Reklama
Czym jest dieta niskotłuszczowa? Zasady
Dieta niskotłuszczowa polega na spożywaniu mniejszej ilości tłuszczu niż w diecie tradycyjnej, gdzie zalecane jest, aby ten makroskładnik stanowił 30-35% wartości energetycznej diety.
Ubogotłuszczowa dieta to zatem taka, która dostarcza blisko 20% energii z tłuszczu. Zazwyczaj jednak wskazana ilość tłuszczu w diecie ustalana na podstawie stanu zdrowia i wyników badań pacjenta.
Dieta beztłuszczowa, czyli taka, która nie dostarcza tłuszczu do diety, jest niemal niemożliwa do zrealizowania. Każdy produkt zawiera makroskładniki, w tym tłuszcz, w różnej ilości i proporcji, można zatem wybierać te o mniejszej jego zawartości, ale niemożliwe jest całkowite jego wyeliminowanie
Oprócz ograniczenia całkowitej ilości tłuszczu, zaleca się w takiej diecie obniżenie również ilości nasyconych kwasów tłuszczowych do mniej niż 7% energii oraz izomerów trans <1% energii.
Do zasad diety niskotłuszczowej należą przede wszystkim:
- ograniczenie spożycia tłuszczów, zwłaszcza tych nasyconych (np. czerwone mięso, smalec, tłuste sery, pełnotłuste produkty mleczne);
- włączenie do diety tłuszczów pochodzenia roślinnego (oliwa, oleje, orzechy i nasiona) oraz tłustych ryb morskich (jeżeli pozwala na to jednostka chorobowa);
- zastąpienie pełnotłustych produktów mlecznych chudym nabiałem (np. chude twarogi, sery, mleko, kefiry, jogurty, maślanki);
- wyeliminowanie smażenia, czy pieczenia z wcześniejszym obsmażaniem i smażenia w głębokim tłuszczu na rzecz takich technik kulinarnych jak: gotowanie w wodzie, na parze, pieczenie (w rękawie, pergaminie, naczyniu żaroodpornym), duszenie bez tłuszczu, grillowanie;
- wykluczenie dań typu fast food, żywności wysokoprzetworzonej oraz słodyczy i wszelkiego rodzaju wyrobów cukierniczych (np. ciasta, drożdżówki, pączki, chałka).
Reklama
Co jeść przy diecie niskotłuszczowej?
Ilość spożywanego tłuszczu na diecie niskotłuszczowej powinna być dostosowana do stanu zdrowia pacjenta i jednostek chorobowym mu towarzyszących. W niektórych schorzeniach należy go spożywać w ilości 50 g, a niektórych nawet jedynie 20 g/dzień.
Ograniczenie tłuszczu w diecie zazwyczaj towarzyszy diecie łatwostrawnej. W takim przypadku dodatkowo zmniejsza się ilość spożywanego błonnika i modyfikuje konsystencję potraw oraz stosowane techniki obróbki wstępnej i termicznej.
W diecie niskotłuszczowej dozwolone jest wiele produktów. Z każdej grupy asortymentu można coś wybrać np.
- chudą szynkę wieprzową,
- polędwicę,
- chudy drób zamiast tłustych szynek, pasztetów, kiełbas czy gęsi, baraninę;
- niskotłuszczowy twaróg;
- fermentowane napoje mleczne, takie jak kefir zamiast serów długo dojrzewających i topionych.
Niską zawartością tłuszczu charakteryzują się przede wszystkim owoce i warzywa, a także niektóre produkty i potrawy z nich powstałe (np. zupy, suszone owoce, ketchup).
Dieta wegańska i wegetariańska kojarzy się z niską zawartością tłuszczu, jednak wszystko zależy od tego jak są one skomponowane. Niskotłuszczowa dieta bezmięsna jest możliwa, jednak warto zwrócić uwagę ile znajduje się w niej tłuszczu roślinnego np. pochodzącego z oliwy, olejów, awokado, orzechów oraz nasion.
Czego nie jeść przy diecie niskotłuszczowej?
W diecie beztłuszczowej z ograniczeniem błonnika należy ograniczyć przede wszystkim produkty pełnoziarniste np. razowe i żytnie mąki i powstałe z nich wyroby piekarnicze, a także grube makarony i kasze.
W takiej diecie należy również zmniejszyć ilość spożywanych warzyw kapustnych (np. kapusta, kalafior, brokuły, brukselka, jarmuż) czy też cebulowych (np. cebula, czosnek, por). Ograniczyć warto również wybrane owoce, które zawierają sporo błonnika (np. gruszki, śliwki, czereśnie, figi, nieprzetarte owoce jagodowe).
W diecie beztłuszczowej i bezcukrowej należałoby dodatkowo eliminować cukier, dżemy oraz soki i kompoty. Nie ma również w takiej diecie miejsca na czekoladę, która zawiera zarówno dużo tłuszczu jak i cukru.
Reklama
Dla kogo jest dieta niskotłuszczowa?
Dieta niskotłuszczowa może być pomocna w profilaktyce wielu chorób np. tych związanych z układem krążenia. Wpłynie ona pozytywnie na profil lipidowy, a przede wszystkim „zły” cholesterol, który może ulec obniżeniu po zastosowaniu omawianej diety.
