Co to jest faza folikularna?
Cykl miesiączkowy kobiety dzieli się na trzy następujące po sobie etapy. Składają się na niego faza owulacyjna, lutealna oraz faza folikularna. Co to znaczy, że kobieta znajduje się w fazie folikularnej? Jest to początek cyklu menstruacyjnego, na który przypada pierwszy dzień miesiączki. Zakończenie tego etapu przypada w momencie pojawienia się owulacji.
Faza folikularna oznacza, że nie doszło do zajścia w ciążę w poprzednim cyklu miesiączkowym i rozpoczyna się nowy proces w ustroju kobiety, który będzie kolejną szansą na jej zapłodnienie.
Podczas fazy folikularnej ma miejsce krwawienie menstruacyjne, które w zależności od konkretnego organizmu kobiecego prawidłowo trwa od 3 do 7 dni. W tym czasie dochodzi do zmian w pracy jajników oraz wyglądu błony śluzowej macicy.
To, co charakteryzuje fazę folikularną to złuszczanie się wspomnianej błony, czyli endometrium, przez co staje się ona w tym okresie najcieńsza. Poza tym w tym czasie w jajnikach zaczynają rozwijać się pęcherzyki jajnikowe. Mają one za zadanie wyprodukować jak najwięcej estrogenu, czyli hormonu, dzięki któremu błona śluzowa macicy ulega pogrubieniu. Takie warunki bardzo sprzyjają zagnieżdżeniu się zarodka w macicy.
Faza folikularna to także zmiany obserwowane w jakości śluzu szyjkowego, który wraz ze zbliżaniem się owulacji staje się rozciągliwy i coraz bardziej przyjazny plemnikom, ponieważ dzięki takiej konsystencji mogą się one szybciej dostać do komórki jajowej, znajdującej się w pęcherzyku dominującym.
Reklama
Kiedy jest faza folikularna?
Faza folikularna to pierwsza faza cyklu miesiączkowego. Rozpoczyna ją pierwszy dzień menstruacji, a kończy pierwszy dzień owulacji. Zakładając, że cykl menstruacyjny kobiety przebiega prawidłowo i jest regularny, zatem osiąga długość 28 dni, folikularna faza trwa około 14 dni.
Obejmuje zatem od 3 do 7 dni menstruacji oraz okres tuż po zakończeniu miesiączki. Jest to jednak średnie wyliczenie, które może być zmienne, ponieważ organizm kobiety i procesy, które w nim zachodzą, są ściśle uzależnione od wpływu czynników zewnętrznych, środowiskowych, mogących warunkować skrócenie lub wydłużenie którejś fazy.
Po folikularnej fazie cyklu następuje etap owulacyjny, a po nim lutealny. Po tym ostatnim proces zaczyna się od początku, zatem ponownie dochodzi do fazy folikularnej. O ile oczywiście kobieta nie zajdzie w ciążę.
Reklama
Faza folikularna a hormony
Podczas poszczególnych etapów cyklu menstruacyjnego w kobiecym ustroju dochodzi do zmian stężenia różnych hormonów, mających wpływ na jej zachowanie, samopoczucie oraz fizyczną gotowość do zajścia w ciążę.
Najważniejszym hormonem fazy folikularnej jest FSH. To hormon folikulotropowy, który w tym czasie znacznie wzrasta, po to by pobudzić jajniki do produkcji pęcherzyków. Wytwarza ich około 6. W tym spośród nich, który okaże się najbardziej dominujący, czyli kumulujący największą ilość estrogenów, wytworzy się komórka jajowa, gotowa na przyjęcie plemnika.
Prawidłowy poziom FSH u kobiety znajdującej się w tzw. wieku rozrodczym mieści się w zakresie między 1,4 a 9,6 j.m./l. Zbadanie stężenia tego hormonu jest bardzo ważne m.in. dla ustalenia przyczyny niepłodności (np. ze względu na nieregularne miesiączki albo małą produkcję plemników), ale również ze względu na możliwość wykrycia m.in.:
- przyczyny nieregularnych cykli miesiączkowych,
- przyczyny niskiej produkcji plemników,
- choroby jajników,
- choroby jąder,
- choroby podwzgórza,
- choroby przysadki,
- choroby gonad (gruczołu rozrodczego),
- stopień nasilenia zmian.
Kolejnym istotnym hormonem fazy folikularnej jest progesteron. W tym czasie jego wielkość powinna być najniższa w porównaniu do innych etapów cyklu miesiączkowego. Właściwy progesteron w fazie folikularnej osiąga poziom od 0,28 do 0,72 ng/ml, natomiast już w czasie zbliżania się owulacji progesteron zwiększa się do stężenia 0,64 – 1,63 ng/ml.
Z kolei w fazie folikularnej, estradiol jest odpowiedzialny za właściwą grubość endometrium, by przyszykować ją na owulację. W czasie miesiączki oraz w początkowej części etapu folikularnego jest na najniższym poziomie. Potem wzrasta, najwyższy swój punkt osiągając podczas owulacji.
Za prawidłowe stężenie estradiolu w fazie folikularnej uważa się wynik w przedziale 12,5 – 166 pg/ml. Oszacowanie estradiolu pomaga m.in. w ustaleniu przyczyny niepłodności.
Określenie wysokości hormonów: FSH, progesteronu, estradiolu oraz testosteronu wykonuje się na podstawie wyników badania krwi.
Reklama
Ile trwa faza folikularna?
Faza folikularna książkowo powinna trwać dwa tygodnie, czyli 14 dni. Tyle szacunkowo trwa pierwszy etap cyklu menstruacyjnego, przy założeniu, że u kobiety przebiega on w sposób prawidłowy. Zatem zajmuje on w kobiecym kalendarzu 28 dni i występuje regularnie.
Trzeba mieć jednak świadomość, że nie u każdej pani długość tego procesu liczy 28 dni, u wielu kobiet będzie to 21, 30, a u niektórych – 35 dni. Wówczas czas trwania fazy folikularnej cyklu będzie inny. Co więcej na ten czasokres mają wpływ czynniki środowiskowe, z którymi styczność ma konkretna kobieta.
Niewłaściwa długość trwania tego etapu może wynikać z błędnych obliczeń albo mieć związek z jakimiś zdrowotnymi nieprawidłowościami. Zbyt krótka długość trwania fazy folikularnej może dotyczyć niepłodności, a zbyt długi pierwszy etap cyklu miesiączkowego – utrudnia wyliczenie dni płodnych. Oba przypadki oznaczają niedobór progesteronu.
Znajomość własnego ciała oraz obserwacja procesów w nim zachodzących pozwala na ustalenie czy wszystko przebiega zgodnie z normą. Mając świadomość, że po etapie folikularnym następuje druga faza cyklu miesiączkowego – owulacja – będąca najpłodniejszym czasem w życiu kobiety, można lepiej przygotować się do ciąży albo staranniej się przed nią zabezpieczyć, jeśli nie ma jej w planach.
