Niewydolność serca to stan, w którym narząd ten będący w istocie pompą, nie jest w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości krwi do pozostałych narządów i tkanek w organizmie. W wyniku tego stanu komórki stają się niedokrwione.
A ponieważ krew jest odpowiedzialna za wymianę tlenu i dwutlenku węgla, więc zahamowaniu ulega komórkowa wymiana gazowa. Wstrząs kardiogenny może być potencjalnie zagrażający nie tylko zdrowiu ale i życiu pacjenta.
Co to jest doputamina?
Jednym z leków, które stosuje się w takich przypadkach jest dobutamina. Jest to amina katecholowa, stworzona syntetycznie pochodna dopaminy. Działa ona bezpośrednio na receptory beta1 znajdujące się w sercu. Jej działanie rozpoczyna się już po 10 minutach od rozpoczęcia wlewu dożylnego.
Właściwości dobutaminy sprawiają, że polepszeniu ulega kurczliwość mięśnia sercowego oraz zwiększa się jego wyrzut. Dodatkowo nieznacznie przyspiesza akcję serca oraz obniża obciążenie wstępne i następcze.
Poprzez zwiększony wyrzut serca powoduje jednocześnie zwiększenie pojemności minutowej serca oraz zwiększenie przepływu wieńcowego i płucnego.
Reklama
Kiedy stosować doputaminę?
Oficjalne wskazania dobutaminy do stosowania obejmują:
- u dorosłych, gdy konieczne jest zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego u pacjentów z zawałem mięśnia sercowego, chorobami serca, po operacjach na sercu, w przebiegu wstrząsu;
- u dzieci (od noworodków do 18 lat), gdy konieczne jest zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego u pacjentów z niewyrównaną niewydolnością serca, po operacjach na sercu, z chorobami mięśnia sercowego i we wstrząsie;
- ponadto stosuje się ją w przypadku przeprowadzania próby dobutaminowej.
Reklama
Dawkowanie dobutaminy
W kwestii dawkowania leku ostateczną decyzję podejmuje lekarz, który będzie podawał lek. Dobutaminę podaje się dożylnie, a ilość leku i prędkość z jaką wykonuje się wlew są uzależnione od sytuacji klinicznej.
Standardowo na początku stosuje się 2,5 do 10 mikrogramów na kilogram masy ciała na minutę. Co 10 lub 30 minut można zwiększać dawkę leku, jednak nie można przekroczyć 40 mcg (mikrogram) na kg m.c. na minutę.
Po 48 lub 72 godzinach może wytworzyć się tolerancja na lek, związana ze zmniejszeniem wrażliwości receptorów beta1.
Reklama
Interakcje i przeciwwskazania dobutaminy
Najważniejszym przeciwwskazaniem do stosowania jest uczulenie na lek. Ponadto silnie przeciwwskazane będzie stosowanie tego preparatu u pacjentów chorujących na kardiomiopatię przerostową i hipertroficzne zwężenie zastawki. W czasie podawania dobutaminy konieczne jest ciągłe monitorowanie EKG pacjenta oraz jego ciśnienia tętniczego.
Trzeba uważać przy podawaniu dobutaminy wraz z wziewnymi lekami anestetycznymi z uwagi na możliwe wystąpienie groźnych zaburzeń rytmu. Dobutamina u diabetyków może podnosić poziom glukozy we krwi.
Jednoczesne zastosowanie dobutaminy i nitroprusydku lub dobutaminy i dopaminy może przynieść większe korzyści niż podawanie każdego z tych leków oddzielnie.
Reklama
Działania niepożądane dobutaminy
Najczęściej dochodzi do nudności, bólów i zawrotów głowy, kołatania serca, duszności, bólów w klatce piersiowej oraz podwyższenia ciśnienia tętniczego. Mogą także wystąpić reakcje nadwrażliwości, pokrzywki czy wysypki.
Możliwe są stany splątania lub zapalenia żył w miejscu podania. Bardzo rzadko, ale może dochodzić także do zawału serca. Częstość występowania działań niepożądanych może być powiązana z szybkością wlewu dożylnego.
By dowiedzieć się dokładnie o wszystkich działaniach niepożądanych warto zaznajomić się z ulotką dobutaminy.
Reklama
Preparaty i próba dobutaminowa
Lek ten posiada kategorię Lz, czyli nie jest on do kupienia w zwykłych aptekach ogólnodostępnych. Jego jedynym przeznaczeniem jest lecznictwo zamknięte (stąd skrót Lz), czyli inaczej mówiąc szpitalne. Cena dobutaminy za jedno opakowanie wynosi około 40 zł za pojemnik zawierający 250 ml leku.
Jednym ze wskazań do stosowania tego preparatu jest próba dobutaminowa. Podaje się wtedy lek, zamiast wykonywać test wysiłkowy. Stosuje się ją u pacjentów, którzy z różnych przyczyn nie są w stanie wykonać takiego testu (np. silne zwyrodnienie bioder czy stawów kolanowych).
Test wysiłkowy pozwala ocenić pracę serca w czasie wzmożonej aktywności organizmu – zwykle w szpitalach jest to chód lub bieg na bieżni.