Homocysteina
Homocysteina to aminokwas endogenny, który powstaje w wyniku wewnątrzkomórkowej przemiany enzymatycznej metioniny. Ta z kolei jest aminokwasem białkowym egzogennym. Dostarczana jest do organizmu wraz z pożywieniem - zawierają ją białka pochodzenia zwierzęcego. Metionina stanowi jedyne źródło homocysteiny dla człowieka.
Liczne badania dowiodły, że podwyższone stężenie tego aminokwasu w organizmie prowadzi do groźnych dla zdrowia i życia chorób sercowo-naczyniowych, z miażdżycą, udarem mózgu i zawałem serca na czele. W ostatnich latach podkreśla się także duży wpływ podwyższonego poziomu homocysteiny na rozwój chorób neurologicznych. Badania prowadzone przez Perry’ego i wsp. pozwoliły wykryć zależność między wysokim stężeniem Hcy a udarem mózgu. U dużej części badanych, którzy przeszli udar, wykryto bowiem hiperhomocysteinemię. Szacuje się, że częstość występowania podwyższonego stężenia Hcy u osób z udarem mózgu wynosi 19-42 proc.
Reklama
Homocysteina – badanie
Żeby wykryć hiperhomocysteinemię, a co za tym idzie, zmniejszyć ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, należy wykonać badania krwi. Warto wiedzieć, że homocysteina występuje w osoczu w postaci wolnej oraz związanej z albuminami.
Badanie krwi na oznaczenie stężenie homocysteiny wykonuje się następującymi metodami:
- chromatograficznymi (wysokociśnieniowa chromatografia z detekcją fluorymetryczną lub elektrochemiczną),
- spektrometrii masowej (GS-MS),
- immunoenzymatycznymi,
- z wykorzystaniem analizatora aminokwasów.
Wymienione badania pozwalają oznaczyć stężenie zredukowanej postaci Hcy. Natomiast, by oznaczyć różne formy Hcy (między innymi wolną Hcy), niezbędne jest wykonanie testu obciążenia homocysteiną.
Badanie polega na podaniu L-metioniny w dawce 100 mg na kilogram masy ciała, po uprzednim dwudniowym ograniczeniu jej podaży. Krew od pacjenta pobiera się trzykrotnie – przed podaniem metioniny, a następnie 4 i 8 godzin po jej przyjęciu.
Reklama
Normy homocysteiny
Ile wynosi norma homocysteiny?Stężenie Hcy w surowicy krwi u osób dorosłych powinno mieścić się w przedziale 5-15 μmol/l. Jeśli wynosi 16-30 μmol/l, mówi się o umiarkowanej hiperhomocysteinemii (hHcy). Stężenie mieszczące się w przedziale 31-100 μmol/l świadczy o średniej hHcy, zaś powyżej 100 μmol/l o ciężkiej.
Co istotne, stężenie homocysteiny w sposób naturalny zmniejsza się w czasie ciąży - średnio spada o 36 proc. Pod koniec trzeciego trymestru natomiast wraca do wartości sprzed ciąży.
W przypadku wykonywania testu obciążenia homocysteiną, za prawidłowe uznaje się stężenie Hcy na czczo nieprzekraczające 14 μmol/l i mieszczące się w granicach 30-38 μmol/l 6 godzin po obciążeniu metioniną. Wartości powyżej dają podstawy do zdiagnozowania hiperhomocysteinemii.
Reklama
Poziom homocysteiny u dzieci
Nieco inaczej przedstawia się norma homocysteiny dla populacji dzieci. Za prawidłowe uznaje się stężenie w zakresie do 95 centyla stężeń obserwowanych w danej populacji dzieci, przy uwzględnieniu płci i wieku.
Jeśli jednak brakuje badań oceniających stężenia homocysteiny u dzieci, za normę należy uznać następujące kryteria:
- 10 μmol/l u dzieci poniżej 15. roku życia, które nie przyjmują suplementów kwasu foliowego i witamin z grupy B
- 15 μmol/l u dzieci powyżej 15. roku życia, bez suplementacji
- 8 μmol/l dla dzieci poniżej 15 lat z suplementacją
- 10 μmol/l dla dzieci, które ukończyły15 rok życia, przy suplementacji.
Reklama
Homocysteina - cena
Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią najczęstszą przyczynę zgonów wśród Polaków. Podwyższone stężenie homocysteiny w organizmie może być przyczyną groźnych chorób układu sercowo-naczyniowego, zwłaszcza miażdżycy oraz udaru mózgu. Z tego powodu warto profilaktyczne wykonać badania na oznaczenie stężenia Hcy w surowicy krwi.
Badanie homocysteiny można wykonać za darmo, pod warunkiem, że otrzymamy skierowanie od lekarza, gdyż jest ono refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jeśli zdecydujemy się na wykonanie badania prywatnie, powinniśmy się liczyć z kosztem rzędu 50-100 złotych. Ceny wahają się w zależności od miasta, w którym wykonamy badanie, a także konkretnego laboratorium.