Mechanizm działania glimepirydu. Co to za substancja?
Glimepiryd lub inaczej glimepiridum to pochodna sulfonylomocznika. Dokładniej mówiąc, jest zaliczany glimepiryd do generacji drugiej pochodnych sulfonylomocznika.
Jest to doustny lek przeciwcukrzycowy stosowany tylko w terapii cukrzycy typu 2. Cząsteczka tego leku została opatentowana już w 1979 roku, ale do użytku medycznego weszła dopiero 16 lat później. W 2020 roku był to już 87. najczęściej przepisywany lek w Stanach Zjednoczonych, z ponad 8 milionami recept.
Mechanizm działania glimepirydu polega na stymulowaniu wydzielania insuliny przez trzustkę.
Wymaga to jednak zachowania, chociaż częściowo prawidłowego działania trzustki. Dlatego nie stosuje się glimepirydu w cukrzycy typu 1, ponieważ w tej jednostce chorobowej trzustka jest praktycznie zniszczona i nie jest w stanie wytwarzać insuliny.
Reklama
Dawkowanie i zastosowanie glimepirydu
W przypadku terapii cukrzycy typu 2 nie można jednak polegać na samej farmakologii. By zwiększyć skuteczność glimepirydu konieczna jest modyfikacja stylu życia. Ważna jest każda zmiana jaką pacjent dokona w swoim życiu, gdyż znacznie podwyższa to skuteczność farmakoterapii.
Mowa tu oczywiście o odpowiedniej diecie, wysiłku fizycznym, zmniejszeniu masy ciała czy ograniczeniu alkoholu. Zawsze trzeba pamiętać, by zmiany wprowadzać stopniowo tak, aby stały się one stałym nawykiem, a nie chwilową odmianą trybu życia.
Prawidłowe dawkowanie glimepirydu zakłada przyjmowanie jednej dawki leku dziennie. Początkowo przyjmuje się 1 mg na dobę i dawkę tę można stopniowo zwiększać w zależności od efektów leczenia i osiąganych stężeń cukru we krwi. Maksymalna dawka dobowa wynosi 6 mg.
W wyjątkowych przypadkach lekarz może zaordynować lek w mniejszej dawce, ale dwa razy dziennie, lecz jest to raczej rzadko spotykana praktyka. Zaleca się przyjmowanie glimepirydu bezpośrednio lub w trakcie śniadania lub innego posiłku.
Lek ten można stosować w monoterapii, ale często w praktyce klinicznej łączy się glimepiryd z metforminą lub insuliną. Bardzo ważne jest by kontrolować glikemię w czasie trwania leczenia i starać się unikać bardzo niebezpiecznego zjawiska hipoglikemii, które polega na zbyt niskim poziomie cukru we krwi.
Reklama
Działania niepożądane po stosowaniu leków z glimepirydem
Niestety, ale w trakcie terapii tym lekiem mogą również wystąpić skutki uboczne. Najczęstsze działania niepożądane glimepirydu to: małopłytkowość, leukopenia, granulocytopenia i niedokrwistość hemolityczna.
Możliwa jest też ciężka małopłytkowość oraz plamica małopłytkowa. Rzadko zdarza się hipoglikemia (zwykle występująca nagle, niekiedy o ciężkim przebiegu i trudna do wyrównania), zaburzenia smaku, zwiększenie masy ciała czy łysienie.
Trzeba uważać przy stosowaniu innych leków, gdyż mogą wystąpić z nimi niepożądane interakcje glimepirydu skutkujące na przykład silniejszym działaniem hipoglikemizującym (obniżającym stężenie cukru we krwi).
Uważać trzeba przede wszystkim na salicylany i kwas p-aminosalicylowy, męskie hormony płciowe, sulfonamidy, kumaryny, fibraty, inhibitory ACE, fluoksetynę czy allopurinol. Czasami interakcja osłabia działanie glimepirydu. Tak się dzieje gdy połączy się go z estrogenami, diuretykami, glikokortykoidami czy sympatykomimetykami.
Pełen wykaz leków, z którymi nie powinno się łączyć znajduje się w ChPL glimepirydu czyli w jego Charakterystyce Produktu Leczniczego.
Czy można stosować glimepiryd w ciąży? Nie należy stosować tego leku w okresie ciąży. W przeciwnym razie istnieje ryzyko szkodliwego działania na dziecko. W okresie ciąży należy zmienić ten sposób leczenia na terapię insuliną. Podobnie jest w przypadku stosowania tego leku w trakcie karmienia piersią.
Ponadto nie powinno się łączyć glimepirydu z alkoholem. Spożywanie alkoholu może nasilać lub osłabiać hipoglikemizujące działanie glimepirydu w sposób nieprzewidywalny.
Reklama
Leki z glimepirydem dostępne w Polsce - ile kosztują?
Oryginalnym, czyli pierwszym lekiem z glimepirydem był wprowadzony 1995 roku Amaryl.
Od tego czasu lek ten zyskał wiele innych, tańszych odpowiedników. Aktualnie można w Polsce kupić kilka różnych zamienników glimepirydu. Wszystkie są niestety dostępne tylko na receptę.
Cena glimepirydu nie jest na szczęście wygórowana. Za pełnopłatne opakowanie na miesięczną terapię zapłacimy maksymalnie 30 zł. Za lek z refundacją z kolei zapłacimy nie więcej niż 10 zł miesięcznie, a seniorzy po 75 roku życia otrzymają ten lek za darmo.