Czy pestki z dyni są zdrowe? Wartości odżywcze
Dynie to jedne z najstarszych warzyw, które są uprawiane przez człowieka. Dla wielu osób stanowią symbol Halloween - święta, podczas którego zwłaszcza w krajach kultury anglosaskiej, przystraja się domy właśnie tym warzywem. Ten trend pojawia się również w Polsce.
Czy jednak wiesz, że dynia, oprócz walorów dekoracyjnych, ma znacznie więcej do zaoferowania? Nasiona dyni, zwane również pestkami, mają wysoką wartość odżywczą.
Aby jednak cieszyć się ich smakiem i aromatem, dynia uprawiana na nasiona, musi osiągnąć pełną dojrzałość. Wskazują na to specjaliści z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie: Ewa Sosińska i Marian Panasiewicz w swojej publikacji naukowej.
Co zawierają pestki dyni? Przyjrzyjmy się lepiej ich składowi. Pestki dyni to źródło:
- żelaza,
- magnezu,
- cynku,
- potasu,
- błonnika.
Warto wspomnieć, że 30-40% składają się z oleju, zawierającego dużo fitosteroli i nienasyconych kwasów tłuszczowych.
W składzie pestek dyni znaleźć można również liczne witaminy, m.in. te z grupy B oraz witaminę C. Te nasiona to skarbnica makroskładników takich jak:
- węglowodany,
- białko,
- tłuszcz.
Warto również zwrócić uwagę na to, że w składzie pestek można znaleźć lecytynę. Odpowiedź na pytanie, czy pestki z dyni są zdrowe nasuwa się zatem sama.
Nasiona te nie są także ciężkostrawne, dlatego sprawdzą się w diecie osoby z problemami trawiennymi.
Reklama
Kcal pestek dyni
Nasiona dyni, choć są bardzo zdrowe, mają też wyższą kaloryczność niż pozostałe części tego warzywa, jak: miąższ, liście czy kwiaty.
Kalorie pestek dyni prezentują się następująco - w 100 g pestek suszonych znajduje się, wg Bartosza Kulczyńskiego i innych autorów publikacji “Wartość żywieniowa dyni” - 559 kcal.
Jednak zwróćmy uwagę na to, że zwykle takiej ilości nie zjada się jednorazowo. To również źródło błonnika, który przyspiesza działanie metabolizmu i daje uczucie sytości. Dlatego nie należy bardzo obawiać się, że można przytyć przez pestki dyni, bo to znacznie zdrowsza przekąska niż np. chipsy czy słodycze. Mimo to osoby na diecie powinny ograniczyć przyjmowanie tych nasion.
Niekiedy jedzenie pestek dyni opiera się na ich mieszaniu np. z warzywami w ramach sałatki. Oczywiście, wówczas taka potrawa będzie miała więcej kalorii niż same pestki dyni jedzone jako przekąska np. podczas czytania książki czy oglądania telewizji.
Reklama
Indeks glikemiczny pestek z dyni
Niektórzy, zwłaszcza diabetycy, zastanawiają się, czy pestki dyni podnoszą cukier. Otóż, jest to przekąska, która pomaga w regulowaniu jego poziomu. Co więcej, wyróżnia się zarówno niskim indeksem glikemicznym, jak i niskim ładunkiem glikemicznym.
Warto wskazać, że indeks glikemiczny pestek z dyni to 10. Z kolei ładunek glikemiczny dla porcji nasion wynosi zaledwie 0,22. To oznacza, że pestki dyni to przegryzka, którą mogą jeść osoby z cukrzycą.
Oczywiście, tak jak w przypadku innych posiłków i tu wskazany jest umiar. Jeżeli jednak porcja nasion będzie dostosowana do potrzeb konkretnej osoby, pestki nie powinny w niczym zagrażać.
Reklama
Właściwości pestek z dyni
W zależności od tego, ile masz lat lub co ci dolega, możesz w inny sposób wykorzystać właściwości pestek dyni.
W przypadku obecności owsików, które często występują u dzieci np. ze względu na wkładanie brudnych rąk do buzi czy nieprzestrzeganie względów higienicznych w trakcie zabawy, pestki dyni stanowią prawdziwe remedium na takie dolegliwości.
Pomagają nie tylko w zwalczaniu owsicy, ale też tasiemców czy glist i innych pasożytów. To także naturalne wzmocnienie odporności, która u maluchów jest często obniżona.
Warto również zwrócić uwagę, jakie właściwości mają pestki dyni dla mężczyzn. Obecność witaminy E pozytywnie wpływa na jakość nasienia, ruchliwość plemników i ogólną płodność. Z kolei duża zawartość, dobrze przyswajalnego cynku podnosi sprawność seksualną.
Jedzenie pestek dyni może też zapobiegać rakowi prostaty. Dzięki obecności fitosteroli, przyjmowanie nasion pozytywnie wpływa na gruczoł krokowy, zmniejszając jego objętość.
Kobiety z kolei docenią właściwości pestek dyni i ich funkcje wspomagania urody. Piękniejsze włosy, bardziej elastyczna, dzięki kolagenowi i elastynie, skóra pozbawiona trądziku i paznokcie to zasługa zawartego w nich cynku.
Właśnie z uwagi na obecność tego pierwiastka, po pestki dyni powinny sięgać kobiety w ciąży. Cynk bowiem wspomaga wchłanianie kwasu foliowego, niezbędnego do prawidłowego rozwoju płodu. Pestki dyni zawierają również tryptofan - składnik pobudzający laktację, dlatego warto włączyć je do diety również podczas karmienia piersią.
Dobrze sięgać po te nasiona ponieważ spowalniają one procesy starzenia, a także wspomagają profilaktykę występowania nowotworów. Zalety pestek dyni powinni docenić również wszyscy, którzy są przemęczeni, zestresowani i przepracowani. Te małe nasionka to prawdziwy zastrzyk energii! Obecna w pestkach niacyna pobudza organizm i zwiększa sprawność umysłową.
Należy docenić też właściwości zdrowotne pestek dyni w zakresie gojenia się ran, ponieważ zawarty w nich potas wspomaga ten proces.
Reklama
Na co pomagają pestki dyni?
Po części właściwości dyni zostały wskazane powyżej. Wiesz już, że można stosować pestki dyni na owsiki i inne pasożyty. Masz świadomość, że jedzenie nasion dyni dobrze wpływa zarówno na zdrowie mężczyzn jak i kobiet.
Warto jednak nieco uporządkować tę kwestię i omówić dokładniej, na co są dobre pestki dyni. Zacznijmy od ich pozytywnego wpływu na układ pokarmowy.
Pestki dyni można stosować na zaparcia. Dzięki obecności błonnika, mają pozytywny wpływ na perystaltykę jelit. Olej z pestek dyni działa korzystnie na układ pokarmowy i reguluje jego pracę.
Pomimo dużej kaloryczności, pestki z dyni stosuje się na odchudzanie. Zaleca się np. przyjmowanie kilku nasion na czczo w celu pobudzenia metabolizmu.
Okazuje się, że pestki dyni to źródło kwasów omega-3 i fitosteroli, które mają istotny wpływ na cholesterol. Obniżają jego poziom i zapobiegają m.in. rozwojowi miażdżycy.
Choć nie jest to lek zwalczający depresję, to jednak zawartość magnezu i potasu ma pozytywny wpływ na nastrój i łagodzi stany lękowe. To także źródło tryptofanu, istotnego z punktu widzenia dobrostanu psychicznego.
Jedzenie pestek dyni wspomaga działanie układu moczowego. Warto, więc przyjmować wyciąg z pestek dyni na nietrzymanie moczu.
Jedzenie pestek dyni, źródła magnezu, może obniżać ryzyko cukrzycy. Jako, że pestki dostarczają magnez, którego niedobór prowadzi do tzw. insulinooporności, możliwość wystąpienia tego problemu maleje.
Reklama
Jak przygotować pestki dyni do jedzenia?
Istnieje wiele sposobów na to, jak jeść pestki z dyni. Czy można jeść je surowe? Okazuje się, że tak. Metodą na ich przygotowanie może być prażenie czy też suszenie.
Wiele wątpliwości wywołuje kwestia tego, czy można jeść niełuskane pestki dyni. Choć jest to możliwe, lepiej, by nie sięgały po nie osoby, które mają wrażliwy układ pokarmowy. Taki posiłek może u nich wywołać biegunkę, ból brzucha czy podrażnienie.
Niestety, łuski są na tyle twarde, że ich jedzenie wcale nie należy do przyjemnych. Znacznie lepszym wyborem są więc łuskane pestki dyni.
Jak obierać pestki dyni z łupin? Najpierw dokładnie je osusz, np. pozostawiając na kilka godzin umieszczone na papierowym ręczniku. Gdy nieco podeschną, łatwiej będzie łupić je palcami.
Pestki dyni to doskonały dodatek do sałatek, musli, smoothie, kanapek czy ciasta.
Prażenie pestek dyni
Zastanawiasz się, jak uprażyć pestki dyni? Wbrew pozorom, to dość prosta czynność. Wyłóż blachę do pieczenia papierem. Rozsyp na nim nasiona. Nagrzej piekarnik do 75 st. Celsjusza i podpiecz je przez około 15-20 minut.
Jeżeli chcesz przygotować prażone pestki dyni na patelni mocno rozgrzej to naczynie i wsyp na jego powierzchnię nasiona. Nie używaj oleju. Pilnuj, by nie spalić pestek i mieszaj je od czasu do czasu. Na koniec możesz lekko skropić je oliwą i ulubionymi przyprawami.
Prażone pestki dyni to zupełnie inne walory smakowe i zapachowe. Warto też zwrócić uwagę na kwestie higieniczne. Pod wpływem temperatury, z uprażonych pestek znikają mikroorganizmy i zanieczyszczenia.
