Co to jest dyschezja niemowlęca?
Dyschezja niemowlęca (z języka angielskiego: infant dyschezia) to zespół objawów pochodzących z układu pokarmowego, który jest wynikiem zaburzenia związanego z oddawaniem stolca. Należy do grupy zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, które zostały przydzielone do tego rodzaju dysfunkcji według Kryteriów Rzymskich IV.
Ta anomalia nie jest niebezpieczna ani dla zdrowia, ani dla życia dziecka i występuje jedynie u niemowlaków, najpóźniej do 9. miesiąca życia.
Pomimo, że termin „dyschezja” może u rodziców małego dziecka powodować niepokój, to w rzeczywistości nie jest niczym zagrażającym dobrostanowi niemowlęcia.
Nie oznacza to jednak, że symptomy negatywnie wpływające na samopoczucie maluszka należy ignorować.
Reklama
Przyczyny dyschezji niemowląt
Nie wyodrębniono jeszcze do końca przyczyn dyschezji niemowląt. Sądzi się jednak, że dyschezję u noworodka i niemowlaka powoduje nieprawidłowa koordynacja mięśni brzucha oraz nie końca sprawnie funkcjonujący proces powiększania ciśnienia w obrębie jamy brzusznej przez mięśnie brzucha, przy jednoczesnym rozluźnieniu mięśni przepony miednicy.
Nie brzmi to zbyt prosto, ale opisany schemat, kiedy działa poprawnie, sprawia, że jest możliwe oddanie stolca.
Dyschezja jelitowa u niemowlaków jest zatem odpowiedzią na nie w pełni wykształcony jeszcze w system pokarmowy.
Nie należy się jednak denerwować, ponieważ z czasem dziecko samoistnie nabierze takich umiejętności, gdyż układ trawienny na pewnym etapie rozwoju zacznie funkcjonować prawidłowo.
Reklama
Objawy dyschezji niemowlęcej
Aby móc mówić o dyschezji niemowlęcej, muszą wystąpić dwa objawy:
- Około 10-15 minut płaczu dziecka (rzadko przeciągającego się do 30 minut), po którym następuje oddanie miękkiego stolca, przypominającego w konsystencji papkę.
- Brak jakichkolwiek innych anomalii i symptomów zdrowotnych.
Takie niemowlę dobrze się rozwija, właściwie rośnie i przybiera na wadze, nie ma problemów z jedzeniem i piciem, jest w ogólnym dobrym stanie i ma dobry humor (pomiędzy atakami płaczu spowodowanymi dyschezją).
Zanim dojdzie do defekacji, przy dyschezji mogą pojawić się gazy, twarz niemowlaka może czerwienieć, dziecko może też podkurczać nóżki, jednak tylko do momentu wypróżnienia. Jak tylko odda kał, wszelkie nieprzyjemne oznaki mijają.
Z dyschezją nie wiąże się również brak kupy. Jeśli maluch intensywnie płacze przez długi czas, nic nie jest w stanie go uspokoić, a nie obserwuje się stolca, to może oznaczać np. kolkę niemowlęcą.
Reklama
Ile trwa dyschezja niemowlęca?
Dyschezja może pojawić się nawet u kilkutygodniowego dziecka, a mija najczęściej około 6. miesiąca życia. Najdłużej dyschezja niemowlęca trwa do 9. miesiąca życia.
Do tego okresu, u prawidłowo rozwijającego się dziecka, układ pokarmowy osiąga taką sprawność, że proces wypróżniania przestaje być problematyczny.
Od pojawienia się pierwszych symptomów dyschezja niemowlęca mija zwykle po około 3-4 tygodniach. Jednak w każdym przypadku może to wyglądać nieco odmiennie. Jeśli niepokojące objawy ustąpią, dysfunkcja już nie wraca w późniejszym wieku.
Jeżeli na dalszym etapie życia dziecka pojawiają się jakieś symptomy związane z układem pokarmowym, mogą dotyczyć niestrawności i innych zaburzeń systemu trawiennego. W takiej sytuacji należy udać się z dzieckiem do pediatry.
