Zobacz nasz test inhalatorów:
Dlaczego kichamy?
Kichanie to reakcja obronna organizmu na podrażnienie błony śluzowej nosa. Wewnątrz nosa wytwarza się ciśnienie, które wypycha na zewnątrz powietrze, aby w ten sposób usunąć przyczynę wywołującą podrażnienie. Proces ten można określić jako dość silny i gwałtowny wyrzut powietrza przez nos.
Niektóre źródła podają, że powietrze wydostające się z płuc podczas kichnięcia może przybierać prędkość od 40 do nawet 160 km/h.
Śluzówka nosa jest bardzo delikatna i każdy rodzaj zanieczyszczenia dość mocno ją podrażnia. Kichnięcia nie wolno powstrzymywać, gdyż jego zadaniem jest oczyszczenie śluzówki. Należy do reakcji odruchowych organizmu, czyli odbywa się bez udziału woli.
Co wywołuje kichanie? Jeśli nie towarzyszą mu dodatkowe objawy, najczęściej związane jest tylko z krótkotrwałym podrażnieniem błony śluzowej. Często powodem jest choroba lub uczulenie.
Do najważniejszych przyczyn kichania zaliczane są:
- zmiana temperatury (np. przejście z zimnego do ciepłego pomieszczenia),
- nagła zmiana wilgotności powietrza,
- przesuszenie błony śluzowej nosa i gardła,
- krwawienie z nosa,
- nieprzyjemny zapach,
- nietypowy zapach dla konkretnej osoby,
- odrobina zanieczyszczenia, które przedostało się do nosa,
- stosowanie niektórych leków,
- reakcja na światło słoneczne,
- przeziębienie, któremu często dodatkowo towarzyszy kaszel, ból głowy lub gorączka,
- alergia, czyli uczulenie. Objawami towarzyszącymi są obrzęki, kaszel, swędzenie nosa lub gardła, podrażnienia oczu lub wodnista wydzielina z nosa,
- naczynioruchowy nieżyt nosa, czyli podrażnienie nosa przez inne czynniki, np. dym czy zdenerwowanie,
- specyficzna budowa nosa.
Wstrzymywanie kichania może wywołać wiele negatywnych skutków. Powietrze w nosie musi znaleźć swoje ujście, w przeciwnym wypadku może dojść do wzrostu jego ciśnienia i uszkodzenia błony bębenkowej lub gardła.
Reklama
Częste kichanie
Ataki kichania są oznaką, że organizm musi w ten sposób oczyścić nie tylko nos, ale także drogi oddechowe. Nadmierne kichanie usuwa cząsteczki, które są niewidoczne dla oczu. Należą do nich chorobotwórcze drobnoustroje lub alergeny. Ten intensywny i powtarzający się odruch impulsu z mózgu o konieczności gwałtownego wypuszczenia powietrza przez nos i usta.
Co oznacza częste kichanie? Najczęściej jest oznaką alergii. Chory odczuwa kręcenie w nosie i ciągłą potrzebę kichania. W zależności od alergenu odruch ten pojawia się w konkretnym przedziale czasowym lub męczy pacjenta.
Przyczynami częstego kichaniana tle alergicznym są:
- pyłki roślin,
- zarodniki grzybów,
- roztocze kurzu domowego,
- alergia na sierść zwierząt.
Napady kichania pojawiają się w chwili zetknięcia z alergenem. Chory doświadcza wtedy całej serii kichnięć i szeregu dodatkowych objawów, jak wodnisty wyciek z nosa, uczucie swędzenia lub zatkanego nosa, łzawienie i pieczenie oczu. Dodatkowo może ulec pogorszeniu węch.
Częste kichanie u noworodka ma na celu oczyszczenie błony śluzowej nosa. To prawidłowy odruch, a noworodki w ten sposób przystosowują się do zewnętrznego otoczenia. Nos noworodka jest mały, stąd potrzeba częstszego kichania. Jeśli towarzyszą mu inne objawy, jak gorączka, kaszel czy zmiany na skórze warto skonsultować je z lekarzem, gdyż mogą być sygnałem o rozwijającej się infekcji lub alergii.
