Przyczyny drapania w gardle
Drapanie w gardle jest subiektywnym objawem towarzyszącym wirusowym bądź bakteryjnym infekcjom górnych dróg oddechowych, wywołanym podrażnieniem, uszkodzeniem lub przesuszeniem błon śluzowych. Wymienić w tym kontekście można między innym grypę, przeziębienie, a także zapalenie gardła, krtani czy zatok przynosowych. Symptom ten często występuje także u osób zdrowych, lecz nadwyrężających struny głosowe (nauczyciele, wykładowcy, lektorzy, śpiewacy itd.)
Inne potencjalne przyczyny drapania w gardle to między innymi:
- astma oskrzelowa – przewlekła, nieuleczalna choroba zapalna powodująca niewydolność dróg oddechowych, objawiająca się uczuciem duszności, świszczącym oddechem i męczącym, drażniącym śluzówkę kaszlem;
- refluks żołądkowo-przełykowy, czyli patologiczne cofanie zakwaszonych treści pokarmowych w górę układu trawiennego;
- alergiczny nieżyt nosa, powodujący spływanie drażniącej wydzieliny po tylnej ścianie gardła;
- ekspozycja na dym papierosowy, zanieczyszczenia przemysłowe, pyły grzewcze;
- przebywanie w pomieszczeniach o niskiej wilgotności, silnie przegrzanych, ale też klimatyzowanych;
- obecność ciała obcego w przełyku (najczęściej jest to twardy fragment pokarmu, np. kość, ość, skórka chleba, skorupa orzecha);
- choroba nowotworowa krtani, przełyku, płuc.
Reklama
Drapanie w gardle i kaszel
Uporczywe drapanie w gardle bardzo często współwystępuje z kaszlem, który silnie drażni śluzówkę. Problem ten zauważalny jest zwłaszcza w przypadku męczącego kaszlu suchego, nie związanego z odkrztuszaniem flegmy, nazywanego bezproduktywnym lub uporczywym. Jest on charakterystyczny dla infekcji wirusowych i bakteryjnych we wczesnym ich stadium.
Drapanie w gardle i kaszel są typowe także w przebiegu astmy oraz różnego typu podrażnień związanych z przesuszeniem błon śluzowych.
Przewlekłe drapanie w gardle, wraz z towarzyszącym mu pokasływaniem, często jest też konsekwencją długotrwałego stanu zapalnego w obrębie zatok przynosowych – infekcja ta związana jest nie tylko z bólem głowy i niedrożnością nosa, ale też stałym spływaniem wydzieliny do gardła.
Reklama
Drapanie w gardle w nocy
U wielu osób szczególnie odczuwane jest drapanie w gardle w nocy. W przypadku pacjentów cierpiących na astmę ma to bezpośredni związek z nasileniem objawów choroby – do ataków drażniącego śluzówkę kaszlu najczęściej dochodzi w porze snu.
Problem ten występuje z większą mocą także u osób chorujących na ostre lub przewlekłe zapalenie zatok oraz nieżyt nosa o podłożu alergicznym lub infekcyjnym. W czasie snu nos nie jest regularnie oczyszczany, przez co większe ilości patologicznej wydzieliny trafiają bezpośrednio do gardzieli.
W przypadku jednak braku innych symptomów chorobowych, warto zwrócić uwagę na warunki, jakie panują w pomieszczeniu przeznaczonym do nocnego wypoczynku. W sezonie grzewczym często jest ono niewietrzone, a wilgotność powietrza za sprawą rozkręconych grzejników utrzymuje się znacznie poniżej zalecanego poziomu 40-60 proc.
Reklama
Co na drapanie w gardle?
Jak radzić sobie z męczącym objawem? Co na drapanie w gardle? Sposoby postępowania uzależnione są od patogenezy problemu.
Jeżeli chodzi o domowe sposoby na drapanie w gardle, wymienić można:
- nawilżanie, natłuszczanie i powlekanie błon śluzowych za pomocą naparów z siemienia lnianego (do picia lub płukania);
- łagodzenie stanów zapalnych i podrażnień innymi naturalnymi środkami pochodzenia roślinnego, takimi jak: tymianek, podbiał, szałwia, rumianek, lipa, miód, porost islandzki, mech irlandzki i wiele innych;
- picie własnoręcznie przygotowanych syropów na bazie miodu, cebuli i czosnku;
- inhalacje z użyciem soli fizjologicznej, morskiej lub kuchennej;
- nawilżanie powietrza w mieszkaniu, szczególnie w sezonie jesienno-zimowym. W tym celu można używać profesjonalnych nawilżaczy lub wieszać na grzejnikach pojemniki z wodą, ewentualnie także mokre ręczniki;
- regularne wietrzenie pomieszczeń, zwłaszcza w przypadku astmatyków oraz osób palących papierosy, a także używających w domu różnego typu środków chemicznych (farby, lakiery, silne detergenty itd.);
- szczelne zamykanie okien oraz niewychodzenie na zewnątrz w okresie kwitnienia określonych roślin – skuteczny środek zapobiegawczy w przypadku alergików.
Reklama
Jakie leki na drapanie w gardle?
Leczenie farmakologiczne w przypadku typowych infekcji wirusowych i bakteryjnych bazuje przede wszystkim na różnego typu syropach i pastylkach do ssania, hamujących odruch suchego, drażniącego kaszlu.
Spośród leków na gardło można wyróżnić:
- leki działające ośrodkowo, blokujące określone obszary aktywności mózgu, w tym przede wszystkim środki nieopioidowe, takie jak fosforan kodeiny i cytrynian butamiratu. Do grupy tej zalicza się też preparaty opioidowe (morfina, metadon), są one jednak stosowane w stanach bardzo ciężkich, m.in. w chorobach nowotworowych, leczeniu paliatywnym;
- leki działające obwodowo, oddziałujące bezpośrednio na błony śluzowe gardła i krtani, w tym przede wszystkim prawoślaz, a także tymianek z podbiałem, ekstrakt z babki lancetowatej, czy wyciąg z sosny.
Oprócz tego w zastosowaniu są też leki obkurczające błony śluzowe i zmniejszające ilość wytwarzanej w nosie i zatokach wydzieliny (ksylometazolina, oksymetazolina, pseudoefedryna, fenylefryna), niesteroidowe leki przeciwzapalne, preparaty antywirusowe, a w przypadku zakażeń bakteryjnych – antybiotyki.
A jakie leki na drapanie w gardle są skuteczne w przypadku astmy? Przede wszystkim środki antyhistaminowe oraz przeciwzapalne, które objawowo hamują odruch drażniącego kaszlu. Przyczynowo astmę o podłożu alergicznym leczy się też za pomocą immunoterapii, a więc poprzez kontrolowany kontakt z substancjami uczulającymi.
Leki przeciwhistaminowe są też – obok glikokortykosteroidów - podstawą leczenia przewlekłego zapalenia zatok.
