Co to jest kardiowersja?
Na czym polega kardiowersja? Jest zabiegiem medycznym, polegającym na przywróceniu fizjologicznego, zatokowego rytmu serca u osób z zaburzeniami krążeniowymi (zwłaszcza dotyczy to chorych na migotanie przedsionków).
Wyróżnia się dwa rodzaje kardiowersji:
- kardiowersja elektryczna – to zabieg, do którego używa się impulsów elektrycznych, by pobudzić serce chorej osoby do prawidłowego rytmu;
- kardiowersja farmakologiczna – to nadanie właściwego rytmu serca przy wykorzystaniu odpowiednich leków, tzw. antyarytmicznych.
Zazwyczaj najpierw wykonuje się kardiowersję farmakologiczną, a jeśli nie jest ona skuteczna, pacjenta przygotowuje się do zabiegu kardiowersji elektrycznej. Nie zawsze jednak taka procedura będzie planowa, niekiedy zachodzi konieczność przeprowadzenia jej w trybie nagłym, ze względu na stan chorego.
Kardiowersję po raz pierwszy wykonano w latach 60-tych ubiegłego wieku. Zabieg kardiowersji uznaje się za skuteczny w około 90 procentach, o ile zostanie on zrobiony w pierwszym roku zachorowania na migotanie przedsionków. Z każdym kolejnym rokiem trwania schorzenia szanse na wyleczenie tą metodą maleją.
Reklama
Jakie są wskazania do kardiowersji?
W jakich sytuacjach jest zalecana kardiowersja? Wskazania do wykonania tego zabiegu to istniejące anomalie rytmu serca, przebiegające z tachykardią (czyli za szybkim biciem serca). Najczęściej do tego zabiegu są kwalifikowani pacjenci ze stwierdzonym migotaniem lub trzepotaniem przedsionków.
Kardiowersję wykonuje się u osób z zaburzeniami rytmu serca, u których nie powiodła się terapia kardiowersją farmakologiczną lub też pacjent jest uczulony na jakiś składnik leków antyarytmicznych, albo też występują jakieś przeciwwskazania do przeprowadzenia farmakoterapii.
Kardiowersja serca jest przeprowadzana w trybie planowym albo pilnym. Jeśli zabieg jest zaplanowany, choremu odpowiednio wcześniej podaje się leki przeciwzakrzepowe, co ma go uchronić przed pojawieniem się ewentualnych powikłań pozabiegowych. Natomiast kardiowersja w trybie nagłym wykonywana jest gdy działanie serca jest znacznie upośledzone, do tego stopnia, że taki stan stanowi zagrożenie życia.
Warto podkreślić, że niektórzy pacjenci nie mają świadomości, że chorują na migotanie przedsionków. Schorzenie może dawać takie objawy jak kołatanie serca, zawroty głowy, duszność, czy osłabienie.
Reklama
Jak wygląda zabieg kardiowersji?
Co to jest kardiowersja elektryczna? To zabieg przywracający prawidłowy rytm serca, przeprowadzany w znieczuleniu, ponieważ jest on bardzo bolesny.
Pacjenta podłącza się do defibrylatora, zmienia się jedynie ustawienia tego aparatu na odpowiednie dla kardiowersji. Lekarz do klatki piersiowej przykłada łyżki defibrylatora (bądź stosuje się przyklejane do torsu elektrody) i obserwując zapis EKG, do którego jest podłączony chory, doprowadza w odpowiednim momencie do wyładowania elektrycznego. Taki impuls trwa krócej niż 1 sekunda. Następnie medyk ocenia czy procedura okazała się skuteczna. Jeśli zachodzi taka potrzeba, ponawia wyładowanie. Z każdym kolejnym impulsem, jego siła jest większa (zazwyczaj od około 100 J do 350 J).
Po zabiegu, który trwa około pół godziny, pacjent jest wybudzany, sprawdzane są jego parametry życiowe. Zatrzymuje się go jeszcze na kilkugodzinnej obserwacji szpitalnej. Jeśli nie odnotuje się istotnych powikłań, pacjent może zostać wypisany do domu. Nie może jednak prowadzić samochodu, ani obsługiwać maszyn przez najbliższe 24 godziny.
Reklama
Zagrożenia związane z kardiowersją
Czy istnieją jakieś zagrożenia związane z zabiegiem jakim jest kardiowersja? Ryzyko w przypadku tego typu operacji jest zawsze. Przede wszystkim może dojść do tworzenia się skrzeplin w przedsionkach serca, które po unormowaniu się rytmu serca w wyniku zastosowanej kardiowersji mogą się przedostawać do komór sercowych.
Taka sytuacja stanowi spore niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia pacjenta, ponieważ może doprowadzić do zatorowości płucnej, zawału serca, udaru mózgu lub ostrego niedokrwienia innych organów. Aby do tego nie doszło, przed kardiowersją podaje się pacjentowi leki przeciwkrzepliwe. Lekarz może też zlecić wykonanie echokardiografii, dzięki której zostaną uwidocznione miejsca ze skrzeplinami.
Nieudana kardiowersja to także zagrożenie związane z tym zabiegiem. Jeśli kardiowersją nie uda się przywrócić właściwego rytmu serca, wówczas należy wprowadzić odpowiednie leki oraz/albo inne zabiegi elektrokardiologiczne.
Niekiedy po kardiowersji skóra w miejscach przyłożenia elektrod jest podrażniona, czy nawet poparzona. Wówczas warto zastosować jakieś kremy łagodzące.
Reklama
Życie po kardiowersji
Z czym wiąże się kardiowersja, jak długo w szpitalu powinien pozostawać taki pacjent? Wystarczy, że chory będzie obserwowany przez lekarzy przez kilka godzin po zakończeniu zabiegu. Jeśli nie pojawiają się żadne komplikacje, może zostać wypisany do domu. Dobrze, aby pacjent został przetransportowany przez jakąś inną osobę, ponieważ sam nie może prowadzić pojazdów mechanicznych przez najbliższe 24 godziny.
Jeśli migotanie lub trzepotanie przedsionków trwało u chorego dłużej niż 48 godzin, przepisuje się mu preparaty przeciw krzepliwości krwi, które powinien przyjmować przez kilka tygodni od zabiegu.
Jak wygląda życie po kardiowersji? Po kilku tygodniach, jeśli lekarz na to zezwoli, pacjent może zacząć powoli wracać do normalnego funkcjonowania. Zazwyczaj medycy umożliwiają chorym wykonywanie aktywności fizycznej, przy założeniu że nie może ona być intensywna i długotrwała.
Nie należy jednak po takim zabiegu pić alkoholu, ani palić papierosów. Powinno się też ograniczyć spożycie kawy, albo całkiem ją wyeliminować z diety. Warto zwrócić również uwagę na jakość i skład przyrządzanych posiłków. Powinno się też unikać stresu, ale nie rezygnować z seksu.
Czytaj też: