Co to jest ketoprofen?
Skład chemiczny ketoprofenu bazuje na mieszaninie racemicznej kwasu propionowego z dołączoną do niego resztą benzofenonu. Pierwsza synteza ketoprofenu miała miejsce w latach 60. XX wieku, ale do użycia medycznego został włączony dopiero dziesięć lat później.
Działanie ketoprofenu polega przede wszystkim na hamowaniu aktywności enzymu - cyklooksygenazy. Substancja ta odpowiedzialna jest za syntezę prostaglandyn, czyli bardzo silnych czynników prozapalnych.
Dodatkowo ketoprofen wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz hamuje agregację płytek krwi.
Choć nie jest to narkotyk, ketoprofen może wywoływać czasami zaburzenia psychiczne, a nadmierne używanie może prowadzić do uzależnienia. Więcej szczegółowych informacji można zawsze znaleźć w ChPL ketoprofenu.
Reklama
Zastosowanie ketoprofenu. Na co jest stosowany?
Na co jest ketoprofen? Silne właściwości przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne sprawiają, że zastosowanie ketoprofenu jest bardzo szerokie. Można go używać w przypadku bólów głowy, mięśni czy bólów kostno-stawowych.
Można również wykorzystywać ketoprofen na ból zęba lub wszelkiego rodzaju inne dolegliwości bólowe o nasileniu lekkim lub średnim.
Dodatkowo, dzięki silnemu działaniu przeciwzapalnemu ketoprofenu można po niego sięgnąć w przypadku różnych stanów zapalnych, takich jak zapalenie ścięgna, czy zapalenie w obrębie jamy ustnej.
Ketoprofen występuje zarówno w postaci doustnej, jak i w formie żelu do stosowania zewnętrznego. Wchłanianie ketoprofenu w postaci żelu jest bardzo wysokie, dzięki czemu idealnie nadaje się on do leczenia różnego rodzaju bólów mięśni, czy stawów.
Zastosowanie takiej formy leku pozwala zniwelować liczne działania niepożądane, szczególnie w obrębie przewodu pokarmowego.
Często pacjenci pytają, czy można stosować ketoprofen po szczepieniu na COVID-19? Jak dotąd nie wykryto żadnych interakcji pomiędzy opisywanym lekiem i wspomnianą szczepionką.
Warto jednak pamiętać, że ketoprofen jest środkiem dość silnym i nie wydaje się właściwe, by stosować go na odczyny poszczepienne, które najczęściej objawiają się dość łagodnie.
Specjaliści zalecają wtedy słabsze, ale bezpieczniejsze środki przeciwbólowe, np. popularną substancję, jaką jest paracetamol.
Reklama
Dawkowanie i przedawkowanie ketoprofenu - jaka jest maksymalna dawka dobowa?
Na polskim rynku farmaceutycznym bez recepty można kupić leki z tą substancją tylko w postaci doustnej, w tabletkach zawierających maksymalnie 50 mg ketoprofenu.
Tabletki dostępne na receptę można otrzymać w wyższej dawce ketoprofenu - 100mg. Ponadto, istnieje także wersja o przedłużonym działaniu i w takim przypadku mają one 150 mg substancji czynnej.
Prawidłowe dawkowanie ketoprofenu dla dorosłych i dzieci po 15. roku życia powinno zakładać przyjmowanie jednej tabletki 50 mg co 8 godzin lub 1 tabletki 100 mg raz lub dwa razy na dobę.
Maksymalna dawka dobowa ketoprofenu wynosi 200 mg. Stosowanie większych ilości nie przynosi żadnych korzyści terapeutycznych, a może tylko nasilić wystąpienie działań niepożądanych.
Jak podawać ketoprofen? W przypadku stosowania tabletek doustnych bardzo ważne jest by przyjmować je razem z posiłkiem, ze względu na nieobojętny wpływ substancji czynnej na żołądek.
Z tego też powodu, gdy pacjent ma przyjmować ketoprofen przez dłuższy czas, warto jednocześnie stosować tabletki osłonowe na żołądek, które zmniejszają kwaśność soków żołądkowych. To pozwala zminimalizować efekty uboczne.
Reklama
Zamienniki ketoprofenu - paracetamol, ibuprofen, diklofenak. Czy można je przyjmować razem?
Ketoprofen należy do grupy leków zwanych niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), wśród których można znaleźć także ibuprofen, naproksen, deksketoprofen, czy diklofenak.
Porównując ketoprofen i ibuprofen można od razu stwierdzić, że mimo podobnych właściwości, ten pierwszy jest dużo mocniejszy, a zarazem ma więcej działań niepożądanych.
Zastanawiając się, czy używać ketoprofen czy ibuprofen należy ocenić charakter dolegliwości. Zawsze warto zacząć od stosowania słabszego środka z uwagi na mniejsze skutki uboczne.
Jeśli stosowanie ibuprofenu wystarczy do opanowania dolegliwości bólowych, to należy na nim poprzestać.
Różnica między ketoprofenem a paracetamolem jest już dużo większa. Paracetamol ma niewielkie działania niepożądane, dodatkowo nie posiada właściwości przeciwzapalnych oraz jest dużo słabszy, nawet od ibuprofenu.
