Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Dwa dni w przedszkolu i infekcja gotowa. Dlaczego dzieci tak często chorują?

Choroby u dzieci, szczególnie infekcje górnych dróg oddechowych, w okresie wzmożonej aktywności patogenów, potrafią powracać jak bumerang. Masz wrażenie, że dopiero co skończył się kaszel, a dziecko przychodzi z przedszkola z katarem. I tak w kółko. Czy to normalne, że codzienna styczność z rówieśnikami w wieku przedszkolnym wiąże się z ciągłymi infekcjami? Sprawdź, jak często chorują przedszkolaki i dlaczego tak się dzieje. Dowiedz się, jak radzić sobie z przeziębieniem u najmłodszych i w jaki sposób zadbać o ich odporność.
Chore dziecko z przedszkola
Źródło: 123RF
Spis treści

Dlaczego przedszkolaki często chorują, czyli jak działa układ odpornościowy dziecka

Pierwsze dni w przedszkolu, a twoje dziecko już wraca do domu z przeziębieniem. Ledwo się wykuruje, a za kilka tygodni znowu kicha, kaszle i uskarża się na ból gardła. Brzmi znajomo? Taki scenariusz kojarzy zdecydowana większość rodziców małych dzieci. Za każdym razem pojawia się jednak pytanie, co sprawia, że pociechy często chorują i czy nawroty infekcji mogą być powodem do niepokoju.

Warto w tym miejscu sięgnąć do prostej analogii. Kiedy przychodzimy na świat nie potrafimy jeszcze chodzić, czy mówić. Takie umiejętności nabywamy na pewnym etapie rozwoju. Tak samo jest z układem odpornościowym. Zdolność do obrony organizmu przed wszelkiego rodzaju patogenami również wymaga czasu, nauki i ciągłego doświadczania.

To oznacza, że układ immunologiczny dzieci nie jest w pełni ukształtowany, a praca nad zbudowaniem odpowiedniej odporności trwa, aż do chwili osiągnięcia pełnej dojrzałości organizmu. Co więcej, proces ten w dużej mierze opiera się właśnie na chorowaniu i wytwarzaniu komórek pamięci immunologicznej. W taki sposób system odpornościowy poznaje różnorodne drobnoustroje, uczy się z nimi walczyć i zapamiętuje wszystko na przyszłość.

Jeśli dołożymy do tego permanentne obcowanie dzieci z rówieśnikami, które nie stronią od bliskiego kontaktu podczas wspólnej zabawy, to nagminne przeziębienia przestają dziwić. Ale z jaką częstotliwością mogą się zdarzać?

Reklama

Częściej w domu niż w przedszkolu? Ile razy w roku dziecko może łapać przeziębienie?

Wiesz już, że częste choroby przeziębieniowe u twojej pociechy nie muszą być niczym nadzwyczajnym, a wręcz naturalnym. Ale co konkretnie kryje się pod słowem „częste”?

Gdy dziecko pozostaje w domu pod opieką rodziców, dziadków, czy niani, to zazwyczaj nie obserwujemy u niego nagminnie nawracających infekcji. Przedszkole jest jednak dla malucha nie tylko okazją do zawierania nowych znajomości i zdobywania szeregu cennych umiejętności, ale również idealnym obszarem dla treningu odporności.

Przyjmuje się, że dzieci w wieku przedszkolnym chorują średnio 8-10 razy w ciągu roku, a niektóre nawet częściej, np. 12. Jest to norma, zarówno dla trzy-, cztero-, czy pięciolatków, oczywiście, gdy mamy do czynienia ze standardowymi infekcjami (nieżytem nosa, czy innymi schorzeniami górnych dróg oddechowych) o lekkim lub umiarkowanym przebiegu.

Straszy organizm rozpoznaje coraz więcej patogenów i jest w stanie poradzić sobie z nimi znacznie sprawniej i szybciej. Dla porównania, osoby dorosłe zapadają na przeziębienie około 2-4 razy w roku, w zależności od kondycji organizmu i kontaktu z najmłodszymi przedstawicielami populacji. Z kolei seniorom może w tym czasie zdarzyć się jeden epizod przeziębieniowy lub nawet nie odczują skutków styczności ze znanym wcześniej wirusem.

Co jeśli dziecko choruje znacznie częściej lub bardziej intensywnie? Nie należy lekceważyć nawet najdrobniejszego schorzenia u najmłodszych, ale lampka alarmowa powinna nam się zaświecić, gdy choroby:

  • mają uciążliwy przebieg i niejednokrotnie wymagają bardziej ingerencyjnego leczenia np. antybiotykami,
  • przechodzą w stan przewlekły,
  • mają objawy nietypowe dla infekcji wirusowej, czy bakteryjnej,
  • wiążą się z powikłaniami.

