Co to jest dzięgiel chiński, czyli dong quai?
Dzięgiel chiński (Angelica sinensis), znany także jako dong quai, to roślina z rodziny selerowatych, pochodząca z Chin i innych krajów azjatyckich, gdzie jest szeroko uprawiana i wykorzystywana w lecznictwie od ponad 2000 lat.
Dong quai jest przede wszystkim powszechnie stosowany w medycynie chińskiej, ajurwedyjskiej oraz w fitoterapii zachodniej jako środek leczniczy dla kobiet. Współcześnie Angelica sinensis jest również uprawiana w innych częściach świata, w tym w Europie i Ameryce Północnej.
Roślina ta ma charakterystyczne, duże liście i kwiaty w kolorze białym lub różowym. Korzeń dzięgla chińskiego ma swoisty, intensywny zapach, który jest opisywany jako słodko-gorzki, nieco pieprzny i korzenny. Niektórzy uważają ten aromat za nieprzyjemny, podobny do zapachu mydła.
Jednakże, może się on różnić w zależności od pochodzenia i przetwarzania dzięgla chińskiego.
Roślina ta ma także znamienny smak. Część osób opisuje go, jako gorzkawy, nawet trudny do zaakceptowania, inni z kolei jako słodkawy, ale ziołowy, z lekką nutą korzenną. W smaku można również wyczuć nuty miodu, karmelu i dymu.
Podobnie jak zapach, także smak dzięgla chińskiego może okazać się zróżnicowany, co ma związek ze wspomnianym pochodzeniem i przetwarzaniem, a także z formą, w jakiej jest spożywany (tabletki, kapsułki, herbatki).
W medycynie chińskiej i ajurwedyjskiej wykorzystuje się różne części Angelica sinensis, w tym korzeń, nasiona, liście i kwiaty. Po liście i kwiaty dong quai sięga się do celów leczniczych głównie w ajurwedyjskiej medycynie indyjskiej. Są one bogate w wiele cennych substancji, w tym w fitoestrogeny, flawonoidy i olejki eteryczne, które mogą wpływać pozytywnie na zdrowie kobiety.
Jednak najczęściej wykorzystuje się wspomniany korzeń, który uważany jest za najbardziej leczniczy.
Korzeń dong quai zbiera się jesienią lub wczesną wiosną, gdy roślina ma trzy lata. Może mieć on długość nawet do 80 cm. Po zbiorze, korzeń jest suszony na słońcu lub w suszarni, a następnie jest przetwarzany na różne postaci.
Wśród najczęściej spotykanych form wyróżnić możemy między innymi proszek, tabletki, kapsułki, ekstrakty płynne, nalewki oraz herbaty.
Reklama
Właściwości dzięgla chińskiego. Na co działa?
Roślina ta zawiera wiele składników aktywnych, w tym kumaryny, flawonoidy, ferulowe kwasy, witaminę B12 i kwasy tłuszczowe.
Dong quai jest stosowany w celu łagodzenia objawów związanych z menstruacją, jak bóle brzucha, skurcze, napięcie piersi i zmiany nastroju.
Ponadto, dzięgiel chiński znajduje zastosowanie w terapii hormonalnej, w leczeniu chorób serca, a także jako środek przeciwbakteryjny i przeciwzapalny. Wśród właściwości leczniczych dzięgla chińskiego wyróżnić można m.in.:
- regulację cyklu menstruacyjnego - w skład dzięgla chińskiego wchodzą fitohormony, które pomagają w równoważeniu poziomu estrogenów w organizmie kobiety, co może pomóc w regulacji cyklu menstruacyjnego. Roślina ta jest stosowana w celu łagodzenia objawów PMS oraz bólu związanego z menstruacją;
- wspomaganie leczenia zaburzeń hormonalnych - Angelica sinensis może pomóc w leczeniu zaburzeń hormonalnych u kobiet, takich jak nieregularne krwawienia, zaburzenia miesiączkowania, endometrioza, czy PCOS. Z tego powodu, część osób może się zastanawiać, czy warto stosować dzięgiel chiński na menopauzę i objawy, czy też w celu wsparcia płodności;
- wspieranie układu krwionośnego - dong quai zawiera wiele substancji, takich jak kumaryny, które pomagają w rozszerzeniu naczyń krwionośnych, co może poprawić przepływ krwi i zmniejszyć ryzyko chorób serca;
- pomoc w leczeniu bólu - dzięgiel chiński jest stosowany w celu łagodzenia bólu związanego z różnymi schorzeniami, takimi jak bóle głowy, bóle mięśni, bóle stawów i nerwobóle;
- wsparcie układu immunologicznego - Angelica sinensis zawiera wiele substancji, w tym polisacharydy, które mogą pomóc w poprawie funkcji układu odpornościowego;
- wsparcie leczenia stanów zapalnych - dong quai zawiera wiele substancji, takich jak flawonoidy i kwasy fenolowe, które wykazują działanie przeciwzapalne, co może pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych i bólu.
Należy jednak zwrócić uwagę, że większość badań na temat właściwości dzięgla chińskiego była przeprowadzana na zwierzętach lub na małych grupach ludzi. Z tego względu jego skuteczność i bezpieczeństwo nie są w pełni zbadane.
Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania jakiegokolwiek suplementu zawierającego dzięgiel chiński.
Reklama
Jak stosować dzięgiel chiński i w jakiej formie?
Dong quai można stosować w różnych postaciach, w tym w formie suszonego korzenia, proszku, kapsułek, tabletek, ekstraktów płynnych, nalewek i herbat.