Jak suszyć pestki dyni?
Zastanawiasz się, jak wysuszyć pestki dyni? Gdy już przetniesz dynię na pół i wydrążysz z niej miąższ, powybieraj z niej pestki. Opłucz je dokładnie na sicie. Następnie powycieraj dokładnie nasiona papierem kuchennym.
Jeżeli decydujesz się na suszenie pestek dyni w piekarniku, nagrzej urządzenie do temperatury między 50 a 90 st. Celsjusza. Świeże pestki wsyp na blachę i umieść w piekarniku na około 1 godzinę. Pozostaw nasiona już po zakończeniu programu i wyciągnij dopiero, gdy wystygną.
W dużych gospodarstwach rolnych można spotkać specjalne urządzenia do suszenia, takie jak suszarnie do pestek dyni.
Reklama
Ile jeść dziennie pestek dyni? Przeciwwskazania do spożywania pestek dyni
Dzienna, zalecana maksymalna porcja pestek to 30 g. Za dużo pestek dyni może sprzyjać szybszemu przybieraniu na wadze.
Optymalna ilość to dodanie 1-2 łyżek pestek do owsianki. To porcja, które nie zwiększy istotnie kaloryczności posiłku, a zmieni jego walory smakowe.
Warto zwrócić uwagę, że pestki dyni zwykle nie powodują skutków ubocznych. Trzeba jednak pamiętać, że istnieje kilka przeciwwskazań, kiedy nie należy sięgać po pestki dyni. Wśród nich wymienić można takie choroby jak:
- zapalenie błony śluzowej żołądka,
- refluks,
- uchyłki jelit,
- wrzody.
Czy pestki dyni uczulają? W niektórych przypadkach, po ich zjedzeniu może pojawić się reakcja alergiczna. Objawy uczulenia, jak biegunki czy bóle brzucha mogą być jednak także wynikiem podrażnienia układu pokarmowego łupinami, szczególnie po zjedzeniu niełuskanych pestek.
Co zrobić z pestkami dyni?
Nie masz pomysłu na to, jak wykorzystać pestki z dyni? Pamiętaj, by ich nie wyrzucać, ale użyć do innych dań. Świetną przekąską jest z pewnością sałatka z pestkami dyni. Wystarczy połączyć ulubione składniki, np.: sałatkę, granat, pomarańczę, miód, orzechy czy nasiona słonecznika i gotowe.
Nasionka sprawdzą się też na kanapce, nie tylko nałożone bezpośrednio, ale też w formie pasty z pestek dyni. Przepis na nią zakłada zmiksowanie oliwy, suszonych pomidorów, czosnku, sosu sojowego i soku z cytryny. Na koniec stopniowo dodaje się pestki z dyni.
Pestki można wykorzystać także do przyrządzania różnych wypieków. Popularny jest chleb czy ciasteczka z pestkami dyni. Wystarczy dosypać je do wyrobionego ciasta.
Chcąc wdrożyć do diety zdrowy tłuszcz, warto stosować olej z pestek dyni. Taką oliwę można wytłoczyć za pomocą automatycznej praski. Wyciąg można dodawać do sałatek czy też urozmaicać nim kanapki.
Nasiona wykorzystasz również do przyrządzenia obiadu. Możesz, np. przygotować zupę dyniową z pestkami dyni albo zrobić naleśniki z mąki z pestek dyni. Taka mąka ma zielonkawy kolor i nie zawiera glutenu, dlatego mogą sięgnąć po nią np. osoby z celiakią.
Z kolei pesto z pestek dyni to smaczny dodatek do makaronu czy ryżu. Wystarczy w moździerzu utrzeć nasionka z oliwą, pieprzem, solą oraz tymiankiem. Następnie taką mieszankę podsmażyć z cebulką.
Czy wszystkie pestki dyni są jadalne?
Pamiętaj, że nie wszystkie pestki dyni są jadalne. Nie można jeść np. pestek dyni Hokkaido. Zastanawiasz się, dlaczego? Wywołują m.in. efekt przeczyszczający. Dodatkowo mają mało miąższu, przez co są dość suche. Gdy zdecydujesz się na ich prażenie lub suszenie w piekarniku, zaczynają intensywnie “strzelać”i łatwo o ich przypalenie.
Warto też dokonać rozróżnienia na dynie jadalne i ozdobne, które są trujące. Pomimo pięknych kolorów i tego, że stanowią jesienną ozdobę domu, mogą być dla niebezpieczne dla zdrowia.
Pestki różnią się też kolorami, np. pestki dyni styryjskiej mają ciemnozieloną barwę.
Co do zasady, jeżeli dynia jest jadalna, to zjedzenie jej pestek również nie powinno wywoływać żadnych większych problemów, choć i od tej zasady mogą zdarzyć się wyjątki, np. jak w przypadku dyni Hokkaido.