Z tego powodu, a także z uwagi na odmienny mechanizm działania, możliwe jest stosowanie ketoprofenu i paracetamolu razem.
Z kolei różnica między ketoprofenem a deksketoprofenem jest już niewielka. Posiadają one bardzo podobną do siebie budowę oraz mechanizm działania. Także siła oraz zakres właściwości tych leków są podobne.
Jednakże deksketoprofen jest pozbawiony wielu efektów ubocznych ketoprofenu, dzięki czemu jest od niego dużo bezpieczniejszy w użyciu.
Wybierając właściwy lek przeciwbólowy zawsze warto najpierw sięgnąć po najsłabszą możliwą cząsteczkę (np. paracetamol) z uwagi na minimalne działania niepożądane.
Dopiero, gdy taki lek nie zadziała można zażyć coś silniejszego (ibuprofen, naproksen). W ostateczności, gdy te substancje również okażą się za słabe, można użyć najmocniejszych NLPZ-ów (deksketoprofen, metamizol, ketoprofen).
Takie postępowanie, poczynając od najsłabszego a zarazem najbezpieczniejszego leku, złagodzi wystąpienie ewentualnych niepożądanych efektów ubocznych.
Reklama
Interakcje oraz skutki uboczne przyjmowania ketoprofenu
Trzeba pamiętać, że pomimo wysokiej skuteczności przeciwbólowej tego leku, to szkodliwość ketoprofenu jest również wysoka w porównaniu do innych substancji z grupy NLPZ.
Do najczęstszych skutków ubocznych ketoprofenu należą dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Mechanizm działania tego leku polega na zahamowaniu syntezy prozapalnych prostaglandyn.
Mimo, że związki te są odpowiedzialne za szkodliwe stany zapalne w organizmie to mają także szereg innych właściwości, a jedną z najważniejszych jest działanie ochronne na śluzówkę żołądka.
Hamując syntezę prostaglandyn przyczyniamy się do stopniowego uszkadzania owej śluzówki, co w konsekwencji może prowadzić do nadżerek i bólu żołądka.
Przewlekłe stosowanie ketoprofenu wymaga więc użycia dodatkowej osłony na żołądek. Mogą to być na przykład popularne inhibitory pompy protonowej, czyli pantoprazol lub omeprazol.
Trzeba także pamiętać, że przyjmowanie ketoprofenu w zastrzykach domięśniowych lub dożylnych ma podobny wpływ na żołądek i wówczas również należy przyjmować tabletki osłonowe.
Pozbawione tego efektu ubocznego są jedynie żele do stosowania zewnętrznego z ketoprofenem.
Do innych, częstych działań niepożądanych ketoprofenu należą:
- depresja,
- nerwowość,
- zaburzenia snu,
- inne zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym krwawienia z przewodu pokarmowego,
- parestezje,
- osłabienie czy uczucie zmęczenia.
Bardzo istotny jest też wpływ ketoprofenu na wątrobę. Dłuższe zażywanie tego środka podnosi znacznie parametry wątrobowe, aż do wartości granicznych.
Dobrze jest wiedzieć również o zależności między żelami z ketoprofenem a słońcem. To działanie niepożądane jest akurat wywoływane tylko przez leki w postaci żelów i maści, które mogą prowadzić do fotouczulenia.
W razie użycia tej formy leku trzeba pamiętać, aby nie wystawiać posmarowanej części ciała bezpośrednio na działanie promieni słonecznych.
Nie zaleca się również jednoczesnego stosowania ketoprofenu i alkoholu. Może wtedy dojść do mocnego nasilenia działań niepożądanych.
Absolutnie zabronione jest stosowanie ketoprofenu w ciąży, a szczególnie w III trymestrze. Może wtedy dojść do przedwczesnego zamknięcia u płodu przewodu tętniczego.
Podobnie jest w przypadku stosowania ketoprofenu i karmienia piersią - to również jest niedopuszczalne.
Głównym przeciwwskazaniem ketoprofenu do stosowania jest uczulenie na ten lek lub inny NLPZ, a także czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, ciężka niewydolność serca, nerek lub wątroby oraz przypadki wystąpienia u pacjentów skazy krwotocznej.
Reklama
W jakich lekach występuje ketoprofen?
Czy ketoprofen jest na receptę? Od kilku lat dostępny jest w Polsce ketoprofen bez recepty, jednak tylko w formie tabletek doustnych w najniższej możliwej dawce (50 mg). Postaci zewnętrzne, na przykład żele oraz iniekcje, występują tylko na receptę.
Leków zawierających ketoprofen jest całkiem sporo na rynku farmaceutycznym. Istnieje także ketoprofen w sprayu dostępny tylko na receptę oraz ketoprofen w formie granulatu doustnego dostępny bez recepty.
Cena ketoprofenu jest w głównej mierze uzależniona od postaci leku i apteki, w której dokonujemy zakupu. Najpopularniejsze tabletki ketoprofenu na receptę są dostępne z refundacją i wtedy koszt jednego opakowania to kilka do kilkunastu złotych.
Tabletki dostępne bez recepty są dużo droższe, nie posiadają refundacji i mogą kosztować od kilkunastu do trzydziestu złotych za opakowanie. Jednymi z najdroższych są żele i maści z ketoprofenem. Te potrafią kosztować nawet kilkadziesiąt złotych.