Reklama
Rozpoznanie dyschezji u niemowlaka
Dyschezja u niemowlaka jest trudna do rozpoznania przez młodych rodziców. Zwykle dopiero wizyta u pediatry rozwiewa ich wątpliwości.
Lekarz bada małego pacjenta, sprawdza jego brzuszek i przeprowadza wywiad z rodzicami. W zasadzie na tej podstawie może postawić diagnozę. Żadne dodatkowe badania zwykle nie są potrzebne.
Dyschezji noworodkowej się nie leczy, dlatego medyk z reguły nie przepisuje dziecku leków, czy innych preparatów.
Wyjaśnia jednak opiekunom malucha jak należy z nim postępować podczas ataków dyschezji i uspokaja, że zaburzenie nie trwa wiecznie.
Reklama
Kolka czy dyschezja - jak rozróżnić?
Rodzice często mylą kolkę z dyschezją, jednak są to dwa różne zaburzenia. Kolka niemowlęca to m.in. także wynik niewłaściwie funkcjonującego układu trawiennego.
Jednak w tym przypadku wymienia się również inne przyczyny, takie jak np. nietolerancja krowiego mleka, czy laktozy, niewłaściwy sposób karmienia (przystawianie do piersi w błędny sposób albo źle dobrany smoczek i/lub butelka) oraz niedojrzały układ nerwowy niemowlęcia.
Spór w temacie kolka czy dyschezja może rozstrzygnąć również czas występowania zaburzenia. Przy dyschezji są to zwykle kilkuminutowe (czasem sięgające kilkunastu minut) napady płaczu, które mijają po oddaniu stolca.
Przy kolce niemowlęcej płacz, a często nawet krzyk, potrafią ciągnąć się przez wiele godzin i nie pomaga noszenie na rękach, wypróżnienie się dziecka, itp.
Jeżeli występują kłopoty z rozróżnieniem tych dwóch anomalii, najlepiej udać się do lekarza, który rozwieje wszelkie wątpliwości.
Reklama
Jak pomóc dziecku przy dyschezji?
Najlepsze sposoby na dyschezję niemowlęcą to znane od pokoleń metody. Wśród nich wymienia się przede wszystkim:
- delikatny masaż niemowlęcego brzuszka;
- robienie ciepłych okładów np. z pieluchy, termoforu, bądź ogrzewacza (trzeba upewnić się, że przykładany przedmiot nie jest gorący);
- czułe przemawianie do dziecka;
- powolne kołysanie w ramionach, albo po prostu przytulanie do własnego ciała;
- uspakajanie dźwiękiem (np. włączonej suszarki, pochłaniacza, czy odkurzacza - warto sprawdzić, który sprzęt sprawdzi się najlepiej w przypadku naszego dziecka).
Jak jeszcze możemy pomóc dziecku w dyschezji? Najważniejsze jest zachowanie spokoju. Warto otoczyć niemowlę troską, dać mu zrozumienie, czułość i pełną akceptację. Trzeba pamiętać, że to minie.
Jeśli pojawia się jakikolwiek dylemat dotyczący tego, jak pomóc w niemowlęcej dyschezji, należy skontaktować się z pediatrą.
Leczenie dyschezji niemowlęcej
Leczenie dyschezji niemowlęcej ogranicza się najczęściej do poinstruowania rodziców, jak postępować w przypadku napadów tego zaburzenia.
Lekarz po dokładnym zbadaniu przedmiotowym, przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu z rodzicami i rozpoznaniu, tłumaczy jak sobie radzić z dyschezją dziecka.
Jak już zdążyliśmy wspomnieć, nie istnieją w tym przypadku jakieś specjalne terapie, czy dedykowane wyłącznie temu zaburzeniu leki. Oczywiście w konkretnych przypadkach pediatra może zalecić szczególne postępowanie.
W każdej podejrzanej sytuacji, czy przy przedłużających lub nasilających się objawach należy niezwłocznie udać się po poradę do lekarza.
