Co to jest skaling?
Skaling jest podstawową metodą usuwania kamienia nazębnego osadzającego się w okolicach szyjek zębowych, nad i pod dziąsłami (skaling naddziąsłowy i poddziąsłowy). Jest to zabieg higieniczny, którego głównym celem jest profilaktyka próchnicy oraz paradontozy (zapalenia przyzębia).
Skaling zębów zazwyczaj wykonuje się za pomocą aparatu ultradźwiękowego, niekiedy także z wykorzystaniem urządzeń ręcznych, mechanicznych, laserowych lub przy użyciu środków chemicznych. Skaling jest zabiegiem stosunkowo prostym i zazwyczaj bezbolesnym, choć może powodować dyskomfort u osób o obniżonym progu odczuwania bólu i skłonności do nadwrażliwości zębów.
Ze względu na konsekwencje, jakie niesie za sobą osadzanie się kamienia zębowego, stomatologowie zalecają jego usuwanie przynajmniej dwa razy w roku, w szczególności przez osoby palące papierosy i pijące duże ilości kawy oraz herbaty.
Reklama
Dlaczego skaling zębów jest tak ważny?
Skaling, w połączeniu z piaskowaniem, w zdecydowany sposób poprawia estetykę uzębienia. Jednak głównym wskazaniem do przeprowadzania zabiegu są wskazania czysto medyczne. Kamień nazębny, widoczny w postaci ciemnego nalotu, jest zmineralizowaną płytką, która zaczyna się odkładać już kilka godzin od ostatniego mycia zębów i składa się ze związków mineralnych zawartych w ślinie, bakterii próchnicotwórczych, węglowodanów, złuszczonych komórek nabłonka, resztek jedzenia a także związków wapnia i fosforu.
Odkładająca się płytka jest główną przyczyną próchnicy, a także paradontozy czy odsłaniania szyjek zębowych. Dopóki nie dojdzie do mineralizacji, usuwanie płytki możliwe jest za pomocą szczoteczki do zębów oraz nici dentystycznych. Po przekształceniu się w kamień nazębny, dochodzi do utwardzenia i silnego związania ze szkliwem. Wówczas jedyną metodą usunięcia osadu staje się skaling.
Reklama
Na czym polega zabieg skalingu?
Zabieg skalingu przeprowadza się rutynowo w gabinetach stomatologicznych. Podstawowym narzędziem służącym do usuwania kamienia nazębnego jest obecnie skaler ultradźwiękowy, który emitując dźwięki o częstotliwości niezauważalnej dla człowieka, powoduje odpryskiwanie kamienia od powierzchni zęba, nie powodując przy tym uszkodzenia szkliwa i nie naruszając dziąseł.
Z tego względu skaling ultradźwiękowy uznawany jest za bardzo bezpieczny i nieinwazyjny. Alternatywnie dla ultradźwięków stosuje się jeszcze oczyszczanie ręczne za pomocą specjalnego dłutka, mechaniczne z użyciem wiertła frezowego, laserowe oraz chemicznie (wykorzystując środek o nazwie perhydrol). Po usunięciu kamienia, zęby mogą dodatkowo zostać poddane piaskowaniu (o czym więcej za chwilę), wymagają też wypolerowania, które usuwa ewentualne mikrouszkodzenia szkliwa i zabezpiecza zęby przed szybszym osadzaniem się płytki.
Czym się różni skaling poddziąsłowy od naddziąsłowego?
Skaling zębów przeprowadza się często dwuetapowo. Usuwanie kamienia z powierzchni koron zębów nazywamy skalingiem naddziąsłowym. Często jednak występuje konieczność eliminacji niepożądanego osadu także spod linii dziąseł, z tzw. kieszonki dziąsłowej – jest to tzw. skaling poddziąsłowy.
W niektórych przypadkach narzędziami służącymi do usuwania kamienia należy dotrzeć bardzo głęboko, w takich sytuacjach konieczne może więc być podanie lekkiego znieczulenia oraz aplikacja leku – szczególnie, jeśli występuje nadwrażliwość na ból oraz ostry stan zapalny. O ile skaling na powierzchni zębów wykonuje się głównie metodą ultradźwiękową, o tyle skaling poddziąsłowy wymaga użycia, oprócz ultradźwięków, także tzw. kireta.
Reklama
Czy skaling boli?
Doznania w czasie zabiegu skalingu są silnie zindywidualizowane. Skaling zębów uznawany jest za zabieg chirurgiczny, a jako taki wiąże się z mniejszą lub większą ingerencją w organizm pacjenta. Większość osób odczuwa w związku z tym dyskomfort lub niewielką bolesność, która w szczególnych przypadkach przekracza akceptowalny poziom.
Nieprzyjemne doznania łagodzone są jednak przez strumień wody dobywający się ze skalera, a w wyjątkowych sytuacja możliwe jest podanie miejscowego znieczulenia. Co istotne, także po zabiegu przez pewien czas może się utrzymywać lekka nadwrażliwość zębów, co jest jednak zjawiskiem naturalnym.
Reklama
Przeciwwskazania do skalingu ultradźwiękowego
Skaling ultradźwiękowy, choć jest niezwykle skuteczną metodą usuwania kamienia nazębnego, nie może być stosowany u wszystkich osób. Przede wszystkim zabroniony jest skaling w ciąży. Poza tym lista przeciwwskazań obejmuje takie sytuacje jak: wszczepiony rozrusznik serca, rozwinięta osteoporoza, odklejanie się siatkówki oka. Skalingu ultradźwiękowego nie stosuje się także w bezpośredniej okolicy implantów. W powyższych wypadkach pozostają jednak do dyspozycji metody alternatywne, w tym przede wszystkim – skaling ręczny.
Reklama
Czym się różnią skaling i piaskowanie?
Skaling bywa błędnie utożsamiany z piaskowaniem zębów. W istocie są to dwa zupełnie różne zabiegi. Piaskowanie jest zabiegiem dentystycznym, nie chirurgicznym. Stosuje się piaskowanie w celu usunięcia nie kamienia nazębnego, lecz przebarwień, płytki nazębnej i innych miękkich osadów z kawy, herbaty, dymu tytoniowego.
Zazwyczaj piaskowanie jest uzupełnieniem skalingu. Zabieg przeprowadza się za pomocą tzw. piaskarki, która pod dużym ciśnieniem rozpyla specjalny piasek czyszczący osad na powierzchni zębów. Piaskowanie, podobnie jak skaling, powinno się przeprowadzać co 6 miesięcy.