Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Kaszel u niemowlaka - co pomaga i kiedy udać się do lekarza?

Kaszel u niemowlaka wzbudza duże obawy u rodziców. Czy faktycznie jest groźny? Poznaj jego przyczyny i dowiedz się, jak je rozpoznać. Które sposoby na kaszel u maluszka sprawdzą się najlepiej?
Niemowlak ma kaszel
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Kaszel u niemowlaka najczęściej jest objawem infekcji wirusowej. Czego jeszcze?
  • Katar i kaszel u niemowlaka bez gorączki jak najbardziej może stanowić manifestację schorzeń wirusowych.
  • Leczenie kaszlu u niemowląt może wymagać podania syropu. Jakie preparaty mogą być stosowane u najmłodszych pacjentów?
SPRAWDŹ TEŻ: Co oznaczają różne rodzaje kaszlu u dziecka?
Spis treści

Czy kaszel u niemowlaka zdarza się często?

Kaszel u niemowlaka to powszechne zjawisko występujące od pierwszych tygodni życia, nie zawsze na tle chorobowym.

Już w okresie noworodkowym maluch może pokasływać nawet kilkanaście razy dziennie, co często stanowi odruch fizjologiczny służący oczyszczaniu dróg oddechowych.

Zazwyczaj jednak kaszel u dziecka jest objawem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Zdarza się też, że niemowlak kaszle długo po chorobie, co jest efektem uszkodzenia nabłonka oddechowego w czasie jej trwania.

U dziecka 2-, 3-, 4-, 5-miesięcznego infekcje nie są tak częste ze względu na obecność przeciwciał matki, nabytych w czasie życia płodowego.

Później jednak maluch traci wrodzoną odporność, a zanim nabierze własną, staje się wyjątkowo podatny na zakażenia różnego typu. Kaszel może być również objawem astmy wczesnodziecięcej, którą rozpoznajemy przed 5 rokiem życia. Pamiętajmy, że astma dotyka co 10 dziecko w Polsce. A  kaszel może być jej jedynym objawem.

Do tego należy dodać inne czynniki chorobowe, a także środowiskowe, takie jak suche, zanieczyszczone powietrze czy dym papierosowy.

Należy pamiętać, że kaszel niemowlaka, podobnie jak w przypadku dzieci starszych oraz osób dorosłych, nie jest chorobą samą w sobie, lecz objawem związanym z różnego typu podrażnieniami.

Kasłanie jest odruchem obronnym organizmu, mającym na celu ochronę błon śluzowych układu oddechowego.

Reklama

Przyczyny kaszlu u niemowlaka

Główne przyczyny kaszlu u niemowląt to:

