Co to jest dysortografia?
Podstawą do zastanowienia się czy nasze dziecko nie cierpi na dysortografię jest obserwacja jego podejścia, chęci do nauki języka polskiego i uczęszczania na lekcje.
Jeśli dziecko niechętnie chodzi na polski, nie chce odrabiać pracy domowej z tego przedmiotu, nie chce pisać i czytać, mogą to być pierwsze sygnały do tego, że dzieje się coś niedobrego.
Oczywiście nie każde dziecko nielubiące lekcji języka polskiego musi od razu cierpieć na dysortografię. Może być to po prostu zwykła niechęć do przedmiotu, do nauczyciela, do szkoły, itp. Przyczyną mogą być również typowo ścisłe lub typowo artystyczne zainteresowania dziecka.
Warto jednak obserwować dziecko i profilaktycznie udać się do specjalisty, który sprawdzi, jaka jest faktyczna przyczyna.
Dysortografia jest specyficznym zaburzeniem w rozwoju dziecka polegającym na pogłębiających się problemach z pisaniem, z przyswojeniem zasad ortograficznych i gramatycznych.
Na czym dokładnie polega? Dla zdrowego człowieka pisanie i słuchanie jest rzeczą oczywistą. Słyszymy dźwięki odpowiadające literom i wiemy, jaki znak graficzny przypasowany jest do nich (wiemy po prostu jak dana litera wygląda), po zestawieniu dźwięku z obrazem możemy zapisać go na kartce.
Dziecko, które cierpi na dysortografię nie jest w stanie prawidłowo przejść tego procesu.
Czym dysortografia różni się od pozostałych zaburzeń pisania?
Dysortografia, jak już wcześniej wyjaśniono, to nic innego jak trudność w nauce ortografii. Bardzo często jest mylona z innymi zaburzeniami lub pojawia się jednocześnie z nimi.
Dysleksja tymczasem to trudności w czytaniu, a dysgrafia to zaburzeniem graficzne charakteryzujące się nieczytelnym charakterem pisma.
Reklama
Przyczyny dysortografii
Warto pamiętać, że dysortografia nie jest chorobą, gdyż nie można jej wyleczyć całkowicie. Nie wynika także z zakażenia czy błędu genetycznego, choć niektórzy uważają, że może być dziedziczna.
Dysortografia jest zaburzeniem, które może mieć swoje podłoże w:
- uszkodzeniu mózgu jeszcze za życia płodowego dziecka,
- opóźnieniu w rozwoju centralnego układu nerwowego,
- uszkodzeniu kory mózgowej,
- powikłaniach okołoporodowych,
- wrodzonym wadom mózgu.
Dysortografia jest skomplikowanym zaburzeniem, które może występować pojedynczo lub w połączeniu z wadą mowy, dysleksją czy dysgrafią.
Reklama
Jak rozpoznać dysortografię?
Bardzo ważna w rozpoznaniu dysortografii jest obserwowanie dziecka przez rodzica czy opiekuna. Jeśli zaczynają pojawiać się problemy z poprawnym pisaniem, może być konieczne postawienie profesjonalnej diagnozy.
Podstawowe objawy dysortografii to:
- mylenie liter, najczęściej, tych, które brzmią podobnie: f-w, t-d i p-b lub te, które wymawia się nosowo i ustnie: b-m, e-ę i d-n,
- prawidłowe pisanie, tylko gdy głoski wyraźnie różnią się od siebie,
- zamienianie głosek i sylab, pomijanie liter lub dodawanie ich bez potrzeby,
- problemy z pisownią liter podobnych w wymowie: c-cz-ć, s-sz-ś, z-ż-ź, a także ż-rz i dż-dz,
- łączenie przyimków z rzeczownikami: „wdomu”, „wszkole”, „spowrotem”.
Większość objawów wynika z zaburzonej współpracy ręka-mózg-ucho, co właśnie jest podłożem dysortografii.
Reklama
Diagnoza dysortografii
Najczęściej to nauczyciel pierwszy dostrzega objawy dysortografii u dziecka. Uczeń skierowany zostaje wówczas do psychologa i pedagoga szkolnego, by potwierdzić przypuszczenia.
Dopiero w następnej kolejności rodzice zabierają dziecko do specjalisty, który przeprowadzi odpowiednie badania. Gdzie należy się udać? Zazwyczaj jest to poradnia psychologiczno-pedagogiczna.
Testy diagnostyczne są doskonałym rozwiązaniem w przypadku, gdy rodzice mają wątpliwości i nie wiedzą czy dziecko faktycznie boryka się z dysortografią.
Jak uzyskać zaświadczenie o dysortografii? W postawieniu diagnozy z pewnością bezcenną pomocą będą wyżej wspomniane testy diagnostyczne. Prawidłowo przeprowadzone nie powinny być dla dziecka niczym stresującym, jedynie zbiorem kilku zadań, które powinno wykonać (nawet w formie zabawy) pod okiem fachowca.
Reklama
Jak leczyć dysortografię?
Ćwiczenia dla dysortografików, czyli leczenie dysortografii wymaga nie tylko pracy specjalisty, ale również i dużego wysiłku ze strony rodziców. Tylko zrozumienie istoty dysortografii (w żadnym wypadku zwalanie winy na dziecko i jego lenistwo), a także sumienne ćwiczenia mogą przynieść efekt.
Na pewno logopeda podpowie jakie ćwiczenia zastosować. Dodatkowo w domu można zachęcić dziecko poprzez:
- uczenie się specjalnych wierszyków, rymowanek i piosenek,
- rozwiązywanie ćwiczeń, które powinny być ciekawe i interesujące, kojarzące się z przyjemnością i zabawą,
- czytanie książek z dużą ilością kolorowych i zachęcających do przeczytania kolejnej strony obrazków,
- pozwolenie dziecku na samodzielne wybranie książeczki, którą chciałoby przeczytać albo kupowanie takich, które dotyczą interesującej go tematyki np. jeśli lubi zwierzęta to kupić książeczkę o psach, kotach, zwierzątkach w gospodarstwie, itd.
Rodzice pragnący poćwiczyć z dzieckiem w domu, na pewno znajdą szereg ciekawych ćwiczeń w Internecie do wydruku, które pomogą dziecku w codziennym treningu.
Nieleczona dysortografia u dorosłych może wpływać na problemy w życiu i pracy.
Reklama
Dostosowanie wymagań edukacyjnych dla dysortografików
Na podstawie orzeczenia sporządzanego przez specjalistę z poradni psychologiczno-pedagogicznej, nauczyciele są zobowiązani do dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych uczniów. Bierze się pod uwagę ich potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne.
Obowiązek taki wynika z ustawy o systemie oświaty Art. 44b i 44c, określa to ściśle § 3 w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. 2015, poz. 843).
Ucznia traktuje się według zaleceń zawartych w zaświadczeniu. Zazwyczaj jednak ma on więcej czasu na pisanie testów i może popełnić więcej błędów ortograficznych lub nie są one wcale brane pod uwagę. Tak samo wygląda dostosowanie wymagań na egzaminie ósmoklasisty i maturze.
Najtrudniejsze zadanie w przekazaniu wiedzy dysortografikom mają nauczyciele języków - zarówno polskiego, jak i obcych. Nauczanie dziecka z dysgrafią zasad ortografii i ich przestrzegania nie jest proste, ale nie jest niemożliwe.
