Czym są grzyby shiitake?
Grzyby shiitake to inaczej twardniki japońskie, Poku, bądź też pieczarki chińskie. (W Polsce stosuje się też określenie grzybki shitake i twardziaki jadalne.)
To rodzaj grzybów, które są uznane za lecznicze. Należą one do tzw. superfoods, czyli potraw, które ze względu na zawartość dobroczynnych substancji bardzo korzystnie wpływają na funkcjonowanie organizmu.
Te lecznicze grzyby pochodzą z Azji, a przede wszystkim z Japonii, w której zyskały miano „eliksiru życia” oraz „cesarskiego jedzenia”. Grzyby shiitake uprawia się tam od setek lat. Od wieków też znane są w tamtych rejonach pozytywne właściwości tych roślin. Dzięki swym prozdrowotnym cechom niegdyś były dostępne wyłącznie dla cesarza.
Te grzyby są również dobrze znane m.in. w Chinach, Wietnamie, Korei oraz Tajlandii. W XX wieku Stany Zjednoczone uruchomiły nawet masową hodowlę shitake na własnych terenach.
Twardnik japoński naturalnie występuje na drzewach shi, ale także m.in. na kasztanowcach, dębach i klonach. Odznacza się brązowym, około dwudziestocentymetrowym kapeluszem oraz jasno-brązową, niewysokim (około 2-4 cm) trzonem.
Obecnie grzyby te uprawia się na świeżym powietrzu lub w szklarniach. By zdrowo rosły, potrzebują temperatury między 16 a 20 °C oraz dużej wilgotności powietrza (na poziomie 90%).
Te jadalne grzybki charakteryzują się niską kalorycznością, dzięki czemu także osoby będące na diecie mogą spożywać je bez wyrzutów sumienia.
Reklama
Właściwości grzybów shiitake
Grzyby shitake mają bardzo dużo właściwości zdrowotnych. Zalicza się do nich przede wszystkim działanie:
- przeciwnowotworowe,
- przeciwstarzeniowe,
- wspierające pracę układu nerwowego, krwionośnego oraz odpornościowego,
- ułatwiające zasypianie,
- redukujące stres,
- obniżające cholesterol oraz zbyt wysokie ciśnienie tętnicze krwi.
Co więcej zaobserwowano, że u osób regularnie jedzących grzyby shitake zwiększa się witalność.
Grzybki shitake to skarbnica witamin, minerałów i innych korzystnych dla ludzkiego zdrowia pierwiastków. Warto wymienić m.in.:
- witaminę C,
- witaminę D,
- witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B6, B9),
- wapń,
- potas,
- żelazo,
- magnez,
- cynk,
- sód.
To właśnie dzięki wspomnianym substancjom grzyby shitake mogą poszczycić się tyloma właściwościami.
Zgodnie z opinią specjalistów oraz naukowców, którzy badają zdrowotne cechy grzybów shitake od lat 60-tych poprzedniego stulecia, powinny one być szczególnie przyjmowane przez:
- osoby chorujące na nowotwory żołądka i jelita grubego,
- cierpiących na wrzody i zaparcia,
- pacjentów z otyłością,
- borykających się z bezsennością oraz nerwicą,
- mających kłopoty seksualne,
- osoby z obniżoną odpornością,
- ludzi z wysokim cholesterolem, ciśnieniem tętniczym krwi oraz zmianami miażdżycowymi.
Natomiast grzybów shitake nie powinny jeść panie w ciąży, karmiące piersią, dzieci poniżej 12. roku życia, osoby zmagające się z kamieniami nerkowymi, dną moczanową, bądź chorobami autoimmunologicznymi (takimi jak np. cukrzyca) oraz alergiami.
Warto wspomnieć, że grzyby shitake mogą wywoływać takie reakcje alergiczne jak np. biegunka, wysypka, zapalenie skóry, a także doprowadzać do obniżenia temperatury ciała i pogorszenia samopoczucia.
Reklama
W jakiej formie występują grzybki shiitake?
Jak jeść grzyby shiitake? To gatunek grzybów, który jest spożywany niemal w każdej formie.
Warto zacząć od tego, że świeże grzybky shiitake można jeść w postaci surowej. Wystarczy je dokładnie umyć, pokroić, dodać masło i ulubione przyprawy. Często łączy się je także z różnymi sosami i dipami.
Twardziaki jadalne poddaje się też obróbce termicznej, a więc można je gotować, dusić, smażyć oraz piec. Należy jednak pamiętać, by termiczne obrabianie nie trwało zbyt długo, aby grzyby nie stwardniały.
Poku są do kupienia również w wersji suszonej. Alternatywnie można je kupić świeże, a następnie suszyć we własnym zakresie.
W sprzedaży dostępne są także shitake marynowane, a nawet kiszone.