Podobne przyczyny wpływają także na częste kichanie u niemowlaka. Dodatkowo taką reakcję wywołuje patrzenie w stronę słońca lub wchodzenie do silnie oświetlonego pomieszczenia.
Reklama
Wodnisty katar i kichanie
Kichanie i wodnisty katar mogą oznaczać przeziębienie lub alergię. Tego typu objawy, niezdiagnozowane i nieleczone mogą doprowadzić do innych, bardziej nieprzyjemnych dolegliwości.
Katar i kichanie przy przeziębieniu są najczęściej skutkiem rozwijającej się infekcji wirusowej. Podłoże infekcyjne wywołuje dodatkowe objawy, do których należy gorączka, kaszel i ból gardła. Chory odczuwa osłabienie i zmęczenie. To stan przejściowy. Objawy występują niezależnie od pory roku i znikają po wyleczeniu przyczyn.
Wodnisty katar i kichanie mogą być sygnałem o rozwijającej się alergii. Objawy jak katar, łzawienie oczu, kichanie są odpowiedzią organizmu na konkretny alergen. Pojawiają się seryjnie i w miejscu występowania alergenów.
Zetknięcie z substancją uczulającą w pierwszej kolejności wywołuje swędzenie oczu i kichanie. Chwilę później pojawia się wodnisty katar i niedrożność dróg oddechowych. Osoba, która cierpi na uczulenie o podłożu alergicznym zmuszona jest w takich momentach oddychać ustami.
Pojawia się podrażnienie błony śluzowej gardła i krtani, wywołujące kaszel. Jedynym sposobem łagodzenia takich objawów jest znalezienie przyczyn alergii i wprowadzenie odpowiedniego leczenia.
Reklama
Kichanie w ciąży
Ciąża to okres, w którym zachodzi wiele zmian w organizmie kobiety. Każdy dokuczliwy objaw może wzbudzać u przyszłej mamy niepokój. Czy od kichania można poronić? Ten odruch nie stanowi zagrożenia zarówno dla mamy, jak i płodu. Nie wolno go hamować, gdyż może przyczynić się do podrażnienia śluzówki.
Głównymi przyczynami kichania ciężarnych kobiet są:
- infekcje górnych dróg oddechowych,
- alergia w ciąży.
Niektóre kobiety cierpią na ciążowy nieżyt nosa, który wywołuje przekrwienie błony śluzowej nosa. Przyczyną tego schorzenia są zmiany hormonalne. Podwyższony poziom estrogenu i progesteronu powodują wzrost przepływu krwi przez śluzówkę nosa i jej obrzmienie. Częste kichanie w ciąży może być objawem tej dolegliwości.
Przyszłe mamy nie powinny mieć obaw, że ból brzucha przy kichaniu w ciąży jest zjawiskiem szkodliwym dla dziecka. Warto jednak wiedzieć, jak kichać w ciąży? Podczas kichania należy skręcać ciało w dowolną stronę (w bok). Pochylanie się do przodu i zaciskanie nóg może doprowadzić do niekorzystnego nacisku na dno miednicy.
Reklama
Jak kichać?
Duże znaczenie ma sposób, w jaki kichamy. Nie wolno doprowadzać do wstrzymywania kichania, ale odruch ten powinien być prawidłowo wykonany.
Niezbędnym przedmiotem są chusteczki higieniczne, w które można kichać bez obaw. Oczywiście zużytą chusteczkę należy wyrzucić. W przypadku jej braku najlepiej kichać w rękaw na wysokości przedramienia. To zapobiega przenoszeniu bakterii przy codziennych czynnościach.
Kichanie w powietrze naraża inne osoby na kontakt z zarazkami. Warto unikać zakrywania ust i nosa, ale odruch ten jest często silniejszy i bezwarunkowy. W takiej sytuacji trzeba pamiętać o umyciu rąk lub zdezynfekowaniu żelem antybakteryjnym.
Zatkanie nosa podczas kichania może uszkodzić ucho wewnętrzne lub zewnętrzne. Powietrze wyrzucane podczas kichania wydostaje się z ogromną prędkością i w przypadku braku ujścia może zostać wtłoczone do trąbki słuchowej. Podobne skutki wywołuje powstrzymywanie kichania.
