Co to jest flukonazol?
Flukonazol jest substancją czynną wchodzącą w skład rozmaitych leków o działaniu przeciwgrzybiczym. Jego działanie polega przede wszystkim na niszczeniu błony komórkowej grzyba pełniącej funkcję ochronną. Grzyb, którego powłoka staje się przepuszczalna, przestaje być odporny, z czasem nie może się rozwijać i namnażać, a w końcu obumiera.
Aby flukonazol działał skutecznie, jego stężenie musi być wystarczająco wysokie w miejscu zakażenia, a jednocześnie musi pozostawać bezpieczne dla ludzkiego organizmu. Dlatego dawkowanie zawsze należy skonsultować z lekarzem - od niego bowiem zależy przebieg i efekt leczenia.
Reklama
Flukonazol - działanie i wskazania
Stosowanie flukonazolu zaleca się podczas leczenia kandydoz (chorób grzybiczych wywoływanych przez grzyby z rodzaju Candida) takich jak:
- kandydoza pochwy o ostrym lub nawracającym przebiegu,
- drożdżakowe zapalenie błony śluzowej układu oddechowego,
- zakażenie grzybicze jamy ustnej, gardła lub przełyku,
- przewlekła kandydoza jamy ustnej spowodowana noszeniem protezy zębowej,
- drożdżyca układu pokarmowgo,
- zakażenie dróg moczowych,
- kryptokokowe zapalenie opon mózgowych,
- kandydoza śluzówkowo-skórna,
- kandydoza wieloogniskowa.
Flukonazol bywa podawany pacjentom w trakcie lub po terapiach onkologicznych – chemio- i radioterapiach, kiedy organizm traci naturalną odporność na działanie szkodliwych drobnoustrojów.
Jego przyjmowanie zaleca się również osobom o zaburzeniach immunologicznych, np. chorych na AIDS lub zakażonych wirusem HIV.
Reklama
Dawkowanie flukonazolu
Czy flukonazol jest skuteczny? Zależy to przede wszystkim od dawkowania, które w każdym przypadku powinno być skonsultowane z lekarzem. Przeciwgrzybicze leki azolowe powodują szereg działań niepożądanych i łatwo je przedawkować. Przyjmowana ilość powinna być bezpieczna dla komórek ludzkiego organizmu, a jednocześnie na tyle duża, by zahamować rozwój grzybów i ich namnażanie.
Do każdego leku zawierającego flukonazol dołączona jest ulotka z zalecanym dawkowaniem, jednak zależy ono również od stopnia rozwoju choroby oraz stanu ogólnego pacjenta – innych dysfunkcji organizmu, przyjmowanych jednocześnie leków itd. Dlatego tak ważne jest, by każdy przypadek konsultowany był ze specjalistą.
Często przy zakażeniach o ostrym charakterze lekarze zalecają przyjęcie w pierwszych dobach tzw. dawki uderzeniowej, a później stopniowe jej zmniejszanie. Jeśli jednak choroba ma postać przewlekłą lub nawracającą, dawki powinny być niewielkie, ale przyjmowane bardzo systematycznie.
Jedną z najczęstszych przypadłości, przy których stosuje się flukonazol, jest grzybica pochwy. Jednak i tu dawkowanie może być różne, w zależności od tego, jaką postać ma zakażenie i jak bardzo jest ono rozwinięte. Ginekolog powinien również zdecydować o tym, w jakiej formie flukonazol powinien zostać zastosowany (dopochwowy, tabletki czy krem przeciwgrzybiczy).
Reklama
Preparaty z flukonazolem
Preparaty zawierające flukonazol dostępne są w wielu formach:
- tabletki doustne,
- syrop,
- globulki dopochwowe,
- maść,
- krem,
- płyn,
- krople do oczu.
Przy ostrych lub przewlekłych zakażeniach grzybiczych najskuteczniejsze jest stosowanie flukonazolu doustnie, należy jednak pamiętać, że taka forma działa ogólnoustrojowo, więc niesie za sobą największe ryzyko wystąpienia skutków ubocznych i działań niepożądanych.
Lek stosowany domiejscowo, np. naskórnie jest bezpieczniejszy, ale nie zawsze jego stężenie w miejscu zakażenia jest wystarczająco wysokie, by całkowicie zahamować rozwój grzybów.
Krople do oczu z flukonazolem zalecane są np. w przypadku wystąpienia grzybiczego wrzodziejącego zapalenia rogówki.
Reklama
Przeciwwskazania flukonazolu
Leki zawierające flukonazol bez recepty nie są dostępne, gdyż istnieje cały szereg przeciwwskazań do stosowania tej substancji:
- nadwrażliwość na substancję czynną bądź jej pochodne,
- jednoczesne stosowanie astemizolu, cisaprydu, pimozydu lub terfenadyny,
- zaburzenia pracy nerek,
- ciąża i karmienie piersią.
Wiele pacjentek zadaje pytanie jak flukonazol wpływa na działanie tabletek antykoncepcyjnych. Nie osłabia on ich działania, ale ginekologowi zalecającemu terapię przeciwgrzybiczą zawsze należy zgłosić stosowanie antykoncepcji.
Dzieci do 6. roku życia w ogóle nie mogą być leczone flukonazolem, natomiast dzieci między 7. a 12. rokiem tylko w przypadkach bezwzględnej konieczności.
Reklama
Skutki uboczne flukonazolu
Najczęściej występujące skutki uboczne stosowania flukonazolu:
- bóle głowy,
- dolegliwości żołądkowe – biegunka, mdłości, wymioty,
- podwyższenie wskaźników AST i ALT w surowicy krwi.
Rzadziej występujące:
- zaburzenia smaku,
- obniżenie apetytu,
- zawroty i bóle głowy,
- drgawki,
- gorączka,
- złe samopoczucie,
- niedokrwistość,
- swędząca wysypka,
- ból mięśni,
- zaburzenia trawienia i wzdęcia.