Opisywane grzybki mogą stać się bazą albo dodatkiem do zup, sosów, sałatek, czy głównych dań. Warto z nich uczynić atrakcyjny komponent jajecznicy czy podawanej na obiad wytrawnej pasty, bądź wkład do polskich pierogów.
Ze względu na swój nieco mięsny smak dodadzą nieprawdopodobnego aromatu i wyrazistości każdej potrawie.
Reklama
Przepisy z grzybami shiitake
Sposobów na wykorzystanie grzybów shiitake w kuchni jest bardzo wiele. Jak już wcześniej zostało wspomniane, pieczarki chińskie można jeść w daniach śniadaniowych, obiadowych jak i na kolację.
Warto wypróbować różnych przepisów z grzybami shitake. Oto niektóre dania, z którym bardzo dobrze się komponują:
- jajecznica,
- zupa tajska,
- zupa miso,
- kurczak,
- makaron ryżowy,
- warzywa,
- risotto,
- gulasz,
- ramen,
- ryba.
Grzyby shitake dodaje się do sosów, sałatek, rozmaitych zup, mięs (np. do polędwiczek) czy bulionu. Mogą zatem występować jako podstawa dania albo dodający potrawie charakteru komponent.
W Internecie oraz książkach kulinarnych traktujących o kuchni azjatyckiej dostępne są liczne przepisy z grzybami shitake w roli głównej. Znajdują się tam również porady dotyczące tego, jak je przygotować, a dokładniej, jak długo gotować suszone, jak smażyć, czy powinno się je obierać, itd.
Zazwyczaj przed przystąpieniem do przygotowania konkretnego przepisu z shitake, grzyby należy namoczyć (zostawia się je w wodzie na całą noc, opcjonalnie - przed gotowaniem, na 2 godziny wkłada się je do gorącej wody).
Poku zwykle się nie obiera. Niektórzy przecierają je ściereczką oraz odcinają trzonki, wykorzystując w kuchni same kapelusze. Grzyby shitake wystarczy gotować 3-4 minuty. Pozostawione w wodzie na dłużej, staną się twarde. Dlatego jeśli dołącza się je do zup, czy dań jednogarnkowych, należy dodać je dopiero pod koniec przyrządzania potrawy.
Pierwsze spotkanie kulinarne z grzybkami shitake lepiej rozpocząć od gotowego przepisu ze sprawdzonego źródła, jednak potem warto eksperymentować, by stworzyć coś unikatowego.
Reklama
Kosmetyki i tabletki z grzybami shiitake
Grzyby shitake można spotkać również jako składnik licznych suplementów diety, które są dostępne w formie tabletek, kapsułek, ekstraktów czy proszku.
Wyciągi z Poku różnią się gramaturą oraz składem (ponieważ oprócz wiodącego składnika, często są wzbogacone o dodatkowe komponenty), dlatego ważne, aby przyjmować się zgodnie z zaleceniami producenta.
Grzyby shitake mają zastosowanie również w kosmetyce. Dzięki cechom rozjaśniającym cerę i usuwającym przebarwienia kosmetyki z tymi grzybami używa się, by zmniejszyć widoczność rozstępów, blizn oraz przebarwień.
W swoim składzie zawierają substancje, które hamują wypływ kolagenu i elastyny ze skóry, co z kolei wpływa na nią odmładzająco.
Można wypróbować także takie produkty z grzybami shitake, jak np. maska na noc (np. koreańska lub czarna) oraz mydło.
Reklama
Gdzie kupić grzyby shiitake i ile kosztują?
Zastanawiasz się, gdzie kupić grzyby shitake? Nie powinno być problemu z nabyciem tego produktu w sklepach ze zdrową żywnością, czy na stoiskach z artykułami ekologicznymi.
Warto też poszukać sklepu z jedzeniem azjatyckim lub orientalnym.
Bardzo łatwą drogą zakupu jest oczywiście Internet, gdzie można znaleźć nawet na gotowe pniaki z tymi grzybami. W sieci warto jednak uważać na jakość produktu. Przez zakupem należy sprawdzić, czy producent grzybów shitake posiada odpowiednie licencje na sprzedaż tego typu towaru, skąd pochodzi produkt oraz czy ma on wszystkie niezbędne certyfikaty, itp.
Cena grzybów shitake uzależniona jest m.in. od tego w jakiej postaci jest kupowana. Przykładowo za 50 g suszonych Poku trzeba zapłacić około 20 zł.
Natomiast cena twardników japońskich w postaci ekstraktu to około 60 zł za 400 mg.
Kupując tego rodzaju grzyby w formie kapsułek, trzeba liczyć się z kosztem zaczynającym się od około 60 zł za 90 tabletek wzwyż.