  • Infekcje powodowane przez wirusy: RS- czyli syncytialny wirus oddechowy, rynowirusy, koronawirusy, wirusy grypy czy paragrypy. Najczęściej występuje wówczas u niemowlaka kaszel towarzyszący wodnistemu katarowi, będąc efektem podrażnienia śluzówek przez spływającą wydzielinę. Należy jednak pamiętać, że u dzieci pomiędzy 4 miesiącem życia, a 4 rokiem życia to właśnie zakażenie wirusowe może być  przyczyną zapalenia płuc.
  • Infekcje bakteryjne, za które odpowiadają m.in. takie drobnoustroje, jak: Streptococcus pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae czy Legionella pneumophila. Pierwszy z nich jest najczęstszą przyczyną zapalenia płuc, głównie w grupie wiekowej od 3 tygodnia życia do 3 miesiąca życia.
  • Covid, który objawia się przede wszystkim kaszlem. Mimo, że małe dzieci rzadko przechodzą ciężkie zakażenie, zdarza się, że choroba manifestuje się nawet w wieku niemowlęcym.
  • Astma, zwana też dychawicą oskrzelową - przewlekła choroba zapalna oskrzeli, w przebiegu której występuje zwężenie dróg oddechowych, skurcz oskrzeli oraz ich nadreaktywność. W dużej mierze jest uwarunkowana genetycznie, może mieć podłoże alergiczne lub infekcyjne.
  • Refluks żołądkowo-przełykowy u niemowląt, który jest spowodowany zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku, a nawet jamy ustnej. Jest to jedna z przyczyn, dla których może wystąpić kaszel u malucha po jedzeniu.
  • Zachłystowe zapalenie płuc - poważna choroba będąca następstwem przedostawania się treści pokarmowych do drzewa oskrzelowego i płuc na skutek zakrztuszenia się lub mikroaspiracji. Problem ten ma bardzo złożone podłoże. Może być rezultatem m.in. wady genetycznej tchawicy, choroby neurologicznej z upośledzeniem odruchu kaszlu, refluksu żołądkowo-przełykowego, wcześniactwa, żywienia przez sondę dożołądkową. U noworodków i niemowląt objawy zachłystowego zapalenia płuc mogą być nieswoiste. Należy zwrócić uwagę na problemy z karmieniem oraz wcześniejsze epizody zakrztuszenia się pokarmem.
  • Mukowiscydoza - bardzo poważne schorzenie o podłożu genetycznym, którego istotą jest produkcja nieprawidłowo gęstego i lepkiego śluzu, który upośledza działanie przede wszystkim oskrzeli i płuc, przewodu pokarmowego oraz rozrodczego.
  • Koklusz (krztusiec) – bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli, występujące przede wszystkim u noworodków i niemowląt. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych zaleca się kobietom w ciąży szczepienie przeciwko krztuścowi (między 27, a 36 tygodniem ciąży), mające na celu zabezpieczyć noworodka i dziecko w pierwszych miesiącach życia, zanim samo wytworzy odporność podczas swoich szczepień. Szczepienie to jest bezpieczne i wg badań naukowych obniża o 90 proc. zachorowanie na krztuśca u dzieci matek, które poddały się szczepieniu podczas ciąży.
  • Nadmiar śliny, który u niemowlaka pojawia się w związku z ząbkowaniem lub jest związany z rozpoczęciem swojej funkcji przez ślinianki i może powodować kaszel.
  • Suche powietrze, wysoka temperatura, zimno i inne czynniki środowiskowe, związane zwłaszcza z używaniem grzejników zimą i klimatyzacji latem.
  • Palenie papierosów w domu, w którym przebywa dziecko.
  • Ekspozycja na czynniki drażniące zawarte w powietrzu – smog.
  • Aspiracja ciała obcego - zawsze należy wziąć pod uwagę możliwość aspiracji ciała obcego, w szczególności, gdy objaw kaszlu pojawi się nagle.
  • Zespół spływającej wydzieliny po tylne ścianie gardła (z ang. postnasal drip syndrome), który może towarzyszyć alergicznemu nieżytowi nosa. Wówczas leczenie przyczynowe, niweluje także towarzyszący kaszel czy chrypkę.

Reklama

Objawy kaszlu u niemowlaka

W przypadku większości infekcji i zaburzeń, kaszel jest tylko jednym z objawów chorobowych. Często ich współwystępowanie w charakterystycznych konfiguracjach jest pierwszym wskaźnikiem pozwalającym postawić wstępną diagnozę.

Przykładowo - kichanie, zatkany nosek, katar i kaszel u niemowlaka z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazują na przeziębienie lub inną infekcję wirusową.

Teoretycznie symptomy te mogłyby wskazywać także na alergię wziewną, na przykład na pyłki drzew. Faktem jest jednak, że u tak małych dzieci źródłem uczulenia jest alergia pokarmowa. Dopiero około 3 roku życia objawy są wywoływane przez alergeny wziewne.  

W przebiegu infekcji wirusowej, może wystąpić, oprócz kaszlu także chrypka. Zdarzają się również dolegliwości żołądkowo-jelitowe, w tym biegunka. Częste jest również silne osłabienie organizmu.

