Dieta przy anemii - jaką wybrać i co jeść? Przepisy

Reklama

Dlaczego ważna jest dieta przy anemii?

Codziennie podejmowane wybory żywieniowe mają ogromny wpływ na stan organizmu. Niedostateczne dostarczenie wraz z dietą odpowiednich ilości makro i mikro składników może objawiać się niedoborami, a te wpływać negatywnie na prawidłową syntezę hormonów, komórek odpornościowych czy krwi.

Jednym z najpopularniejszych zaburzeń, związanych z nieprawidłowo zbilansowaną dietą, jest niedokrwistość, która może być wywołana niedoborem żelaza lub witaminy B12 czy kwasu foliowego. Leczenie anemii dietą może przynieść poprawę wyników krwi jedynie w początkowej fazie rozwoju niedokrwistości. Aby dieta na anemię miała sens, należy poznać jej dokładną przyczynę.

Często wynika ona nie tylko z niedoborów dietetycznych ale także ze złego wchłaniania.

Dlatego też dieta w niedokrwistości z niedoboru żelaza powinna uwzględniać prawidłowe bilansowanie posiłków pod kątem wchłaniania. Należy unikać popijania posiłków kawą i mocną herbatą oraz ograniczyć podaż błonnika w posiłku bogatym w żelazo. Jego przyswajalność można zwiększyć natomiast dzięki dodatkowi produktów bogatych w witaminę C i kwasy organiczne.

Gdy niedokrwistość przyjmuje postać zaawansowaną należy poddać się farmakoterapii, ponieważ sama dieta przy ostrej anemii może nie być wystarczająca.

Reklama

Co jeść przy anemii?

Żelazo w pożywieniu występuje w formie niehemowej (roślinne) i hemowej (zwierzęce). Dieta wegetariańska w anemii może nie być efektywna, ponieważ produkty roślinne zawierają wyłącznie żelazo niehemowe. Jest ono podatne na działanie substancji obecnych w produktach spożywczych ograniczających jego wchłanianie i tym samym jest gorzej przyswajalne niż żelazo hemowe.

Dlatego wegetarianie powinni zadbać o wyższą podaż tego pierwiastka wraz z dietą.

Co jeść na niedobór żelaza? Lista produktów dostarczających duże jego ilości jest obszerna i dość zróżnicowana. Na jej podstawie można bilansować zdrowe posiłki i niekoniecznie pić tak popularny sok z buraka na anemię.

Do najbardziej zasobnych produktów należą:

• mięso, ryby, owoce morza: podroby, wołowina, wieprzowina, ostrygi, sardynki, makrela, śledź;
• produkty zbożowe: kasza gryczana, komosa ryżowa, pieczywo razowe;
• warzywa: soczewica, szpinak, jarmuż, fasolka, burak, fasola biała, natka pietruszki;
• orzechy i nasiona: pestki dyni, orzechy włoskie, sezam.

Co powinny jeść kobiety w ciąży przy anemii?

W czasie ciąży zapotrzebowanie na żelazo znacznie wzrasta, a w szczególności w trzecim trymestrze. Dodatkowa ilość wynika ze zwiększającej się masy krwinek czerwonych, wzrostu łożyska i płodu, a pod koniec ciąży również z zabezpieczenia przed okołoporodową utratą krwi.

W ciąży najczęstszą przyczyną anemii, stanowiącą około 75 proc. jej przypadków, jest niedobór żelaza. Mimo, że wchłanialność jego wzrasta znacząco, wciąż obserwuje się niedobory. Pierwiastek ten można dostarczać zarówno wraz z żywnością, jak i z suplementami, co w przypadku niedoborów jest bardzo często nawet konieczne. W profilaktyce niedokrwistości dieta również ma ogromne znaczenie.

Co jeść, gdy anemia w ciąży już wystąpi? Dieta na niedokrwistość wciąż powinna być zbilansowana i różnorodna, ale wzbogacona o produkty szczególnie bogate w żelazo. To najlepiej wchłaniane znajduje się w mięsie oraz rybach. Te drugie, szczególnie w ciąży, należy wybierać ze sprawdzonych źródeł i mniejsze okazy, z uwagi na możliwe zanieczyszczenia metalami ciężkimi. 

Roślinne źródła żelaza (np. natka pietruszki, szpinak, jarmuż, kakao, owoce suszone, strączki, kasze gruboziarniste, nasiona i orzechy) również warto włączyć do jadłospisu, ale z uwzględnieniem produktów bogatych w witaminę C w posiłku. W badaniach wskazuje się również, że wchłanianie wzrasta w trakcie posiłków zawierających fruktozę, witaminę B12 i B6.

Reklama

Co powinny jeść dzieci przy anemii?

Żelazo ma ogromne znaczenie w organizmie człowieka, a w szczególności w przypadku dzieci.  Wpływa ono bowiem na rozwój funkcji poznawczych, bierze udział w tworzeniu krwinek czerwonych, wchodzi w skład wielu enzymów i uczestniczy w zwalczaniu wirusów i bakterii. W przypadku anemii u dzieci należy z jeszcze większą starannością komponować jego jadłospis, tak aby był pełnowartościowy, różnorodny i zbilansowany. Co powinno jeść dziecko z anemią?

Na rynku znajduje się wiele produktów przeznaczonych właśnie dla dzieci i jedocześnie wzbogaconych w żelazo np. kaszki, kleiki, płatki zbożowe. Mogą one stanowić alternatywę, ale nie podstawę diety. Jadłospis dla dziecka z anemią należy komponować w oparciu o naturalne produkty dostarczające tego pierwiastka.

Należą do nich:

• mięso (cielęcina, wołowina, baranina, kaczka, królik),
• ryby (sardynki, dorsz, łosoś, makrela),
• jaja,
• pełnoziarniste produkty zbożowe (płatki owsiane, chleb jęczmienne, kasza jaglana, gryczana, makarony pełnoziarniste),
• strączki (fasola, ciecierzyca, soczewica, groch),
• nasiona i ziarna (słonecznik, sezam, mak, dynia, pistacje, orzechy włoskie, migdały i laskowe)
• warzywa (szpinak, jarmuż, fasolka, brokuły).

Reklama

Czego nie jeść przy anemii?

Czego unikać przy anemii? Oprócz wzbogacenia diety w produkty o dużej zawartości niedoborowych w niedokrwistości witamin warto pamiętać, by ograniczyć asortyment utrudniający jego wchłanianie. Należy do nich między innymi kawa oraz mocna herbata. Optymalnie jest sięgać po te napoje maksymalnie na pół godziny przed posiłkiem.

Żywienie w anemii powinno opierać się na zasadach prawidłowego żywienia, zgodnie z modelowym talerzem oraz Piramidą Żywienia. Dzięki temu istnieje szansa na zrealizowanie zapotrzebowania na wszystkie niezbędne składniki odżywcze w tym kwas foliowy, witaminę B12 oraz żelazo. Dieta w anemii powinna być szczególnie dobrze zbilansowana, dlatego też należy unikać żywności przetworzonej, szczególnie tej bogatej w sól, cukier oraz nasycone kwasy tłuszczowe.

Reklama

Jadłospis przy anemii

Jadłospis dla anemika, patrząc na produkty wskazane, może na pierwszy rzut oka wydać się monotonny. Przy tworzeniu posiłków nie należy zapominać, że zalecane produkty to jedynie baza, a wszelkie dodatki sprawiają, że można go wzbogacić o inne ciekawe i smaczne połączenia. 

Jadłospis w diecie w anemii może wyglądać następująco:

• Śniadanie: kanapki z pastą z makreli i nasion słonecznika.
• Drugie śniadanie: koktajl z awokado, jarmużem, ananasem i sezamem.
• Obiad: kaszotto gryczane z kurczakiem i fasolką szparagową.
• Podwieczorek: słupki warzyw z hummusem z dodatkiem natki pietruszki.
• Kolacja: sałatka z burakiem, szpinakiem, kozim serem, pestkami dyni i sosem malinowym.

