Co to jest i jak wygląda estragon?
Estragon zwyczajny (Artemisia dracunculus L.) jest wieloletnią rośliną, należącą do rodziny astrowatych. Bylica estragon i bylica draganek to dwa, zamiennie stosowane określenia do nazwania tej rośliny.
Warto wspomnieć, że łacińska nazwa tego zioła pochodzi od słowa „dracunculus”, co oznacza „małego smoka”. Nazwę tę zyskało ono dzięki swoim liściom, kojarzącym się ze smoczymi języczkami. Estragon nazywany jest też wężowcem oraz wężowym zielem, a także bylicą głupich.
Ojczyzną estragonu są tereny rozciągające się od Europy Południowo-Wschodniej poprzez Azję Środkową po Amerykę Północną. Roślina ma silnie rozgałęzioną łodygę i lancetowate liście. Na uwagę zasługują również drobne, żółtawe kwiaty estragonu, które są zebrane w drobne koszyczki. Owoc tej rośliny to niełupka. Bylica draganek osiąga od 120 do 150 cm wysokości.
Estragon znajduje zastosowanie w medycynie, aromaterapii, a także jako dodatek do potraw. Co ciekawe, jako przyprawa jest niezwykle popularny we Francji, gdzie zyskał nawet miano „króla ziół”.
Bylica draganek zyskała większą popularność dopiero w średniowieczu, gdzie wykorzystywano ją jako lek przeciwko cholerze. Według legend litewskich, potrawy z estragonem przyspieszały zaręczyny.
Ponadto estragon np. dla Meksykanów miał znaczenie rytualne. Do dziś pije się go wraz z winem i traktuje jako afrodyzjak. Hindusi składali jego kwiaty w ofierze dla bogini Bhagwati i Shiva.
Reklama
Odmiany estragonu
Znanych jest mnóstwo odmian tej rośliny. Za najbardziej aromatyczną odmianę uznaje się estragon Goodwin. Ziele rośnie nie tylko bezpośrednio w ziemi na polu, ale też w doniczce. Osiąga około 1 metr wysokości, a uzyskane w drugim roku sezonu wegetacyjnego sprawdza się do gotowania, a także jako dodatek do leków i pikli.
Estragon meksykański, określany też jako meksykański Aztek, może mieć nawet 1,5 metra wysokości. Charakteryzuje się silnie korzennym zapachem z lekką nutką anyżu.
Z kolei estragon francuski wyrasta na około 0,5 metra. Ma ciemnozielone listki i białe kwiaty. Ponadto daje też bardzo dobre zbiory, ponieważ z jednego krzaka można zebrać nawet około 0,6 kg ziela. Serwuje się go jako dodatek do marynat, serów oraz do mięs.
Przez wiele lat z estragonem francuskim utożsamiano również estragon rosyjski. Roślina ta nieco różni się od tej tzw. francuskiej. Ma delikatniejszy aromat, a jej uprawa nie sprawia tylu problemów co estragonu francuskiego.
Mrozoodporną odmianą jest tzw. Monarcha, który można wykorzystać jako dodatek do napojów, marynat i sałatek. Osiąga nawet 1,5 metra wysokości.
Estragon niemiecki znajduje zastosowanie jako podstawa octu do marynowania dyni oraz ogórków. Świetnie smakuje też z pomidorami, szparagami czy sosem.
Reklama
Uprawa estragonu
Bylicę draganek możesz zasadzić zarówno bezpośrednio w ogrodzie, w glebie, jak i w donicy, a potem ozdobić nią balkon.
Wymagania estragonu nie są bardzo duże, jednak roślina świetnie czuje się na glebach żyznych, które są wilgotne i piaszczysto-gliniaste.
Odczyn wybranej ziemi powinien być obojętny albo zasadowy.
Estragon musi być też regularnie podlewany, gdy tylko ziemia zrobi się sucha. Spulchnianie i odchwaszczanie to kolejne obowiązki osoby, która chce hodować roślinę estragon na przyprawę.
Roślinę można rozmnażać poprzez sadzonki posadzone do gruntu wraz z początkiem kwietnia albo poprzez podział starszych sadzonek.
Kiedy zbierać estragon? Ziele zbiera się od lipca do sierpnia. Czas kwitnienia rośliny przypada od sierpnia do późnej jesieni.
