Zgodnie z przepisami zawartymi w Ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (DZ.U.2020.1320 z dnia 2020.07.30) na czas niezdolności do pracy spowodowany chorobą, pracownikowi przysługuje prawo do świadczeń pieniężnych w formie wynagrodzenia i zasiłku chorobowego.
Podstawowym warunkiem jest posiadanie ubezpieczenia chorobowego. W przeciwnym razie chory pracownik zostaje pozbawiony jakichkolwiek świadczeń finansowych w trakcie choroby.
Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe?
Prawidłowa odpowiedź na pytanie, jak wyliczyć „chorobowe” pracownika wymaga znajomości przepisów prawa. Kodeks pracy reguluje kwestie związane z wypłatą wynagrodzenia przez pracodawcę w pierwszym okresie choroby.
Jak obliczyć chorobowe pracodawcy, który jako pierwszy ma zobowiązanie do wypłaty świadczeń chorobowych na rzecz swojego pracownika?
Każda osoba, która podlega obowiązkowemu lub dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, ma prawo do wynagrodzenia albo zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy. Art.9 §1 Kodeksu pracy wyraźnie określa, kiedy i w jakiej wysokości to pracodawca płaci wynagrodzenie za czas choroby.
Pracownik, posiadający ubezpieczenie chorobowe uzyskuje za czas niezdolności do pracy wskutek:
- choroby lub odosobnienia w chorobie zakaźnej prawo do 80% wynagrodzenia przez okres łącznie do 33 dni w roku kalendarzowym, jeśli nie ukończył 50 roku życia, a pracownik po 50 roku życia otrzymuje 80% wynagrodzenia za okres choroby łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego (wyjątkiem są sytuacje, w których przepisy z zakresu wynagrodzeń u konkretnego pracodawcy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu),
- wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży prawo do 100% wynagrodzenia,
- poddania się badaniom lekarskim w sytuacji, gdy pracownik jest kandydatem na dawcę komórek, tkanek czy narządów prawo do 100% wynagrodzenia.
Obliczając wynagrodzenie według powyższych zasad, należy pamiętać, iż dotyczy ono wypłaty za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Ten okres tworzy obowiązek po stronie pracodawcy do wypłaty stosownego wynagrodzenia.
Za czas niezdolności do pracy po 33 lub 14 dniach (w zależności od wieku pracownika) każdemu ubezpieczonemu pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2020.870 z 2020.05.15).
Reklama
Jak obliczyć zasiłek chorobowy?
Wspomniana powyżej Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego daje prawo do zasiłku chorobowego każdemu, kto:
- jest nieprzerwanie ubezpieczony w zakresie chorobowym przez co najmniej 30 dni, gdy ubezpieczenie ma charakter obowiązkowy,
- jest nieprzerwanie ubezpieczony w zakresie chorobowym przez co najmniej 90 dni, gdy ubezpieczenie ma charakter dobrowolny.
Zasiłek chorobowy przysługuje każdemu ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego (art.6 ust.1 ww. ustawy). Jak obliczyć chorobowe z ZUS, który jest zobowiązany do wypłaty zasiłku po 33 lub 14 dniach choroby (w zależności od wieku chorego pracownika)?
Zgodnie z art. 11 ust.1 ustawy miesięczny zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Wyjątkiem do tej zasady jest pobyt w szpitalu, który daje możliwość wypłacenia zasiłku chorobowego w wysokości 70% podstawy wymiaru.
Wypłata zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby, nie może trwać dłużej niż przez 182 dni (art.8 ww. ustawy). Jak wyliczyć podstawę do chorobowego? Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, przysługującemu ubezpieczonemu pracownikowi stanowi przeciętne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych, które poprzedzają miesiąc powstania niezdolności do pracy (art. 36 ust.1 ww. ustawy).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustala się poprzez podzielenie wynagrodzenie, osiągniętego przez pracownika we wspomnianym wymiarze przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte.
Reklama
Obliczanie wynagrodzenia chorobowego na przykładzie
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia (art.45 ust.1 ww. ustawy). Poniżej znajdują się przykłady, jak obliczyć zwolnienie lekarskie w zależności od liczby dni wolnych od pracy.
Przykład 1:
Pracownik posiada umowę o pracę z wynagrodzeniem 4000,00 zł brutto miesięcznie. W swojej firmie pracuje już nieprzerwanie przez 15 lat. Zwolnienie uzyskał na czas 10 dni. Posiada prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80%. Ile wynosi wynagrodzenie chorobowe?
| Podstawa brutto | 4000 zł |
| Podstawa netto | 4000 x 13,71% = 4000 – 548,40 = 3451,60 zł |
| Kwota przysługująca za 1 dzień choroby |
3451,60 : 30 = 115,05 zł 115,05 x 80% = 92,04 zł |
| Wysokość wynagrodzenia za 10 dni niezdolności do pracy | 92,04 zł x 10 (dni zwolnienia lekarskiego) = 920,40 zł |
Pracownikowi przysługuje 920,40 zł wynagrodzenia chorobowego za 10 dni niezdolności do pracy.
Przykład 2:
Pracownik zawarł umowę o pracę od 1 kwietnia na kwotę 3500,00 zł brutto miesięcznie. Zachorował już 17 kwietnia i z tym dniem stał się niezdolny do pracy na czas 6 dni. Poprzednie zatrudnienie tego pracownika skończyło się z dniem 15 marca na skutek rozwiązania umowy o pracę.
Przerwa w podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu wynosi w tym przypadku 16 dni. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracownik ma prawo do uzyskania wynagrodzenia chorobowego w wysokości 80%.
| Podstawa brutto | 3500,00 zł |
| Podstawa netto | 3500 x 13,71% = 3500 – 479,85 = 3020,15 zł |
| Kwota przysługująca za 1 dzień choroby |
3020,15 :30 = 100,67 zł 100,67 x 80% = 80,54 zł |
| Wysokość wynagrodzenia za 6 dni niezdolności do pracy | 80,54 zł x 6 (dni zwolnienia lekarskiego) = 483,24 zł |
Pracownikowi przysługuje 483,24 zł wynagrodzenia chorobowego za 6 dni niezdolności do pracy.
