Zasady diety przy dnie moczanowej - niskopurynowej. Co można jeść?

Na czym polega dieta niskopurynowa? Zasady stosowania

Dna moczanowa jest chorobą wywoływaną przez nadmiar kwasu moczowego w organizmie, który w formie kryształów gromadzi się w stawach, w nerkach i drogach moczowych, a także innych tkankach.

Stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi nie powinno przekraczać 7 mg/dl - wyższe wartości stanowią ryzyko powstania dny.

Dna moczanowa, zwana również podagrą czy artretyzmem może się zaostrzać (m.in. silny ból w okolicy stawu, zaczerwienienie i obrzęk) lub być w stanie remisji. Zasady diety niskopurynowej będą się różnić w zależności od objawów.

W diecie ubogopurynowej jadłospis powinno bilansować się tak, aby ze spożytych produktów organizm nie wytworzył więcej niż 300 mg kwasu moczowego na dobę, a w przypadku pojawiających się ataków syntezę należy ograniczyć do 120 mg.

Hiperurykemia nie wymaga jednak dokładnego liczenia tych wartości, wystarczy kierować się zaleceniami i zastosować dietę na obniżenie kwasu moczowego, czyli opierać dietę na produktach zawierających małe ilości puryn i tych, które sprzyjają wydalaniu wspomnianego kwasu.

Dieta w dnie moczanowej ma kilka podstawowych zasad:

1. Spożywaj 4–5 posiłków w ciągu dnia, w odstępach 3–4-godzinnych.
2. Ostatni posiłek spożywaj 3–4 godziny przed snem. Pozwala to zapobiec gromadzeniu nadmiernych ilości kwasu moczowego w nocy.
3. Wypijaj minimum 2 litry płynów w ciągu dnia. Szczególnie po posiłkach i przed snem. Ułatwi to wydalanie kwasu moczowego z organizmu.
4. Wykorzystuj sposoby obróbki termicznej bez dodatku tłuszczów. Najlepszą metodą będzie gotowanie w dużej ilości wody lub na parze.
5. Utrzymuj prawidłową masę ciała oraz unikaj gwałtownych spadków masy ciała. Zdecydowanie głodówki nie są zalecane.

Reklama

Czego nie jeść przy dnie moczanowej?

Dieta stosowana w przypadku dny moczanowej powinna się przede wszystkim opierać na eliminacji z diety pokarmów, które są bogate w związki purynowe, należą do nich takie produkty jak:

Mięso i ryby

Produkty zakazane przy dnie moczanowej to przede wszystkim te zawierające duże ilości puryn. Należą do nich czerwone mięso, dziczyzna, podroby, ryby i owoce morza. Szczególnie wysoką zawartością puryn charakteryzują się jednak ryby wędzone i konserwowe. Unikać warto wędlin, konserw, galaret, wywarów z mięsa i kości.

Nabiał

Przy dnie moczanowej należy unikać spożywania nabiału o wysokiej zawartości tłuszczu np.  tłusty ser biały, ser żółty, pleśniowy, topiony i mascarpone.

Napoje

Produktem zakazanym w dnie moczanowej jest alkohol, a w szczególności piwo. Dodatkowo warto wyeliminować napoje słodzone i gazowane oraz soki owocowe. Zawierają one syrop glukozowo-fruktozowy lub fruktozę, a badania wskazują, że ma ona niekorzystny wpływ na wzrost stężenia kwasu moczowego.

Wybrane owoce i warzywa

Jakich owoców nie można jeść przy dnie moczanowej? W przypadku nasilenia objawów choroby, można również spróbować ograniczyć spożycie wybranych warzyw i owoców, takich jak: szpinak, brokuł, brukselka, por i rabarbar oraz nasion roślin strączkowych (np. fasola, soczewica). Wyniki badań dotyczących ich szkodliwości w przypadku występowania dny moczanowej są jednak niejednoznaczne. Nie ma uzasadnienia dla całkowitego ich unikania.

Inne produkty niewskazane w dnie moczanowej

By nie doprowadzać do wzrostu stężenia kwasu moczowego warto również ograniczyć spożycie grzybów w diecie. Warto także zrezygnować z tłuszczu zwierzęcego (np. masło, smalec, słonina). Czego nie wolno jeść w dnie moczanowej? Warto ograniczyć żywność przetworzoną typu fast food oraz słodycze (zawierają często duże zawartości tłuszczu oraz cukru).

Reklama

Co można jeść przy dnie moczanowej?

Co jeść przy podwyższonym kwasie moczowym? Zdecydowanie na korzyść wpłynie oparcie swojej diety na zwiększonym spożyciu warzyw, owoców, produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu, tłuszczów roślinnych (np. oleje), orzechów (np. migdały i orzechy włoskie, pestki słonecznika i dyni) i niskoprzetworzonych produktów zbożowych (np. kasze gruboziarniste, chleb razowy, makaron pełnoziarnisty i płatki owsiane górskie).

Badania wykazały, że osoby spożywające minimum jedną porcję produktów mlecznych w ciągu dnia miały niższe stężenia kwasu moczowego we krwi w porównaniu do osób, które nie uwzględniły tych produktów w swoim jadłospisie.

Produkty te powinny mieć jednak niską zawartość tłuszczu. Na diecie purynowej warto jeść np. mleko, jogurt naturalny, kefir, maślanka, chudy i półtłusty twaróg.

Jakie warzywa i owoce można jeść przy dnie moczanowej? Warto włączyć do swojej diety takie warzywa jak pomidory, jarmuż czy paprykę. Są one cennym źródłem witaminy C, kwasu foliowego i błonnika pokarmowego, które wykazują ochronne działanie przed rozwojem dny. Warto więc spożywać je w sporej ilości i im różnorodniej tym lepiej.

Przy dnie moczanowej warto włączyć również do jadłospisu zupy. Najlepiej przygotowane na wywarze warzywnym.

W dnie moczanowej szczególną uwagę trzeba przykładać do spożycia węglowodanów, a ograniczenia tłuszczów. Dowiedziono, że dieta bogatowęglowodanowa  wzmaga wydalanie kwasu moczowego z moczem.

Dieta w podagrze powinna zatem obfitować w warzywa, owoce, produkty zbożowe z pełnego przemiału. Tłuszcz natomiast sprzyja gromadzeniu w organizmie kwasu moczowego, dlatego też przy dnie moczanowej zdecydowanie lepszym wyborem będzie sięganie po chude produkty np. mięso - drób i chude części wołowiny oraz wieprzowiny czy ryby - np. sandacz, dorsz, mintaj, a także jaja.

Co pić przy dnie moczanowej? W diecie niskopurynowej należy dużo pić, zwłaszcza po posiłkach i przed snem. Ułatwi to nerkom wydalanie kwasu moczowego. Do dozwolonych płynów należą herbaty (np. zielona, ziołowe i owocowe), woda, kawa czy też soki warzywne.

Reklama

Przykładowy jadłospis przy dnie moczanowej

Dieta ubogopurynowa nie musi być nudna. Asortyment produktów do stworzenia jadłospisu jest dosyć szeroki. Dietę warto zastosować zarówno w momencie zaostrzenia choroby jak i w czasie remisji by nie doprowadzić do ataków.

Jak może wyglądać przykładowy jadłospis na cały dzień? Przedstawiamy całodniowe menu przy dnie moczanowej:

Śniadanie – Owsianka na mleku z musem jagodowym

II Śniadanie – Jogurt naturalny z jabłkiem i cynamonem

Obiad – Kurczak pieczony w pomidorach z pieczonymi ziemniakami

Podwieczorek -  Mieszanka orzechów (włoskie, migdały)

Kolacja – Jajecznica na parze z cukinią w ziołach

Reklama

Przykładowe przepisy przy dnie moczanowej

Dieta niskopurynowa w zaostrzeniu może zakładać w większości przepisy jarskie. Żywienie w dnie moczanowej nie musi być jałowe i monotonne.

Propozycji jakie można zaoferować w diecie przy podwyższonym kwasie moczowym jest ogrom. Oto kilka propozycji przepisów:

Kanapki z pastą z soczewicy, pomidorów suszonych i pestek dyni

Składniki:

• Chleb żytni razowy – 2 kromki
• Soczewica czerwona, nasiona suche – 2 łyżki
• Pomidor suszony – 2 plastry
• Dynia, pestki – 1 łyżka
• Sól, pierz, zioła prowansalskie

Sposób przygotowania:

1. Soczewicę ugotuj w osolonej wodzie zgodnie z instrukcją na opakowaniu.
2. Suszone pomidory zalej wrzątkiem, a po kilku minutach odsącz i pokrój na mniejsze kawałki.
3. Pestki umieść w naczyniu blendera i zmiel. Dodaj pozostałe składniki i zblenduj na gładką pastę.
4. Pieczywo posmaruj pastą.

Owsianka na mleku migdałowym z malinami i tahini

Składniki:

• Płatki owsiane – 4 łyżki
• Mleko migdałowe – 1 szklanka
• Maliny – 4 łyżki
• Tahini – 1 łyżka
• Dynia, pestki – 1 łyżka

Sposób przygotowania:

1. Ugotuj płatki w mleku przez około 5-10 minut i przełóż do miseczki.
2. Owoce umyj i dodaj do płatków.
3. Dodaj tahini, pestki dyni i wymieszaj.

Reklama

Spaghetti z soczewicą i jarmużem

Składniki:

• Makaron pełnoziarnisty spaghetti, suchy – 80g
• Soczewica czerwona, nasiona suche – 4 łyżki
• Jarmuż – 1 liść
• Czosnek – 2 ząbki
• Cebula – ½ sztuki
• Przecier pomidorowy – 1 szklanka
• Oliwa z oliwek – 2 łyżki
• Sól, pieprz

Sposób przygotowania:

1. Makaron ugotuj al dente w osolonej wodzie.
2. Cebulę oraz czosnek obierz i posiekaj.
3. Jarmuż opłucz, usuń grube łodygi, a liście porwij.
4. Na rozgrzanej patelni z tłuszczem podsmaż cebulę oraz czosnek.
5. Na patelnię wsyp soczewicę, zalej wodą tak, aby przykryła wszystkie składniki. Gotuj około 5 minut.
6. Dodaj jarmuż, passatę i dopraw. Gotuj do momentu, aż składniki będą miękkie.
7. Makaron wyłóż na talerz i polej sosem.

Smakowitość diety to podstawa skuteczności stosowanego sposobu żywienia. Pomaga ona w wytrwaniu w założonym celu. Nowoczesne aplikacje dietetyczne umożliwiają modyfikację planu poprzez wymianę posiłków czy produktów.

Dzięki szerokiemu wyborowi dań na pewno każdy znajdzie coś co podpasuje jego preferencjom smakowym. W ramach abonamentu możliwy jest stały kontakt z dietetykiem, który odpowie na wszelkie żywieniowe pytania.

Reklama