Jak wygląda dzika róża?
Róża dzika (Rosa canina), zwana również różą psią lub szypszyną, to krzew z rodziny różowatych (Rosaceae). Róża dzika jest gatunkiem bardzo zmiennym, ale najpowszechniej tworzy wzniesione, dość gęste, silnie rosnące krzewy, dorastające do około 3m wysokości, złożone z grubych, łukowato wygiętych, zielonych lub czerwonawych pędów.
Róża dzika zakwita pod koniec maja i kwitnie do czerwca na dwuletnich pędach. Owoce są surowcem zielarskim, wykorzystywanym do wyrobu wina, herbat i przetworów. Kiedy najlepiej je zbierać? Zazwyczaj po przymrozkach, kiedy są miękkie i puszczają sok.
Krzewy róży są dość odporne na mróz i suszę. Najlepiej kwitną w miejscach słonecznych, ale nie mają wymagań co do gleby. Wyhodowanie sadzonek dzikiej róży nie jest zatem trudne. Wystarczy zasadzić ją jesienią lub wiosną w odległości 1/2 m od siebie.
Ususzone owoce wykorzystuje się do herbaty, a także do konfitur, do których dodać można płatki. Czy pestki natomiast są jadalne? Owszem są, wyrabia się z nich olej.
Reklama
Właściwości dzikiej róży
Dzika róża ceniona jest za swoje składniki, zawiera witaminy A, B1, B2, E, K i P oraz flawonoidy, kwas foliowy i garbniki. Ma 10 razy więcej witaminy C niż czarna porzeczka. Dzięki nim dzika róża od wielu lat wykorzystywana jest nie tylko w lecznictwie, ale również w kosmetologii. Dzika róża:
- reguluje nadciśnienie,
- wzmacnia odporność,
- łagodzi ból gardła,
- leczy niestrawność,
- łagodzi stany zapalne układu moczowego,
- leczy biegunki i problemy jelitowe,
- wzmacnia naczynia krwionośne,
- usprawnia pracę stawów i łagodzi zwyrodnieniowe bóle stawów,
- usprawnia pracę wątroby i nerek,
- zwalcza miażdżycę - flawonoidy zawarte w dzikiej róży usuwają z krwi pozostałe już reaktywne formy tlenu i zapobiegają ich tworzeniu,
- działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo,
- działa przeciwalergicznie i przeciwwrzodowo,
- zmniejsza uczucie zmęczenia,
- poprawia wygląd skóry.
Ciekawostka - dzika róża stosowana była kiedyś na wściekliznę, stąd angielska nazwa (dog-rose tzw. “psia róża”).
Jak działa ozonator żywności? Zobacz nasz test redakcyjny:
Reklama
Owoce dzikiej róży
Owoce dzikiej róży to szupinka typu jabłka, która powstaje z dna kwiatu otaczającego nasiona. Posiadają one wiele niezbędnych i zbawiennych dla zdrowia składników.
Zjadanie 3 owoców dzikiej róży dziennie zapewnia całodobowe zapotrzebowanie na witaminę C. Jeśli planujemy zrobić przetwory, sok lub nalewkę z owoców dzikiej róży najlepszym okresem na ich zbieranie będzie czerwiec, lipiec i sierpień.
Wtedy owoce są jeszcze twarde i posiadają najwięcej witaminy C. Owoce dzikiej róży zebrane w czasie pierwszych przymrozków są miękkie i wtedy nadają się na wino.
Dziką różę można ususzyć w piekarniku w ok. 70 st. C. zarówno całe owoce (bez kwiatów) jak i sam miąższ (lecz trzeba usunąć twarde pestki i włoski). Po ususzeniu dobrze zmielić całość w młynku do kawy na jednolity proszek.
Taki susz można zaparzać i pić jako gorący napój, a po odcedzeniu można dodać do niego kostki lodu i zrobić z niego różaną lemoniadę.
Reklama
Dzika róża w ciąży
Zawarty w dzikiej róży kwas foliowy jest bardzo przydatny kobietom w ciąży. Jednak ze względu na zbyt małą ilość badań wykazujących działanie dzikiej róży (jak i zresztą wielu ziół) kobieta, która spodziewa się dziecka powinna zasięgnąć w porady lekarza, przed włączeniem jej do codziennej diety.
Jedynym przeciwwskazaniem do spożywania dzikiej róży jest przebyty zawał serca. Zawartość rugosyny E prowadzić może do zakrzepów i kolejnego ataku.
Reklama
Dzika róża dla dzieci
Dziką różę podawać można dziecku już od 6. miesiąca życia. Na początek warto zacząć od 0,5 łyżeczki i zobaczyć, jak dziecko zareaguje. Jeśli nie ma przeciwwskazań, bez problemu można zwiększyć dawkę.
Dzika róża zalecana jest dla dzieci, zwłaszcza kilkuletnich, które chodzą do przedszkola. Jest to okres, kiedy maluch przebywa dużo infekcji, a roślina ta świetnie sobie z nimi radzi.
Dzieciom najlepiej podawać syrop z dzikiej róży, gdyż zawiera cukier i będzie on dla nich przyjemniejszy w smaku.
