Czym jest fosfor?
Fosfor stanowi ważny makroelement w kontekście prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu.
To pierwiastek niemetaliczny, który jest głównym budulcem kości oraz zębów (aż w 85 procentach). Fosfor w organizmie występuje także w mięśniach, sercu, mózgu oraz w osoczu krwi (tutaj jednak zaledwie w 1 procencie). Ponadto znajduje się także w kwasach nukleinowych (DNA, RNA), przez co staje się przekaźnikiem informacji genetycznych.
Główne źródło fosforu w pożywieniu to:
- mleko,
- jaja,
- sery podpuszczkowe,
- mięsa,
- warzywa strączkowe,
- kasze,
- ziarna, itd.
W związku z tym, że fosfor znajduje się w wielu różnych produktach, nietrudno zapewnić organizmowi odpowiednią dzienną dawkę tego pierwiastka. Jednak może zdarzyć się niedobór fosforu, np. w przypadku stosowania głodówek, niedożywienia, czy występowania choroby alkoholowej.
Reklama
Produkty bogate w fosfor
Nie trudno o produkty bogate w fosfor, dlatego, że pierwiastek też odnajdziemy niemal w każdej grupie żywności.
Przede wszystkim fosfor w jedzeniu można odnaleźć w takich produktach, jak:
- mleko,
- sery podpuszczkowe,
- jaja,
- mięso (przede wszystkim w wątróbce wieprzowej i wołowej, w piersi kurczaka i indyka),
- ryby (np. sardynkach w oleju, śledziu solonym),
- kasze (głównie w gryczanej),
- ziarna zbóż,
- orzechy (włoskie, laskowe, migdały),
- warzywa strączkowe,
- kukurydza,
- kakao,
- nasiona słonecznika i pestki dyni,
- owoce (suszone morele, figi, rodzynki, maliny, czarna porzeczka i kiwi).
Poza tym fosforem konserwuje się wiele produktów spożywczych, takich jak np. chleb, wędliny, napoje gazowane, potrawy w puszce, zatem spożywając takie dania, należy się liczyć z dodatkową porcją fosforu dostarczaną organizmowi.
Reklama
Jak objawia się niedobór fosforu?
Najczęściej dla zdrowego, dorosłego człowieka wystarczy, że dostarcza się mu fosfor w jedzeniu. Niekiedy jednak istnieje potrzeba suplementowania tego składnika. Fosfor w tabletkach powinno się dobrać do rodzaju niedoboru tego makroelementu (po ustaleniu jaki jest poziom fosforu we krwi podczas badań biochemicznych osocza krwi) oraz wieku osoby, która będzie go zażywać.
A jak objawia się niedobór fosforu? Najczęstsze symptomy zbyt małej podaży tego pierwiastka to:
- bóle kości i mięśni;
- drgawki;
- nudności i wymioty;
- biegunki;
- częste infekcje;
- brak apetytu.
Reklama
Przyczyny niedoboru i nadmiaru fosforu
Prawdopodobnych przyczyn niedoboru fosforu upatruje się w:
- niedożywieniu,
- drastycznych dietach (opierających się na głodówkach),
- chorobie alkoholowej,
- problemach z wchłanianiem z przewodu pokarmowego,
- zbyt małej ilości witaminy D w ustroju,
- wzmożonym usuwaniu fosforu wraz z moczem.
Poza tym może się tak zdarzyć po przeszczepie nerek albo po przyjmowaniu leków steroidowych.
Z kolei nadmiar fosforu może doprowadzić m.in. do:
- porowatości kości,
- nadpobudliwości u dzieci.
Nieprawidłowa ilość fosforu doprowadza do wahnięć ilości wapnia w organizmie. Dlatego tak ważne jest bilansowanie zarówno fosforu, jak i wapnia w diecie.
Reklama
Właściwości fosforu
Fosfor wchodząc z spółkę z wapniem odpowiada za właściwą mineralizację kości oraz zębów. Jeśli między tymi dwoma pierwiastkami jest zachowana równowaga, kości, zęby oraz stawy pozostają w zdrowiu i mocy.
Fosfor wpływa na wszystkie organy ludzkiego ciała, zatem jeśli jego ilość jest znormalizowana, serce, mózg, czy nerki powinny działać bez zarzutu. Ponadto fosfor syntezuję skrobię i tłuszcz oraz czuwa nad kompensacją kwasowości i zasadowości w organizmie. Dzięki temu człowiek zachowuje większą odporność na infekcje.
Kiedy skóra zostanie poparzona, za to by szybciej się odbudowała, odpowiada właśnie fosfor. Właściwości regeneracyjne tego pierwiastka są bardzo duże. Spożyty z jedzeniem fosfor zamienia się w energię, niezbędną do właściwej aktywności ustroju.
Reklama
Norma fosforu w organizmie
Dla dorosłej, zdrowej osoby dzienne spożycie fosforu określa się na dawkę od 800 do 1200 mg. Największe zapotrzebowanie na fosfor pojawia się u młodzieży intensywnie rosnącej i dojrzewającej, czyli u dzieci w wieku 10-18 lat. Dziewczętom i chłopcom z tej grupy wiekowej należy zapewnić 1250 mg fosforu na dzień.
Niemowlętom przysługuje 150 mg tego pierwiastka na dobę, maluchom między 5. a 12. miesiącem życia podaje się 300 mg fosforu, dzieciom od 1 roku do 3 lat – 460 mg, starszym dzieciom, między 4. a 9. rokiem życia – 500-600 mg.
Czytaj:
