do smarowania twarzy, innym razem - całego ciała.
- Maść. Popularne są maści z D-pantenolem na odparzenia pieluszkowe dla niemowląt lub maści na oparzenia i inne rany.
- Szampon. Ponieważ substancja ta działa dobroczynnie i nawilżająco na włosy, spotykana jest również w kosmetykach do włosów - serum, szamponie, odżywce, masce.
- Serum (do włosów, paznokci, na skórę) - to kosmetyk z wysoko stężonym D-pantenolem o silnych właściwościach regeneracyjnych. Niekiedy zawiera także inne substancje nawilżające, np. kwas hialuronowy.
- Krople. D-pantenol (a dokładnie jego 75-procentowy roztwór wodny) w kroplach dostępny jest zwykle w niewielkich opakowaniach (np. 50 - 100 ml). Można go dodać do maski do włosów, szamponu, balsamu, a nawet - z jego użyciem - samemu zrobić sobie krem. Do samodzielnego wyrobu kosmetyku potrzebne są jeszcze inne substancje (np. emulgator), a różnego rodzaju receptury znaleźć można np. w Internecie.
- Mascara. Tusze z dodatkiem D-pantenolu nawilżają rzęsy, wzmacniają je i zapobiegają ich wypadaniu.
Reklama
Gdzie kupić D-pantenol i jaka jest jego cena?
Gotowe preparaty zawierające D-pantenol są powszechnie dostępne w aptekach i drogeriach - zarówno tych stacjonarnych, jak i internetowych, oferujących sprzedaż wysyłkową.
Dermokosmetyki z jego dodatkiem mają bardzo różne ceny, w zależności m. in. od innych zawartych w nich substancji. Kiedy skóra jest problemowa, dotknięta atopią, czy nadmiernym przesuszeniem, warto wybierać produkty o naturalnych składnikach aktywnych - delikatnych, nie wywołujących podrażnień i alergii.
Kupowanie kosmetyków on-line jest dziś niezwykle popularne, jednak najlepiej wybierać produkty znane lub sprzedawane przez zaufanych dystrybutorów.
Zawsze warto zwrócić uwagę na przeznaczenie kosmetyku i zapoznać się z zaleceniami producenta (jest to szczególnie ważne w przypadku niemowląt, dzieci, czy kobiet w ciąży).
Produkty lecznicze natomiast najbezpieczniej jest kupować w aptece, najlepiej po konsultacji z lekarzem. Gdzie kupić „czysty”, 75% roztwór D-pantenolu?
Taka forma również dostępna jest w aptekach oraz dobrze zaopatrzonych sklepach internetowych. Jego cena uzależniona jest m.in. od pojemności opakowania, czy choćby producenta.
Przykładowo, za buteleczkę o pojemności 15 ml można zapłacić mniej niż 10 zł, natomiast za 100 g substancji - kilkadziesiąt zł.