Krztuszenie się bywa dodatkowym objawem refluksu żołądkowo-przełykowego, ale też niekiedy świadczy o zaleganiu ciała obcego w drogach oddechowych.

Kaszel i świszczący oddech są natomiast typową manifestacją astmy. Dodatkowo dziecko może mieć wtedy problemy z oddychaniem i odczuwać duszności.

Reklama

Kaszel u niemowlaka bez gorączki

Zwykło się uważać, że większość infekcji rozwija się z wyraźnie podwyższoną temperaturą. U maluchów ich przebieg jest jednak bardzo zróżnicowany.

Termometry mogą wskazywać zarówno bardzo wysokie wartości, jak też normalne oraz zbyt niskie. Dlatego katar i kaszel u niemowlaka bez gorączki jak najbardziej może być manifestacją schorzeń wirusowych.

W porównaniu do przeziębienia i grypy, mukowiscydoza to choroba znacznie poważniejsza. Jest uwarunkowana genetycznie, co oznacza, że osoba chora posiada zmutowany gen i wytwarza nieprawidłowy śluz w komórkach organizmu. Upośledza to pracę wielu układów głównie oddechowego, pokarmowego oraz rozrodczego.

Na szczęście od 2009 roku wszystkie dzieci w Polsce są objęte programem przesiewowym w kierunku mukowiscydozy.

Średnia długość życia osób z mukowiscydozą stanowi w Polsce 25 lat, w innych krajach Europy jest zdecydowanie dłuższa i wynosi do 40 lat. Ma na to wpływ wiele czynników m.in. rodzaj mutacji, liczba i ciężkość zakażeń układu oddechowego,  rozwój powikłań, jakość leczenia, dostęp do nowoczesnych leków oraz status socjo-ekonomiczny rodziny.

Warto dodać, że mukowiscydoza jest najczęstszą z występujących chorób genetycznych. W Polsce rocznie zapada na nią około 70-80 dzieci – jedno na 4400 urodzonych (dane: S. Cofta).

Zdarza się też, iż występuje kaszel u niemowlaka bez innych objawów. W takiej sytuacji warto zwrócić uwagę przede wszystkim na to, w jakich warunkach przebywa dziecko na co dzień.

Przyczyną może być na przykład zbyt mała wilgotność powietrza albo zadymienie mieszkania. Jeśli wszystko w tej materii jest w porządku, przyczyną bywają np. niewłaściwa technika karmienia, jak choćby zbyt łapczywe jedzenie.

Reklama

Suchy kaszel u niemowlaka

Najbardziej podstawowy podział rozróżnia kaszel suchy oraz mokry. U małego dziecka częściej występuje ten pierwszy.

Jest on stymulowany przez receptory kaszlowe, które są ulokowane w pniu mózgu, a w przypadku infekcji - drażnione za pośrednictwem zakończeń nerwowych w drogach oddechowych. Ten rodzaj kaszlu nazywany jest bezproduktywnym, jako że nie towarzyszy mu odkrztuszanie wydzieliny. Jest natomiast bardzo męczący - jego uporczywe, nie dające się powstrzymać napady mogą wręcz utrudniać oddychanie.

Kaszel suchy u niemowlaka (później stopniowo przechodząc w mokry) zazwyczaj jest jednym z pierwszych objawów choroby wirusowej. Taki jest też kaszel oskrzelowy na wstępnym etapie infekcji tej właśnie części układu oddechowego. Sucho kaszlą również dzieci dotknięte astmą oraz krztuścem, a także rozpoczynające ząbkowanie.

Podobny charakter ma kaszel psychogenny, czyli powstający na tle nerwicowym, aczkolwiek w wieku niemowlęcym jest on prawdziwą rzadkością.

Należy pamiętać, że postępowanie terapeutyczne w przypadku kaszlu suchego i mokrego jest zupełnie inne (szczegóły w dalszej części artykułu). Jak odróżnić te dwa rodzaje kaszlu u niemowlaka i jak sobie radzić z jego objawami?