Reklama
Właściwości estragonu
Estragon to źródło wielu cennych substancji. Zawiera m.in.:
- witaminy z grupy B, kwas foliowy, witaminę C, witaminę A,
- błonnik pokarmowy,
- związki flawonoidowe,
- sole mineralne: żelazo, potas, miedź, magnez, cynk,
- olejek eteryczny.
Trzeba jednak pamiętać, że wpływ estragonu na organizm nie jest ogromny, z uwagi na to, że z reguły przyjmuje się nieznaczne ilości tego ziela.
Dzięki obecności olejków eterycznych, wśród właściwości leczniczych estragonu wymienić można działanie przeciwgrzybiczne i antybakteryjne.
Olejek uzyskany z ziela radzi sobie m.in. z takimi bakteriami jak Escherichia coli, a także z grzybami z rodziny Candida albicans.
Ponadto badania przeprowadzone przez Miriam Méndez-Del Villar i innych badaczy wykazały, że ekstrakt z estragonu może zmniejszać ryzyko wystąpienia insulinooporności i cukrzycy typu 2. Estragon wykazuje również właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Za sprawą obecnych w składzie związków flawonoidowych, takich jak luteolina, kwercetyna i kwas kawowy, wśród zalet estragonu wymienić można zmniejszanie ryzyka wystąpienia depresji oraz stanów lękowych.
Co daje estragon? Sprawdza się doskonale w diecie, która powinna być uboga w sód. Dzięki temu, że pozytywnie wpływa na smak potraw, nie jest konieczne użycie dużej ilości soli.
Reklama
Zastosowanie estragonu
Po roślinę estragonu sięga się w celach poprawy trawienia. Przyprawa stymuluje apetyt, a przy tym pobudza soki trawienne do pracy. Aby jej wpływ był mocniejszy, estragon zwykle podaje się w formie różnych mieszanek ziołowych.
Duża ilość estragonu ma działanie moczopędne. Dzięki temu, że bylica draganek wykazuje właściwości przeciwgrzybiczne i antybakteryjne można ją wykorzystać do walki z różnego rodzaju stanami zapalnymi skóry.
W medycynie azjatyckiej sięga się po tę roślinę w celu zwalczania gorączki, przeciwbólowo, przeciwzapalnie i nasennie. Bylica draganek wykorzystywana jest w terapii chorób układu pokarmowego.
Na co jeszcze pomaga estragon? Często znajduje zastosowanie w łagodzeniu dolegliwości reumatycznych. Obecność witaminy C sprawia, że spożywanie tego ziela wzmacnia odporność. Z kolei witamina A przyczynia się do utrzymania w dobrej kondycji skóry oraz wzroku.
Nie można pominąć też znaczenia estragonu w kosmetyce. Charakterystyczny zapach sprawia, że zioło to podbiło przemysł perfumeryjny, mydlarski oraz doskonale sprawdza się w aromaterapii.
Estragon wzmacnia również osłabione włosy i minimalizuje stany zapalne skóry, poprawiając jej kondycję.
Reklama
Estragon suszony, świeży, a może napar?
Po estragon można sięgać w różnych formach. Zwykle jednak w sklepach dostępny jest estragon suszony, zamykany w opakowaniach. Z kolei dysponując własną rośliną, można jej świeże liście zaparzać, przygotowując m.in. napar czy herbatkę. Warto też wykorzystać bylicę draganek do przyrządzenia nalewki albo lemoniady.
Samodzielnie przygotujesz również ocet z estragonu. Wystarczy połowę słoika wypełnić octem winnym lub jabłkowym, następnie włożyć gałązki estragonu i zalać resztę octem oraz sokiem z połówki cytryny. Całość dokładnie zakręcić, wstrząsnąć słoikiem i powtarzać tę czynność codziennie przez 10 dni. Po tym czasie odcedzić.
Z takiego octu można skorzystać w przypadku stanów zapalnych gardła czy aft, wykorzystują go jako płukankę do jamy ustnej. Sprawdzi się również jako płukanka do włosów z łupieżem, słabych i matowych.
Estragon w torebce łatwo dodasz do ulubionych potraw. Jeżeli natomiast chcesz suplementować to zioło, warto sięgnąć po estragon w tabletkach.
Reklama
Do czego dodawać estragon?
Estragon ma wszechstronne zastosowanie w kuchni. To przyprawa, która świetnie komponuje się z daniami wytrawnymi.
