Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna, oznaczana w skrócie ECPW ma swoje zastosowanie w diagnozowaniu i leczeniu zwężeń dróg żółciowych, trzustkowych i w kamicy przewodu żółciowego. To inwazyjne badanie, przeprowadzane od lat 60. ubiegłego wieku, łączy w sobie zalety badania endoskopowego i radiologicznego.
ECPW wskazania
Endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną zawsze wykonuje się ze wskazań lekarza. Najczęściej jest zalecana, jeśli pacjent skarży się na bóle brzucha a lekarz podejrzewa u niego:
- żółtaczkę
- zastój w drogach żółciowych
- złogi w przewodach
- zwężenia dróg żółciowych
- nowotwór i torbiele trzustki
- przetoki żółciowe
- przewlekłe zapalenie trzustki
- kamicę żółciowej w drogach żółciowych i w pęcherzyku żółciowym (kamica pęcherzyka żółciowego)
Reklama
ECPW badanie – zakres i przebieg
Pozwala nie tylko zdiagnozować chorobę, ale także jest pomocne przy usuwaniu złogów z dróg żółciowych i trzustkowych, zakładaniu protez i poszerzania dróg żółciowych, pobierania wycinków do dalszego badania, wprowadzaniu stentów udrażniających drogi żółciowe, leczeniu powikłań po cholecystektomii, usunięciu kamieni z przewodów trzustkowych. Wykonanie zabiegu ECPW w celach terapeutycznych pozwala czasem uniknąć skomplikowanej operacji.
Jak wygląda to inwazyjne badanie? ECPW najczęściej wykonuje się w warunkach szpitalnych w znieczuleniu miejscowym i dożylnym (oprócz leków przeciwbólowych pacjent dostaje też leki uspokajające), rutynowo nie stosuje się znieczulenia ogólnego.
Pacjent leży na lewym boku. Między zębami trzyma plastikowy ustnik, przez który lekarz wprowadza do przewodu pokarmowego giętki wziernik endoskopu. Rurka ma średnicę 0,8-1 cm i jest zakończona kamerą, która dociera do żołądka i dwunastnicy. Do wnętrza wziernika wsuwany jest cewnik, za pomocą którego wprowadzany jest kontrast. Dzięki kontrastowi na zdjęciu radiologicznym dokładnie widać wszystkie zwężenia i blokady w drogach żółciowych i trzustkowych.
Jeśli istnieje taka konieczność, lekarz w trakcie badania ECPW może wykonać zabiegi terapeutyczne. Wykorzystuje w tym celu specjalne narzędzia wsuwane w kanał wziernika: nóż elektryczny, koszyczki, kleszczyki.
Całość w zależności od zakresu zabiegu trwa do około dwóch godzin.
Reklama
Badanie ECPW – jak się przygotować
Badanie ECPW, ze względu na swoją inwazyjność, wymaga odpowiedniego przygotowania, ale nie różni się ono niczym od przygotowania do zwykłej gastroskopii. Pacjent musi być na czczo. Osoby na stałe zażywające leki zmniejszające krzepliwość krwi muszą je odstawić 5-7 dni przed planowanym ECPW. Pacjenci muszą też skonsultować z lekarzem przyjmowaniem przed zabiegiem leków na:
- nadciśnienie tętnicze
- padaczkę
- cukrzycę
Gdy wiadomo, że w trakcie ECPW będą wykonywane zabiegi terapeutyczne potrzebne będzie oznaczenie grupy krwi, aktywności amylazy, stężenia mocznika i kreatyniny oraz EKG. Pacjenci zażywający leki zmniejszające krzepliwość krwi będą musieli mieć także oznaczony przed badaniem wskaźniki krzepnięcia krwi. U osób z wadami serca, po operacjach kardiochirurgicznych profilaktycznie podaje się antybiotyk.
Reklama
Zabieg ECPW przeciwwskazania
ECPW nie można wykonać u pacjenta, który nie współpracuje z lekarzem wykonującym zabieg. Lista przeciwwskazań jest zresztą dłuższa, bo z ECPW nie wykonuje się u pacjentów z niestabilną chorobą wieńcową, zawałem serca, napadami astmy oskrzelowej, ciśnieniem powyżej 180/110. Z zabiegu eliminuje także:
- uchyłek przełyku
- świeże oparzenie przełyku
- zapalenia otrzewnej
- tętniak aorty piersiowej
- torbiel rzekoma trzustki
- zaburzenia krzepnięcia krwi
- ciąża
Reklama
ECPW powikłania
Szacuje się, że częstość występowania powikłań po zabiegu ECPW sięga 4-12 proc. Najczęstszym powikłaniem badania ECPW jest ostre zapalenie trzustki. Zdarza się również, choć rzadziej, że u pacjenta dojdzie do krwawienie w trakcie badania, perforacji przewodu pokarmowego lub dróg żółciowych i zapalenia dróg żółciowych, krwawienia z brodawki Vatera. U 30 procent badanych dochodzi w trakcie ECPW do zaburzeń rytmu serca, które jednak samoistnie mijają zaraz po zakończeniu badania.
Reklama
Dieta po ECPW
Przez kilka godzin po zabiegu nie wolno jeść ani pić, potem pacjent powinien stosować ścisłą dietę, może jeść małe ilości kleiku bez dodatku tłuszczu, chudy rosół, sucharki, pić delikatną herbatę lub przegotowana wodę. Następnego dnia po zabiegu pacjent może przejść na posiłki lekkostrawne, które są ubogie w tłuszcz, za to bogate w węglowodany.