Reklama

Mokry kaszel u niemowlaka

 

Mokry kaszel nazywany jest produktywnym lub odrywającym, co ma związek z odkrztuszaniem wydzieliny i oczyszczaniem dróg oddechowych z patogenów.

W związku z tym nie powinno się go hamować, tak jak suchego, nawet jeśli wiąże się z chwilowymi uciążliwościami. Odrywający kaszel u niemowlaka najczęściej pojawia się w drugiej fazie schorzeń wirusowych. Może też występować przy zapaleniu płuc.

Kaszel z flegmą jest też charakterystyczny dla mukowiscydozy - w tym przypadku ma charakter chroniczny bądź nawracający.

Mokry kaszel rzadko jest związany w ząbkowaniem niemowlaka. Jeśli pojawia się wydzielina, nie pochodzi ona z oskrzeli, lecz zwykle stanowi spływający po tylnej ścianie gardła katar.

Reklama

Szczekający kaszel u niemowlaka

Stosunkowo częstym objawem u małych dzieci jest tzw. kaszel szczekający, będący manifestacją chorób krtani, a także tchawicy.

Kaszel krtaniowy u niemowlaka wskazuje z reguły na podgłośniowe zapalenie krtani najczęściej o etiologii wirusowej. Choroba ta występuje przede wszystkim u niemowlaków oraz dzieci do trzeciego roku życia.

Powodowana jest przez wirusy paragrypy oraz grypy A i B, adenowirusy oraz wirusy RS. W jej przebiegu zdarza się szczekający kaszel u niemowlaka bez gorączki, ale też możliwy jest wzrost temperatury powyżej normy.

Specyficzne brzmienie związane jest ze stanem zapalnym oraz obrzękiem strun głosowych. Jeśli chodzi o inne objawy, pojawia się również:

  • świst krtaniowy słyszalny przy wdechu,
  • ból gardła,
  • chrypa,
  • katar,
  • utrata apetytu,
  • rozdrażnienie lub osłabienie.

W przypadku dużego obrzęku utrudnione może być oddychanie.

Mocny kaszel występuje w szczególności nocą. Największe jego natężenie jest między pierwszym a trzecim dniem choroby, później stopniowo ulega poprawie, zazwyczaj do 7 dni.

W większości przypadków przebieg wirusowego zapalenia krtani jest łagodny i może być kontynuowany w warunkach domowych, jednak u kilku procent dzieci może być niezbędna interwencja lekarska, w tym nawet intubacja w warunkach szpitalnych.

Po fachową pomoc należy się zwrócić, gdy świst krtaniowy utrzymuje się w sposób nieprzerwany, a także kiedy nastąpią:

  • zaburzenia oddychania,
  • zasinienie warg,
  • blednięcie skóry,
  • nadmierne i nie dające się opanować pobudzenie,
  • wysypka nieustępująca pod naciskiem.

Wskazaniem do udzielenia pomocy jest też gorączka powyżej 38 stopni u dzieci przed ukończeniem szóstego miesiąca życia.

Sporadyczny kaszel u niemowlaka

Zdarza się również, że pokasływanie u niemowlaka ma charakter sporadyczny, incydentalny. Jeśli dzieje się to naprawdę rzadko, w grę może wchodzić zwykły odruch fizjologiczny mający na celu oczyszczenie układu oddechowego.

Nie należy się tym przejmować. Możliwe też, że dziecko kaszle tylko w określonych sytuacjach, na przykład przebywając w konkretnym pomieszczeniu.

Warto w takiej sytuacji sprawdzić wilgotność i temperaturę. Niekiedy przyczyną jest unoszący się dym papierosowy, kurz lub inne zanieczyszczenie.

Udawany kaszel u niemowlaka raczej nie występuje, jednak u starszych dzieci może występować ze względu na naśladowanie zachowania innych osób lub być próbą zwrócenia na siebie uwagi.