Do czego zastosować przyprawę estragon? Subtelny, ziołowy smak estragonu pasuje m.in.:
- do zup, np. zupy pieczarkowej,
- do pieczonych warzyw,
- mięs różnego rodzaju - np. świetnie smakuje kurczak z estragonem, ale także mięso wieprzowe,
- dań, których bazą są jajka - począwszy od jajecznicy, poprzez omlety, a na paście jajecznej skończywszy,
- sałatek warzywnych.
Ciekawe połączenia to również estragon do ryby, np. śledzi w oleju, ale również do dorsza zapiekanego w piekarniku z dodatkiem soku z cytryny. Warto też wypróbować estragon do ogórków czy też dyni na etapie ich kiszenia.
Przyprawa estragon sprawdzi się też do sosów typu pesto i aioli. Estragon wzbogaca przepisy na gulasz. To ważny dodatek do ratatouille, czyli warzywnego gulaszu z bakłażana, cukinii i papryki.
Ponadto estragon jest częścią mieszanki ziół prowansalskich, w składzie której znajdziesz również rozmaryn oraz tymianek.
Co ciekawe, we Francji to stały dodatek stosowany do musztardy dijon. To dzięki bylicy draganek potrawy zyskują dodatkową gorzkość.
Warto wspomnieć, że estragon można dodawać do dań zarówno w wersji świeżej, jak i suszonej.
Przeciwwskazania do stosowania estragonu
Nie jest wskazane sięganie po ziele estragonu w ciąży, a także w okresie karmienia piersią. Wówczas należy także zrezygnować z leków i preparatów zawierających ten składnik. Nie ma badań, które potwierdzałyby bezpieczeństwo tej substancji na tym etapie życia kobiety i jej potomstwa.
Z kolei estragon jako przyprawa jest w pełni bezpieczny dla ciężarnych, mam karmiących piersią oraz dla małych dzieci.
Estragon, jak każde zioło, może wywoływać uczulenie. Alergia na tę roślinę zdarza się jednak stosunkowo rzadko.
Ponadto nie zaleca się przesadzać z ilością spożywania tego zioła, ponieważ w niektórych badaniach wykazano, że bardzo wysokie dawki estragonu, wręcz niemożliwe do zjedzenia przez człowieka, mają działanie rakotwórcze i genotoksyczne. Przeczytać można o tym m.in. w opinii Komisji Europejskiej z 2001 roku.
Z kolei Agencja Żywności i Leków uznała estragon za w pełni bezpieczny produkt spożywczy.
Czym zastąpić estragon?
Kiedy istnieją przeciwwskazania do sięgania po estragon lub po prostu jest on niedostępny w sklepie, warto pomyśleć o tym, jak go zastąpić. Wśród zamienników estragonu zwykle wymienia się oregano, natkę pietruszki, bazylię, kolendrę oraz tymianek.
Oczywiście, każde z tych ziół ma swój unikalny smak i aromat, jednak wykorzystanie ich zamiast estragonu równie korzystnie wpłynie na walory wybranej potrawy.
Pamiętaj, że nim sięgniesz po jakiekolwiek zioło, najpierw należy sprawdzić, czy jest ono dla Ciebie bezpieczne, a więc:
- czy może Cię uczulać lub powodować jakąkolwiek nadwrażliwość,
- czy może zaszkodzić Tobie lub dziecku, jeżeli jesteś w ciąży lub karmisz niemowlę piersią,
- czy nie wchodzi w interakcje z lekami i innymi substancjami.
Gdzie kupić estragon? Cena
Koszt, jaki poniesiesz za zakup estragonu zależy przede wszystkim od tego, w jakiej formie chcesz nabyć tę roślinę.
Cena estragonu w formie przypraw to już około kilka złotych za opakowanie. Taką wersję zakupisz praktycznie w każdym supermarkecie.
Nieco trudniej zaopatrzyć się w świeży estragon. Miejscami, gdzie można go kupić są sklepy zielarskie, ale też targi, sklepy spożywcze czy uprawy prywatnych rolników. Za jedną sztukę takiej sadzonki, ważącą około 10 dag trzeba zapłacić około kilkanaście złotych.
Paczka nasion to z kolei koszt kilku do nawet kilkudziesięciu złotych za opakowanie.