Ważna jest więc nie tylko częstotliwość rozmaitych dolegliwości, ale również ich typ. Czym innym będzie przeziębienie, grypa, czy zapalenie oskrzeli, a w innej kategorii odnajdziemy anginę, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, czy zapalenie płuc. W takich przypadkach lekarz powinien zalecić bardziej szczegółową diagnostykę i sprawdzić, czy układ odpornościowy dziecka funkcjonuje prawidłowo.

Reklama

Jak zadbać o przeziębionego przedszkolaka i poprawić jego samopoczucie?

Normy częstotliwości przeziębień u przedszkolaków nie są rzecz jasna równoznaczne z bagatelizowaniem ich samopoczucia i nie wykluczają troski o ich kondycję oraz szybki powrót do zdrowia. Jak można ulżyć dziecku w chorobie i wspomóc jego organizm w odzyskaniu pełni sił?

Wszystko zależy od indywidualnego przypadku, czyli m.in. od rodzaju infekcji, nasilenia objawów, ogólnego samopoczucia, czy wieku malca.

Podczas ataku patogenów dziecko może zmagać się m.in. z:

  • katarem, któremu towarzyszy kichanie i obfita wydzielina,
  • zaczerwienieniem i bólem gardła,
  • kaszlem nieproduktywnym lub produktywnym,
  • osłabieniem i rozdrażnieniem,
  • bólem głowy,
  • podwyższoną temperaturą ciała,
  • dreszczami,
  • brakiem apetytu.

Leczenie infekcji, szczególnie wirusowej, opiera się w głównej mierze na łagodzeniu symptomów oraz zapewnieniu optymalnych warunków potrzebnych do wyzdrowienia. Należy przede wszystkim zagwarantować dziecku:

  • odpoczynek w łóżku, spokój i sen,
  • nawodnienie organizmu,
  • nawilżenie powietrza w pomieszczeniu i utrzymanie właściwej temperatury,
  • odpowiednią, lekkostrawną dietę.

W razie potrzeby warto sięgnąć po:

  • chłodne okłady na czoło,
  • inhalacje udrażniające i nawilżające drogi oddechowe,
  • preparaty rozgrzewające do nacierania klatki piersiowej,
  • zioła, herbatki, czy naturalne soki lub mikstury na przeziębienie i wzmocnienie organizmu,
  • specjalne leki lub suplementy, łagodzące oznaki schorzenia.

Wśród licznej grupy farmaceutyków dedykowanych do walki z objawami infekcji u dzieci znaleźć można m.in. preparaty:

  • na kaszel suchy lub mokry,
  • na katar,
  • na ból gardła,
  • przeciwgorączkowe,
  • przeciwzapalne,
  • przeciwbólowe.

Istotne jest to, aby konkretne środki były przeznaczone dla dzieci w konkretnej grupie wiekowej. W tym przypadku liczy się nie tylko skład produktu dostosowany do wieku, czy wagi małego pacjenta, ale również wygodna forma aplikowania, a nawet smak.

Z pewnością każdy rodzić wie, że dzieci niechętnie sięgają po leki, a te najmłodsze mogą mieć problem z połknięciem tabletki. Dlatego szereg substancji czynnych niwelujących symptomy przeziębienia zamkniętych jest w postaci kropli, sprayów, płynów, czy syropów na kaszel suchy (nieproduktywny) lub mokry (produktywny).

A czy istnieją sposoby na zapobieganie nawrotów przeziębień u dzieci?

Reklama

Nie każdy powrót do przedszkola musi się wiązać z nawrotem choroby. Jak wzmocnić odporność dziecka?

Zdążyliśmy już ustalić, że w zasadzie każde dziecko musi swoje odchorować, aby jego układ odpornościowy mógł zbudować skuteczną tarczę ochronną. Istnieją jednak pewne sposoby, dzięki którym organizm twojej pociechy może uchronić się przed nadmierną liczbą infekcji, jak również sprawniej i szybciej poradzić sobie z atakiem wirusów, czy bakterii.

Wśród kluczowych zasad wspierających naturalną odporność wymienić można:

  • właściwie zbilansowaną dietę bogatą m.in. w warzywa, dzięki której twoje dziecko otrzyma odpowiednią dawkę witamin i składników mineralnych;
  • ograniczenie spożycia cukrów, w tym głównie słodyczy oraz słodzonych napojów;
  • wspomaganie mikrobioty jelitowej, szczególnie podczas stosowania antybiotykoterapii i po jej zakończeniu;
  • aktywność fizyczną, przede wszystkim ruch na świeżym powietrzu, który wyjdzie na zdrowie nie tylko najmłodszym członkom rodziny;
  • dbanie o prawidłowy dobowy rytm dnia i nocy, w tym przyzwyczajenie dziecka do stałych oraz odpowiednio długich godzin przeznaczonych na sen;
  • utrzymywanie odpowiedniej temperatury oraz stopnia nawilżenia powietrza w pomieszczeniach, w których przebywa dziecko. To sprawia, że śluzówki dróg oddechowych są mniej narażone na wysychanie, a tym samym na skuteczny atak drobnoustrojów;
  • unikanie dużych skupisk ludzkich w okresie wzmożonej aktywności patogenów, jeśli tylko jest to możliwe. Nie chodzi tu rzecz jasna o izolowanie dziecka i wychowywanie go w sterylnych warunkach, ale o zmniejszenie ryzyka kolejnej infekcji;
  • pamiętanie o szczepieniach ochronnych, nie tylko tych widniejących na liście kalendarza szczepień obowiązkowych;
  • ubieranie dziecka odpowiednio do warunków atmosferycznych, aby nie dopuścić ani do wyziębienia, ani do przegrzania małego organizmu;
  • niezbędną higienę, szczególnie rytuał mycia rąk, który warto wpajać dziecku od najmłodszych lat;
  • ochronę dziecka przed wdychaniem zanieczyszczeń powietrza, w tym dymu papierosowego, czy spalin. Na spacer zawsze lepiej wybrać tereny zielone.

W razie potrzeby można sięgnąć po dodatkową suplementację, szczególnie w okresie zwiększonej zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych. Pamiętaj jednak o tym, aby nie podawać dziecku jakichkolwiek preparatów na odporność bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. 

Czy trudno będzie wdrożyć w życie powyższe wskazówki? Jeśli zostaną potraktowane jako przykry obowiązek, to raczej nikomu nie będzie łatwo. Jeśli jednak do listy zdrowych nawyków podejdziecie z pewną dozą optymizmu, kreatywności oraz zabawy, to wszyscy domownicy szybko do nich przywykną, co z pewnością wyjdzie na zdrowie zarówno dzieciom, jak i dorosłym.

Czytaj również

Bibliografia

  • Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T.: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 6. ISBN 978-83-01-15154-6.
  • Szczeklik A., Gajewski P.: Interna Szczeklika, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2017, s. 2369–2370. ISBN 978-83-7430-517-4.
  • Pilch W., Janiszewska R., Makuch R., Mucha D., Pałka T.: Racjonalne odżywianie i jego wpływ na zdrowie, Hygeia Public Health 2011, 46(2): 244-248, [dostęp online: 16.10.2021].
  • Szczeklik A.: Choroby wewnętrzne, tom 1, MP Wydawnictwo Kraków 2005, wyd.1, ISBN: 83-7430-031-0.
  • Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A.: Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka, alfa-medica Press, 2004.
  • Anusz Z.: Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL 2002.
  • Cianciara i inni: Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007, ISBN 978-83-60608-34-0.
  • Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka, Żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, wyd. 4, Warszawa 2019.
Marta  Roszkowska
Artykuł napisany przez
Marta Roszkowska
Skonstruowana z zamiłowania do poznawania ludzi i świata. Z wykształcenia dziennikarka, specjalistka PR, trenerka i projektantka graficzna. Od ponad 20 lat spaja obszary mediów tradycyjnych z nowymi, współpracując po drodze z redakcjami, pisząc, fotografując, redagując, wydając gazety i serwisy internetowe. Na przestrzeni lat związana m.in. z Dziennikiem Łódzkim, serwisami Nasze Miasto i Moje Miasto. Swoje pasje i doświadczenie wykorzystuje w pracy zawodowej.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Dziecko
Anestezjologia w pediatrii - znieczulenie dziecka
Znieczulenie dziecka przez anestezjologa
Odrobaczanie dzieci - na czym polega i czy warto to robić?
Wizualizacja odrobaczonego układu pokarmowego u dziecka
Jakie mogą być przyczyny bólu nóg u dziecka?
Lekarz bada nogi dziecku
Podobne artykuły
Osłabione dziecko leżące na łóżku
Osłabienie u dziecka - jakie ma przyczyny i jak się objawia?
Dziecko z inhalatorem
Inhalacje dla dzieci – na katar i chrypkę. Jak robić?
Dziecko chrapie w czasie snu
Co pomaga na chrapanie u dziecka i jakie są jego przyczyny?
Ile godzin dziennie dziecko powinno oglądać tv?
Dziecko z wypryskiem skórnym
Opryszczka u dzieci - skąd się bierze i jak ją wyleczyć?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy zauważasz pogorszenie kondycji swoich włosów?
Opakowanie produktu Merz Spezial