Dzięki temu można zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru, zawału serca oraz innych jednostek chorobowych czy pomóc w powrocie do zdrowia po ich wystąpieniu.
Osoby borykające się z cukrzycą mają zwiększone ryzyko chorób układu krążenia, dlatego też niejednokrotnie dieta niskotłuszczowa cukrzycowa jest w ich przypadku najlepszym wyborem. Zaznaczyć należy jednak, że jeszcze większe korzyści w omawianych przypadkach chorobowych można odnieść nie przy ograniczeniu tłuszczu, a przy zmianie jego źródeł w diecie.
Tłuszcz pochodzenia roślinnego, a także tłuste ryby morskie będą korzystnie wpływały na profil lipidowy, a także zmniejszały ryzyko miażdżycy i występowania chorób układu krążenia.
Ograniczenie tłuszczów stosowane jest również w leczeniu wybranych chorób wątroby i trzustki (np. ostre i przewlekłe zapalenie trzustki i stłuszczenie wątroby, choroby dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego). Dzięki małej zawartości tłuszczu w diecie narządy te są odciążane od nadmiernej pracy dzięki czemu może dojść do ich rekonwalescencji.
Beztłuszczowy jadłospis stosowany jest również w szpitalach po operacjach, szczególnie na przewodzie pokarmowym i w zmniejszeniu objawów chorób jelit - wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, w okresie zaostrzenia oraz innych stanów zapalnych jelit.
Dieta niskotłuszczowa może przynieść korzyści zarówno kobietom jak i mężczyznom. Warto mieć na uwadze, że dzieci potrzebują tego składnika zdecydowanie bardziej do rozwoju organizmu, dlatego wszelkie ograniczenia należy konsultować z lekarzem i dietetykiem.
Odpowiednio zbilansowana dieta niskotłuszczowa będzie sprzyjała również redukcji masy ciała, a co za tym idzie również może wpłynąć pozytywnie na budowanie beztłuszczowej masy ciała.
Tłuszcz bowiem zawiera najwięcej kalorii ze wszystkich makroskładników, a jego ograniczenie przełożyć się powinno na spożycie większej ilości produktów białkowych oraz warzyw i owoców, które są niskokaloryczne i sycące.
Reklama
Efekty i skutki stosowania diety niskotłuszczowej
Efektem źle zbilansowanej i długo trwającej diety niskotłuszczowej może być niedostarczenie wystarczającej ilości witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (witaminy A, D, E oraz K). Może również wystąpić niedobór wapnia i ryboflawiny (witaminy B2), a przy nieumiejętnej kompozycji posiłków również żelaza.
Skutki uboczne oraz konsekwencje eliminacji tłuszczu mogą być poważne, dlatego warto przed przystąpieniem do diety skonsultować jadłospis z lekarzem i dietetykiem.
Dieta niskotłuszczowa, a przede wszystkim dodatkowo lekkostrawna powinna być stosowana jedynie w przypadkach wymagających tego, a nie bezpodstawnie na przykład w celu redukcji masy ciała.
Reklama
Dieta niskotłuszczowa - przykładowy przepis
Jadłospis na diecie niskotłuszczowej może być równie smaczny i urozmaicony jak podczas tradycyjnego odżywiania. Wymaga on zazwyczaj niewielkich modyfikacji obecnej diety, dzięki czemu jest łatwy do zastosowania, a przepisy nie są skomplikowane i czasochłonne.
Dieta niskotłuszczowa, a w szczególności beztłuszczowa nie powinna trwać zbyt długo, a jadłospis powinien być dopasowany do stanu zdrowia i towarzyszących jednostek chorobowych.
Najlepiej, jeżeli zostanie on ułożony indywidualnie przez dietetyka po dokładnym wywiadzie zdrowotnym i żywieniowym z pacjentem.
Jednodniowy jadłospis diety niskotłuszczowej może prezentować się następująco:
Śniadanie: kanapki z chudym twarogiem i warzywami,
Drugie śniadanie: zupa pomidorowa z makaronem (bez śmietany i zasmażki) na rosole drobiowym,
Obiad: dorsz pieczony z gotowanymi ziemniakami i fasolką szparagową,
Podwieczorek: jogurt naturalny 2% z świeżymi owocami i płatkami owsianymi,
Kolacja: sałatka z świeżymi warzywami, mozzarellą light i sosem na bazie jogurtu naturalnego.
Nie tylko przy diecie niskotłuszczowej indywidualne dopasowanie planu dietetycznego będzie kluczowe do osiągnięcia efektów. Smakowitość diety czy sytość po posiłkach, to podstawa skuteczności stosowanego sposobu żywienia.
Nowoczesne aplikacje dietetyczne umożliwiają modyfikację planu poprzez wymianę posiłków czy produktów. Dzięki szerokiemu wachlarzowi diet do wyboru każdy z pewnością znajdzie tą najbardziej odpowiednią. W ramach abonamentu możliwy jest stały kontakt z dietetykiem, który odpowie na wszelkie żywieniowe pytania.
Artykuł zawiera lokowanie produtku