Jak przygotować herbatę z dzięgla chińskiego? Przykładowo, można zalać 1 lub 2 łyżeczki suszonego korzenia wrzątkiem, a następnie pozostawić na kilka minut. Tak przygotowaną herbatkę można pić dwa razy dziennie.
Dostępny jest również dzięgiel chiński w tabletkach, czy w postaci kapsułek, które można stosować zgodnie z instrukcjami umieszczonymi przez producenta na opakowaniu. Zazwyczaj zaleca się przyjmowanie maksymalnie dwóch kapsułek lub tabletek raz dziennie.
Oprócz wspomnianych herbat, dzięgiel chiński do picia dostępny jest także w postaci ekstraktów płynnych i nalewek, które również należy stosować zgodnie ze wskazówkami producenta. Zazwyczaj zaleca się przyjmowanie jednej lub dwóch łyżeczek ekstraktu lub nalewki, po uprzednim rozpuszczeniu w wodzie.
Dawkowanie dzięgla chińskiego zależy od wielu czynników, w tym od celu stosowania i indywidualnych potrzeb zdrowotnych. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto w tej kwestii skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Skutki uboczne stosowania dzięgla chińskiego
Chociaż dzięgiel chiński jest wykorzystywany w medycynie chińskiej od setek lat, to warto pamiętać, że nie jest odpowiedni dla wszystkich. Stosowanie dzięgla chińskiego może wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi.
Wśród najważniejszych z nich wyróżnić można fotouczulenie, czyli reakcję alergiczną na słońce, co z kolei może powodować trudności z opalaniem i zwiększone ryzyko poparzeń słonecznych.
Co więcej, przez swój wpływ na krzepliwość krwi może zwiększać ryzyko krwawień. Dlatego też osoby z zaburzeniami krzepliwości krwi lub stosujące leki przeciwzakrzepowe, przed rozpoczęciem stosowania dzięgla chińskiego powinny skonsultować się z lekarzem.
Także osoby stosujące doustne środki antykoncepcyjne i leki na choroby serca nie powinny sięgać po dong quai bez porady specjalisty, gdyż może on wpływać na działanie niektórych leków.
W rzadkich przypadkach przyjmowanie dzięgla chińskiego może powodować bóle głowy, zawroty głowy, trudności z oddychaniem i inne objawy alergiczne.
Wśród innych skutków ubocznych dong quai można wyróżnić nudności, wymioty, biegunkę, czy problemy z trawieniem.
Co bardzo ważne, rośliny tej nie powinny stosować kobiety w ciąży, gdyż dzięgiel chiński może przyczynić się do poronienia.
Reklama
Przeciwwskazania do stosowania dzięgla chińskiego
Jak zdążyliśmy już wspomnieć, stosowanie dzięgla chińskiego może być niebezpieczne lub nieodpowiednie dla niektórych osób. Warto powtórzyć, że nie powinny po niego sięgać ciężarne, jak również kobiety karmiące piersią.
Dong quai może powodować skurcze macicy, co z kolei przekłada się na zwiększone ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu.
Nie zaleca się również stosowania dzięgla chińskiego u dzieci, szczególnie bez konsultacji z lekarzem. Roślina ta jest wykorzystywana w suplementach diety dla dorosłych i nie ma wystarczającej liczby badań naukowych, które potwierdzałyby bezpieczeństwo i skuteczność stosowania tej rośliny u najmłodszych.
Ponadto, dzięgiel chiński może wpływać na układ hormonalny i krzepliwość krwi, co może być niebezpieczne nie tylko dla dzieci, ale także dla dorosłych mających problem m.in. z zaburzeniami krzepnięcia krwi. Dong quai może w tym przypadku zwiększać ryzyko krwawień.
Co ciekawe, również osoby mające podwyższoną temperaturę nie powinny stosować dzięgla chińskiego, ponieważ może on jeszcze bardziej zwiększyć ciepłotę ciała.
Korzeń dong quai może również wpływać na poziom cukru we krwi, dlatego osoby z cukrzycą zawsze powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem ewentualnej suplementacji Angelica sinensis.
Szczególną ostrożność powinny także zachować osoby uczulone na rośliny z rodzaju Apiaceae, w tym na marchew, seler, koper, pietruszkę lub anyż. Dzięgiel chiński może wywołać u nich reakcję alergiczną.
Wszyscy przyjmujący leki przeciwzakrzepowe, leki na choroby serca czy tabletki antykoncepcyjne także powinni unikać dzięgla chińskiego lub przynajmniej przed rozpoczęciem jego stosowania skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Gdzie kupić dzięgiel chiński i ile kosztuje?
W Polsce dzięgiel chiński nie jest tak popularny jak w krajach Azji, gdzie jest stosowany w tradycyjnej medycynie od setek lat, ale jest dostępny. Można go kupić w niektórych sklepach zielarskich oraz sklepach z suplementami diety.
Także apteki sprzedają dzięgiel chiński. Dostać go można, zarówno w punktach stacjonarnych, jak i w sprzedaży internetowej.
Ceny dzięgla chińskiego zależą przede wszystkim od formy i gramatury, w jakiej jest sprzedawany oraz od marki, czy konkretnego sprzedawcy.
W przypadku kapsułek koszt może wynosić od około 20 do 50 złotych za opakowanie, w zależności od producenta i liczby kapsułek znajdujących się w pojedynczym opakowaniu. W przypadku suszu lub korzeni cena kształtuje się od około 10 do 30 złotych za 50-100 g produktu.
Przed dokonaniem zakupu dobrze jest poszukać dong quai w kilku miejscach i wybrać najkorzystniejszą ofertę.