Katar spływający do gardła – jakie są przyczyny?
Post nasal drip syndrom – tym terminem określa się spływający śluz z nosa do gardła. Pojawienie się wydzieliny jest nie tylko niekomfortowe, zmusza do odruchowego odkrztuszania, utrudnia zasypianie, ale też sprzyja nowym nadkażeniom i rozwojowi stanów zapalnych. Wśród czynników sprawczych wymienić można między innymi:
- nawracające zapalenie zatok o różnej etiologii,
- przerost migdałków,
- infekcje górnych dróg oddechowych,
- refluks przełyku i żołądka,
- nieżyt nosa – o podłożu alergicznym lub niealergicznym,
- krzywą przegrodę nosową,
- zapalenie ucha,
- narażenie na szkodliwe czynniki wziewne w miejscu pracy,
- zanieczyszczenie powietrza.
Z katarem spływającym po gardle borykają się też nałogowi palacze. Jeżeli dolegliwość utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące, wówczas wskazuje się na zespół przewlekłego spływania wydzieliny. Taki problem wymaga wizyty u laryngologa i wykonania dodatkowych badań, m.in. badania mikrobiologicznego (wymazy). To pierwszy krok, który pomoże ustalić, jakie podłoże ma opisywana dolegliwość. Konieczne może być też wykonanie badań obrazowych, np. tomografii komputerowej zatok. Ta może ujawnić nieprawidłowości anatomiczne, np. obecność polipów.
Reklama
Jakie objawy daje katar spływający po gardle?
Gdy wydzielina spływa do gardła, zmusza najczęściej do kaszlu, nerwowego odchrząkiwania. Pacjenci zgłaszają w gabinetach lekarskich uczucie zalewania wydzieliną. Objawy nasilają się w pozycji leżącej i rano po przebudzeniu. Dolegliwość towarzyszyć może cały dzień, a objawy będą intensywniejsze w przypadku suchości w jamie ustnej, przesuszenia śluzówek i niewystarczającego nawodnienia.
Pacjenci zgłaszają w gabinetach lekarskich następujące objawy:
- tzw. gulę w gardle,
- chrypkę,
- konieczność ciągłego odkrztuszania i odpluwania wydzieliny,
- drapanie w gardle,
- nierzadko kaszel.
Katar, który spływa po tylnej ścianie gardła może prowadzić też do nieświeżego oddechu, czyli halitozy. Jeżeli wydzielina ma charakter ropny lub jest gęsta i spływający do gardła, wówczas mogą dołączyć się inne symptomy zakażenia bakteryjnego jak np. gorączka. Przewlekły katar w ustach daje też wrażenie gęstej śliny. W skrajnych przypadkach pacjent może mieć nudności, a nawet trudności z oddychaniem.
Reklama
Katar spływający po gardle u dziecka
Klasycznym objawem przeziębienia u malucha jest katar. Jego zbyt duże ilości mogą spływać po tylnej ścianie gardła. Gdy infekcja jest pochodzenia wirusowego, wydzielina jest przezroczysta, lepka, spływa powoli. Opisywane objawy mogą też sugerować występowanie alergicznego nieżytu nosa. Jeżeli symptom utrzymuje się dłużej i nie pomagają domowe sposoby, wówczas najlepiej skorzystać z porady lekarskiej. Oprócz alergii i niegroźnych infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych, nadmiar wydzieliny pojawia się tak jak w przypadku dorosłych w przebiegu zapalenia zatok. Objawy u maluchów mogą być mniej wyraźne, trudniejsze do zdiagnozowania lub gorzej komunikowane. Oprócz spływającej wydzieliny dołączą się takie jak:
- uczucie rozpierania głowy,
- bóle twarzy i głowy,
- podrażnienie gardła,
- chrypka,
- katar,
- kaszel,
- trudności z wydostaniem się wydzieliny przez nos i jego zatkanie.
Spływający katar u dziecka w nocy może utrudniać zasypianie i prowadzić do problemów ze snem lub kaszlem przez sen.
Reklama
Syrop, spray i inne leki na spływający katar po gardle
Terapia powinna być dostosowana do przyczyny. Gdy za katarem spływającym po gardle stoi alergia, należy wykluczyć alergen i/lub przyjmować środki przeciwalergiczne wskazane przez specjalistę, najczęściej są to leki antyhistaminowe. Krzywa przegroda nosa wymaga interwencji chirurgicznej.
Gdy katar spływający po gardle wynika z przeziębienia, wówczas wskazane jest leczenie objawowe – przeciwgorączkowe i odblokowujące zatkany nos i zatoki. Tu podstawą są preparaty zawierające ksylometazolinę, która jest lekiem stosowanym w celu udrożnienia górnych dróg oddechowych. Działa głównie poprzez zwężenie naczyń krwionośnych w błonie śluzowej nosa, co prowadzi do zmniejszenia obrzęku i zatkania. Po zastosowaniu sprayu z ksylometazoliną, dochodzi do skurczu naczyń krwionośnych w nosie, co zmniejsza przekrwienie i obrzęk błony śluzowej. W efekcie, drogi oddechowe stają się mniej zatkane, co ułatwia oddychanie. Spray z ksylometazoliną działa stosunkowo szybko, zazwyczaj w ciągu kilku minut po zastosowaniu, i może utrzymywać się przez kilka godzin. Jest to skuteczne narzędzie w łagodzeniu objawów zatkania nosa związanego z różnymi schorzeniami, takimi jak przeziębienie, grypa, zapalenie zatok czy alergie.
Jeżeli leczenie uzupełnimy o nawadnianie, podaż leków upłynniających wydzielinę i preparatów łagodzących objawy dokuczliwego drapania w gardle, wówczas uda się skrócić czas leczenia i złagodzić dolegliwości. Przydatne okażą się też irygacje nosa i zatok z zastosowaniem preparatów aptecznych.
Reklama
Domowe sposoby – co robić kiedy katar spływa po gardle?
Wśród metod domowych wymienić można m.in. dbałość o częstą toaletę nosa, inhalacje z soli fizjologicznej rozrzedzającą katar, które pomogą odblokować zatkany nos. U dzieci i dorosłych można wdrożyć nebulizację z preparatami zawierającymi ektoinę, która tworzy warstwę ochronną na błonach śluzowych dróg oddechowych. Sprawdzi się też stosowanie wody morskiej z dodatkiem gliceryny. W mieszkaniu warto zadbać o obecność nawilżacza i oczyszcza powietrza. Z kolei klimatyzatory powinny zostać poddawane regularnej konserwacji i czyszczeniu.
Wydzielinie spływającej do gardła sprzyja suche powietrze, które pojawia się w sezonie grzewczym. Może to drażnić błony śluzowe nosa, dlatego dobrze sięgnąć po nawilżacze powietrza. Osoby wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza powinny unikać długotrwałego przebywania poza domem w dniach w których komunikowane jest zawieszenie w powietrzu dużej ilości szkodliwych cząsteczek.