Sporadyczny kaszel wymaga obserwacji przez rodzica. Może mieć związek z innymi schorzeniami np. refluksem żołądkowo-jelitowym, narażeniem na konkretny alergen (np. pierze) dlatego nie należy go lekceważyć. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z lekarzem.

Przewlekły kaszel u niemowlaka

Inaczej rzecz wygląda w przypadku, gdy męczący, uporczywy kaszel utrzymuje się przez dłuższy czas, w sposób ciągły bądź nawracający.

Długotrwały kaszel, w terminologii medycznej zwany przewlekłym, może mieć przyczyny zarówno prozaiczne, jak też poważne.

Do tych pierwszych zalicza się swego rodzaju kontynuację infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Choć dziecko jest już w pełni zdrowe, nie ma innych objawów i nie zaraża, może pokasływać na skutek infekcyjnych uszkodzeń nabłonka dróg oddechowych.

Ile trwa taki kaszel u niemowlaka? Nawet około trzech tygodni, do czasu aż błony śluzowe w pełni się zregenerują.

Ale są też przyczyny znacznie poważniejsze, takie jak mukowiscydoza oraz różnego typu wady wrodzone (np. przetoka tchawiczo-przełykowa czy rozszczep podniebienia).

Przedłużający się kaszel u niemowlaka występuje też w przebiegu astmy oraz w związku z rozwojem pasożytów i ich migracją przez płuca.

Powodem może też być:

  • przewlekłe zapalenie zatok,
  • przewlekłe zapalenie oskrzeli,
  • rozstrzenie oskrzeli,
  • dysplazja oskrzelowo-płucna,
  • zespół dyskinetycznych rzęsek,
  • krztusiec.

W każdej z tych sytuacji dziecko powinno być poddane konsultacji medycznej, diagnostyce i leczeniu.

Świszczący kaszel u niemowlaka i małego dziecka

Świszczący oddech u niemowlaka i kaszel wskazują z dużym prawdopodobieństwem na astmę oskrzelową. Jest to choroba zapalna związana z nadreaktywnością oskrzeli, czego efektem jest Ograniczony przepływ powietrza przez oskrzela.

Jednym z podstawowych objawów jest duszność wdechowa mająca charakter napadowy. Często towarzyszy świszczący oddech, a także suchy kaszel. Warto zapamiętać, że u dzieci kaszel może być jedynym objawem astmy. Mogą też występować inne choroby alergiczne jak atopowe zapalenie skóry, alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek.

Gwiżdżący, piejący kaszel u niemowlaka i małego dziecka ze szczególną intensywnością objawia się wówczas wieczorem, w nocy oraz nad ranem. Może się też nasilać w wyniku aktywności fizycznej, słabnąc w spoczynku.

Choroba ta występuje zwykle na podłożu alergicznym, ale też często infekcyjnym. Może mieć również podłoże genetyczne.

W przypadku astmy mały pacjent nie gorączkuje. Jeśli pojawia się znacznie podwyższona temperatura, wymienione wyżej objawy mogą wskazywać na zupełnie inną chorobę, a mianowicie zapalenie płuc. Zwłaszcza, jeśli dziecko jest osłabione, ma dreszcze i nie chce jeść.

Kaszel alergiczny u niemowlaka i małego dziecka

Poza astmą, występuje też kaszel związany z alergicznym nieżytem nosa. Jest on spowodowany nadmierną reakcją układu immunologicznego na kontakt z określonymi substancjami uczulającymi - zazwyczaj są to: alergeny pyłków drzew i traw, roztoczy kurzu domowego, grzybów i pleśni czy sierści zwierząt.

Alergiczny kaszel niemowlaka i małego dziecka występuje sezonowo lub utrzymuje się. W bezpośrednim patomechanizmie kluczową rolę odgrywają przeciwciała klasy IgE, które uruchamiają kaskadę procesów zapalnych i Może towarzyszyć temu kaszel, powstający na skutek spływającej wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Może towarzyszyć temu kaszel, powstający na skutek spływającej wydzieliny po tylnej ścianie gardła.

Należy jednak pamiętać, że w większości przypadków alergie tego typu objawiają się w nieco późniejszym wieku, częściej u 5-7 latków, niż u niemowląt.

Kaszel refluksowy u niemowlaka

Odmienną kategorią jest kaszel refluksowy u dziecka. Jest on spowodowany podrażnieniem błon śluzowych przez zakwaszone treści pokarmowe, cofające się z żołądka ku górze, aż do jamy ustnej (czego namacalną manifestacją jest ulewanie się, niekiedy też wymioty).

Należy pamiętać, że u niemowląt refluks nie jest zazwyczaj zjawiskiem patologicznym, jak u starszych dzieci i osób dorosłych.

Najczęściej ma charakter fizjologiczny i powodowany jest niedojrzałością układu trawiennego oraz niedostatecznym jego wykształceniem anatomicznym (bardzo krótki przełyk oraz niewielki kąt ujścia przełyku do żołądka).

Problem ten pojawia się u więcej niż połowy maluchów i z reguły ustępuje samoistnie przed ukończeniem pierwszego roku życia.

Kaszel u niemowlaka w nocy

W przebiegu bardzo wielu schorzeń, ze szczególną intensywnością objawia się kaszel u niemowlaka w nocy, podczas snu, niekiedy powodując wybudzanie.

Wywołuje to zrozumiały niepokój u rodziców, należy jednak wiedzieć, że sytuacja ta jest na swój sposób naturalna i wpisana w patofizjologię określonych schorzeń.

Nocny kaszel jest typowy m.in. dla astmy. Nasilenie się kaszlu w porze nocnego wypoczynku występuje także w przypadku infekcji wirusowych, takich jak przeziębienie, grypa czy zakażeń bakteryjnych.

Ma to związek ze spływaniem dużych ilości drażniącej wydzieliny z nosa, który nie jest w tym czasie regularnie oczyszczany.

Z tego samego powodu i przy tych samych schorzeniach pojawia się u niemowlaka często duszący, uporczywy kaszel poranny.

Z reguły po oczyszczeniu noska, sytuacja poprawia się i stabilizuje.

Kiedy do lekarza z kaszlem u niemowlaka?

Kiedy należy iść do lekarza z kaszlem niemowlaka? Czy wystarczającą przesłanką jest z pozoru niewinne przeziębienie?

Jeśli chodzi o tak małe dzieci, co do zasady powinny być zawsze zbadane przez lekarza, jeśli istnienie podejrzenie, iż przyczyną może być choroba lub zaburzenie, a nie na przykład incydentalne zakrztuszenie się pokarmem. Niezależnie od tego, czy kaszel jest mokry czy suchy.

W szczególności wskazaniem jest występowanie objawów dodatkowych, takich jak:

  • temperatura powyżej 38 stopni Celsjusza,
  • trudności z oddychaniem,
  • ogólne osłabienie,
  • zaburzenia apetytu i łaknienia.

Czy kaszel u niemowlaka jest niebezpieczny? Czy powinien niepokoić? Zarówno kaszel występujący nagle, jaki i utrzymujący się przewlekle, wymaga konsultacji lekarskiej. Może być objawem infekcji lub przypadkowej aspiracji ciała obcego, co w tej grupie wiekowej może się zdarzyć.

Co na kaszel u niemowlaka?

Kaszel u dzieci przechodzi z reguły samoistnie, niemniej ze względu na jego uporczywość, wskazane jest niekiedy wsparcie farmakologiczne.

Można też wykonywać inhalacje. W przypadku bardzo małych dzieci nie stosuje się silnych olejków eterycznych, a neutralną sól fizjologiczną.

Jeśli chodzi o leki – przed podaniem syropu należy pamiętać, że kluczowe jest rozpoznanie, jaki charakter ma objaw.