Reklama

Przepisy dla anemika

Dieta dla anemika powinna bazować na różnorodnych produktach bogatych w żelazo. Im większe urozmaicenie, tym zwiększa się szansa na dostarczenie odpowiednich jego ilości. W jednym posiłku można łączyć kilka jego źródeł. Dzięki urozmaiceniu, przepisy nie będą się nudzić, a dieta będzie efektywna.

Gulasz wieprzowy z fasolką szparagową i pomidorami

Składniki:

• wieprzowina, łopatka – 100 g,
• fasolka szparagowa zielona, mrożona - 1 szklanka (121 g),
• cebula – ¼ sztuki (22 g),
• czosnek - 1 ząbek (7 g),
• pomidory krojone w puszce - 1 szklanka (272 g),
• koncentrat pomidorowy - 2 łyżeczki (18 g),
• kasza gryczana, sucha – 50 g,
• pietruszka, natka świeża - 1 łyżka,
• oliwa z oliwek - 1 łyżka (7 ml),
• papryka słodka mielona - 2 szczypty,
• papryka ostra mielona - 2 szczypty,
• tymianek suszony - 2 szczypty,
• sól,
• pieprz czarny.

Sposób przygotowania:

1. Mięso umyj, osusz i pokrój w kostkę.
2. Cebulę oraz czosnek obierz i posiekaj.
3. W garnku z rozgrzanym tłuszczem zeszklij cebulę wraz z czosnkiem. Dodaj mięso, fasolkę, pomidory z puszki, koncentrat, przyprawy i duś przez około 20-25 minut, aż wszystkie składniki zmiękną.
4. Gotowe danie przełóż na talerz, posyp posiekaną natką pietruszki i zjedz z ugotowaną kaszą.

Potrawka z tofu, ciecierzycą i komosą ryżową

Składniki:

• quinoa - komosa ryżowa biała sucha - 3 łyżki (45 g),
• tofu naturalne – ½ kostki (90 g),
• ciecierzyca konserwowa, bez zalewy – ½ szklanki (91 g),
• rukola - 1 szklanka (18 g),
• pomidor suszony - 4 plastry (20 g),
• czosnek - 1 ząbek (7 g),
• migdały – 1 ½ łyżki (24 g),
• oliwa z oliwek – 1 ½ łyżki (11 ml),
• sól - 2 szczypty,
• pieprz czarny - 2 szczypty,
• zioła prowansalskie - 2 szczypty.

Sposób przygotowania:

1. Komosę gotuj w osolonej wodzie przez około 15 minut.
2. Tofu odsącz z zalewy i pokrój w kostkę.
3. Suszone pomidory zalej wrzątkiem, a po kilku minutach odsącz i pokrój na mniejsze kawałki.
4. Ciecierzycę odsącz z zalewy i opłucz.
5. Orzechy posiekaj i podpraż na suchej patelni.
6. Na patelni z rozgrzanym tłuszczem podsmaż czosnek i suszone pomidory. Dodaj tofu oraz przyprawy i smaż przez około 5 minut. Następnie dodaj komosę oraz ciecierzycę i smaż jeszcze przez chwilę.
7. Gotowe danie przełóż na talerz, wymieszaj z rukolą i posyp orzechami.

Zmagając się z niedokrwistością warto przyjrzeć się bliżej swojej diecie. W sprostaniu temu zadaniu może pomóc nowoczesna aplikacja dietetyczna, która oferuje kilkanaście rodzajów diet. Dostępność aplikacji w telefonie ułatwia korzystanie z diety, a funkcjonalność, taka jak lista zakupów daje pewność, że zostaną kupione wszystkie produkty.

Artykuł zawiera lokowanie produktu