Reklama
Przetwory z dzikiej róży
Dzika róża ma wiele zastosowań w kuchni. Od przetworów i herbatki aż po dekorację tortów i deserów. Najbardziej popularne przetwory z dzikiej róży to sok, syrop i konfitura, która jest podstawowym nadzieniem klasycznych pączków. Poniżej znajdziesz kilka przepisów na wykorzystanie dzikiej róży w kuchni.
Sok z dzikiej róży
Picie soku z dzikiej róży jest jedną z lepszych i najwygodniejszych form spożywania tej rośliny i jej owoców. Regularne picie soku pomaga w walce z przewlekłym zmęczeniem, poprawia samopoczucie, poprawia wygląd skóry i oczyszcza układ moczowy z bakterii oraz reguluje pracę nerek.
Najlepiej jeśli mamy możliwość przygotowania soku samodzielnie w domu. Jeśli nie mamy możliwości zerwania owoców z krzewów (najlepiej jak najbardziej oddalonych od ulic z samochodami) można również zaopatrzyć się w owoce na targach.
W domu przy niewielkim wysiłku możemy sami przygotować sok i przechować go na okres jesienno-zimowy, podczas którego narażeni jesteśmy na spadek odporności i choroby. Przepis jest bardzo prosty.
Aby przygotować własnej roboty sok z dzikiej róży, należy umyć dokładnie owoce i zalać gorącą (nie wrzącą) wodą w proporcjach 200 ml na 2 łyżki owoców (mogą być pokrojone), po 15 minutach odcedzić wodę i ponownie zalać tym razem wrzątkiem z dodatkiem kwasku cytrynowego.
Po 15 minutach ponownie odcedzić i pozostałe owoce przecisnąć przez sitko, by uzyskać jeszcze więcej soku. Obie porcje płynu należy połączyć ze sobą, rozlać do małych szklanych naczyń i zapasteryzować, by sok nie popsuł się po kilkunastu dniach.
Taki sok można dodawać do herbaty, pić czysty lub mieszać z wodą i pić jako napój na zimno. Co do zalecanej dawki dziennego spożycia, informacje na ten temat są różne, od 50 ml do nawet jednej całej szklanki. Nie ma jednak żadnych badań, które mówią o tym, że sok z dzikiej róży można przedawkować, co wiązałoby się z jakimiś skutkami ubocznymi.
Jeśli nie mamy możliwości samodzielnego przygotowania soku z dzikiej róży w domu, możemy kupić gotowy sok w sklepach internetowych lub stacjonarnych ze zdrową żywnością czy w aptekach. Warto zwracać uwagę na te, które w składzie mają tylko 100% sok z dzikiej róży, bez alkoholu i cukru.
W przypadku kupnego soku z dzikiej róży, kwestia dziennego spożycia wydaje się prostsza, gdyż informacje na ten temat znajdziemy na etykiecie butelki.
Konfitura z dzikiej róży
Konfitura idealnie sprawdzi się zarówno jako nadzienie pączków, jak i składnik do ciast czy dodatek do herbaty.
- 1 kg owoców,
- 6 szklanek cukru.
Odciąć obie końcówki z owoców róży, dokładnie wyczyść środek z pestek oraz pozbyć się włosków. W osobnym garnku rozpuścić cukier w szklance wody i gotować aż zgęstnieje. Do wrzącego syropu dodać owoce i gotować przez 10 minut. Zdjąć powstałą pianę.
Następnego dnia smażyć konfiturę przez 15 minut, by się ładnie zeszkliła. Kolejnego dnia powtórzyć smażenie i przełożyć do umytych i suchych słoiczków. Szybko odwrócić je do góry dnem by samoistnie się zassały.
Syrop z dzikiej róży
- 1 kg owoców dzikiej róży
- 2 l wody
- 0,75 kg cukru
- 1 cytryna
Wodę, z wcześniej umytą i pokrojoną w plastry cytryną, należy zagotować z cukrem, aż ten się rozpuści. Dodać umyte i nieco rozdrobnione owoce dzikiej róży i gotować przez ok. 7 minut. Ostudzony syrop przelać przez sitko i wycisnąć dokładnie sok z owoców. Przelać w słoiczki i zapasteryzować.
Nalewka z dzikiej róży
Nalewka z dzikiej róży to świetny, naturalny środek wzmagający apetyt oraz poprawiający przemianę materii i trawienie. Aby ją przygotować, wystarczy zasypać ½ kg owoców dzikiej róży szklanką cukru i zalać ¾ litra czystej wódki. Słoik ze składnikami odstawiamy w ciepłe miejsce i co parę dni nim potrząsamy.
Po upływie tygodnia miksturę przecedzamy przez gazę i przelewamy do ciemnej butelki, którą od tego momentu przechowujemy w lodówce.
Do nalewki z dzikiej róży dodać można do smaku miodu zamiast cukru i cytrynę.
Reklama
Kandyzowane płatki dzikiej róży
Kandyzowane płatki róży pięknie ozdobią każdy deser a nawet drink.
Przygotowanie ich jest naprawdę banalnie proste. Umyte i osuszone płatki dzikiej róży dokładnie posmarować z obu stron białkiem jajka i obtoczyć w białym cukrze w drobnych kryształkach.
Pozostawić na papierze do pieczenie do wyschnięcia na 2 godziny. Tak przygotowane płatki róż przechowywać w suchym i chłodnym miejscu.