O ile kaszel suchy powinno się, co do zasady, hamować, działając na zakończenia nerwowe lub ośrodek kaszlu w mózgu, o tyle w przypadku mokrego jest to niewskazane. Zaleca się raczej wsparcie mechanizmów odkrztuszania.

W jaki sposób należy reagować, co może przepisać pediatra i co pomaga na kaszel suchy i mokry?

Syrop na kaszel dla niemowlaka

Jaki jest zalecany syrop na kaszel u niemowlaka? Może to być:

  • Na kaszel suchy:
    • Lek zawierający cytrynian butamiratu, który działa ośrodkowo, blokując ośrodek kaszlu w mózgu. Dozwolony do stosowania od 2 miesiąca życia przez krótki okres czasu jako leczenie wspomagające.
    • Syrop prawoślazowy, czyli zawierający wyciąg z prawoślazu lekarskiego. Hamuje kaszel, a powlekając przewód oddechowy od środka, działa łagodząco i osłaniająco. Może być stosowany od 3 roku życia. Niektóre produkty zawierają w składzie etanol lub chlorowodorek efedryny - produkty te nie nadają się od stosowania u dzieci.
  • Na kaszel mokry:
    • Bromheksna - środek mukolityczny (rozrzedzający wydzielinę w oskrzelach) i wykrztuśny (ułatwiający jej odkrztuszanie). Jest dostępny w syropie dla dzieci powyżej 2 roku życia. Niektóre preparaty zawierają w składzie etanol i nie są wskazana u dzieci do 7. r.ż.
    • Ambroksol - lek mukolityczny, który zwiększa ilość wydzieliny. W tym przypadku zalecane jednak jest stosowanie u dzieci od 1 roku wzwyż.

W aptekach dostępnych jest więcej leków na kaszel dla dzieci, należy jednak bacznie zapoznać się z ulotkami. Duża część z nich przeznaczona jest dla nieco starszych dzieci.

Domowe sposoby na kaszel u niemowlaka

Oprócz wymienionych substancji farmaceutycznych, na kaszel u niemowlaka warto stosować domowe sposoby. Co sprawdza się najlepiej, jak złagodzić objawy bez używania leków? Wspomnieć można o takich działaniach, jak:

  • Delikatne opukiwanie pleców dziecka w przypadku mokrego kaszlu, by wspomóc odrywanie się zalegającej wydzieliny. Należy przy tym uważać, aby nie zrobić dziecku krzywdy, uderzając zbyt mocno.
  • Utrzymywanie wilgotności powietrza na pożądanym poziomie około 40-60 procent, a także temperatury w komfortowym zakresie 20-24 stopnie Celsjusza.
  • Częste wietrzenie pomieszczeń. Sprzątanie pokoju dziecka, tak aby nie zalegał w nim kurz.

Co pewien czas w internetowej rzeczywistości pojawiają się rewelacje serwowane przez znane osobistości, często odwołujące się do medycyny ludowej i dawnych praktyk. Przykładem jest stosowanie smalcu gęsiego na kaszel. Wpis na ten temat pojawił się w mediach społecznościowych, zyskując spory rozgłos... i nominację do tytułu biologicznej bzdury roku, której udzielił jeden ze znanych lekarzy zajmujących się demitologizowaniem różnego typu praktyk medycznych.

O czym warto pamiętać przy kaszlu u niemowlaka?

Kaszel budzi u rodziców duże obawy, zwłaszcza jeśli występuje z innymi poważnymi objawami, a dziecko jest bardzo małe.

Lekarze apelują, by w takiej sytuacji nie panikować, ale przestrzegać określonych zasad (często stojących w sprzeczności z utartymi poglądami).

Nie zaleca się na przykład przegrzewania dziecka poprzez nakładanie czapek i ścisłe otulanie grubymi pierzynami. Może to przynieść efekt odwrotny od pożądanego.

Fatalnym w skutki błędem może też być rozkręcanie kaloryferów zimą. Przeciwnie - kiedy niemowlę kaszle, należy utrzymywać umiarkowaną temperaturę pokojową. Kaloryfer natomiast powinno się okładać ręcznikami, aby zwiększać wilgotność w pokoju.

Jeśli chodzi o wychodzenie na dwór, spacer nie jest wskazany w ostrej fazie choroby, gdy występuje gorączka, ból gardła i katar. Po konsultacji z lekarzem można jednak wyjść z dzieckiem, jeśli kaszel jest jedynym objawem, a tym bardziej jeśli ma on charakter poinfekcyjny.

Czytaj również

Bibliografia

  • Teresa Bielecka, Wojciech Feleszko, Jerzy Ziołkowski, Przewlekły kaszel u dzieci – kiedy do specjalisty?, Pediatria po Dyplomie 2012.06.
  • Alicja Kasperska-Zając, Kaszel w praktyce klinicznej – część I Kaszel ostry i podostry, Alergia, 2014, 3: 4-7.
  • Katarzyna Ptak, Ewa Cichocka-Jarosz, Przemko Kwinta, Kaszel Przewlekły u Dzieci, Dev Period Med. 2018 Dec; 22(4): 329–340.
  • Monika Kopka, Milena Małecka, Iwona Stelmach, Przewlekły kaszel jako objaw refluksu krtaniowo-gardłowego — opis dwóch przypadków, Pneumonologia i Alergologia Polska 2016, suplement I, strony A7–A10.
  • Szczepan Cofta, Living better and longer with cystic fibrosis. Adv Respir Med 2016; 84: 307–309.
  • Anna Jung, Anna Maślany, Przewlekły kaszel u dzieci – problem diagnostyczny i terapeutyczny, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2012, 8 (2).
  • Magdalena Błońska, Joanna Friedman-Gruszczyńska, Marta Sibilska, Justyna Laskowska, Dorota Wesół-Kucharska, Agnieszka Gawecka, Janusz Książyk, Leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego u dzieci i noworodków urodzonych przedwcześnie, Medycyna Wieku Rozwojowego, 2008,XII,4,cz.I.
  • Krup, https://www.clinicalguidelines.scot.nhs.uk/media/2512/20201116-croup-g161119-polish.pdf, [data dostępu 30.08.2022].
  • Izabella Głodzik, Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy), https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/138899,podglosniowe-zapalenie-krtani-krup-wirusowy, [data dostępu 30.08.2022].
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Marta Kowalska
Autoryzacja medyczna
Marta Kowalska
Specjalista pediatrii, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, w 2020 roku uzyskała tytuł doktora nauk medycznych. Interesuje się szczególnie zagadnieniem laktacji i karmienia piersią, co zaowocowało uzyskaniem tytułu dyplomowanego doradcy laktacyjnego. Opuściła mury szpitala na rzecz pracy w przychodni, aby być bliżej codziennych problemów zdrowotnych najmłodszych pacjentów. Prywatnie mama, propagatorka wielopieluchowania, fitoterapeuta oraz przewodnik górski.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Noworodek i niemowlę
Dyschezja niemowlęca - objawy, sposoby i leczenie. Ile trwa i jak pomóc dziecku?
Płaczące dziecko z powodu dyschezji niemowlęcej
Krochmal do kąpieli. Co daje? Jak często go stosować? Jak zrobić krochmal do kąpieli?
Dziecko po kąpieli
Katar u noworodka – co stosować, aby trwał jak najkrócej?
Noworodek z katarem
Podobne artykuły
Opakowanie czopków glicerynowych
Czopki glicerynowe dla niemowląt - ile czekać? Działanie
Niemowlak z gorączką
Przeziębienie u niemowlaka - skutek braku odporności. Kiedy pójść do lekarza?
Wcześniak w inkubatorze
Wcześniak w 28, 30 i 34 tygodniu ciąży - cechy i opieka medyczna
Kobieta karmiąca dziecko
Ulewanie u noworodka – kiedy powinno zaniepokoić?
Dziecko trzymające główkę
Kiedy dziecko trzyma główkę?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!