Reklama
Jak wywołać kichanie?
Jak spowodować kichnięcie? Większość osób zna uczucie swędzenia w nosie, sygnalizujące potrzebę kichnięcia, które nie przychodzi. To odczucie dość mocno irytuje, przeszkadza w codziennych obowiązkach i wywołuje łzawienie oczu. Oto kilka sposobów, jak wywołać kichanie:
- drażnienie wewnętrznej części nosa chusteczką, aby poczuć łaskotanie,
- powąchanie przypraw, które podrażniają nos i wywołują kichanie (kminek, kolendra, pieprz czy zmielona papryka). Należy pamiętać o zachowaniu umiaru, aby za bardzo nie podrażnić śluzówki,
- patrzenie w kierunku jasnego światła, szczególnie w przypadku osób, które kichają wystawione na słońce lub inne światło,
- masowanie nosa z góry na dół.
Jak wywołać kichanie u dziecka? Takie działania mają przede wszystkim na celu udrożnienie nosa malucha i jego oczyszczanie. Dzieci, które nie potrafią dokładnie wydmuchać nosa, dzięki kichaniu oczyszczają go i usuwają nadmiar wydzieliny. Nos pociechy można nawilżać od wewnątrz i delikatnie „prowokować” do kichania poprzez masowanie lub łaskotanie.
Reklama
Kichanie po alkoholu
Kichanie alkoholowe pojawia się u osób uczulonych na alkohol i jest często objawem tej charakterystycznej alergii. Co to znaczy, że kichanie po alkoholu może mieć podłoże alergiczne? Do produkcji alkoholu używane są składniki, które wywołują nadwrażliwość alergiczną. Do takich należą owoce, chmiel, zboża lub drożdże.
Napoje alkoholowe doprowadzają do uwalniania histaminy, odpowiedzialnej za pojawianie się objawów alergicznych, jak pokrzywka, kaszel, świąd nosa lub kichanie.
Kichaniu po alkoholu niekiedy towarzyszą dodatkowe dolegliwości ze strony układu oddechowego (kaszel), zmiany skórne (pokrzywka) lub objawy ze strony oczu (zaczerwienienie lub łzawienie). Częstą reakcją na nadwrażliwość na alkohol jest wodnisty katar i kichanie. Wina, które zawierają wiele alergenów, takich jak owoce i drożdże są bogatym źródłem histaminy i to one głównie odpowiadają za napady kichania w trakcie spożywania trunku.
Kichanie na słońce
Odruch kichania na słońce dotyka wiele osób. Dolegliwość ta nazywana jest zespołem ACHOO lub po polsku syndromem APSIK.
Dlaczego kichamy patrząc na słońce? Oczy są wrażliwym organem, który reaguje nie tylko na słońce, ale także na inne intensywne oświetlenie. Nerw wzrokowy, stymulowany przez światło słoneczne wysyła sygnał do mózgu. Pierwszym odruchem jest mrużenie oczu.
Nerw wzrokowy przechodzi blisko nerwu kontrolującego śluzówkę nosa. Bodźce świetlne mogą być także i dla niego sygnałem do reakcji, która pojawia się w postaci podrażnienia nosa. Skutek jest tylko jeden – kichanie od słońca. Naukowcy twierdzą, iż cecha ta jest dziedziczna, jednak nie potwierdzają jej jednoznacznej przyczyny.
Katar i kichanie po przebudzeniu
Poranne kichanie i katar, pojawiające się zaraz po przebudzenie nie są niepokojącym objawem. Tego rodzaju dolegliwości są nasilone rano, gdyż w czasie nocy jama nosowa jest dłużej narażona na działanie szkodliwych czynników.
Przyczynami kichania po przebudzenie są:
- alergia, czyli nadwrażliwość na alergeny, jak roztocze, sierść zwierząt, grzyby. Niekiedy uczula nawet skład poduszki czy materaca,
- zapalenie zatok, które wyzwala silny przepływ śluzu po obudzenie,
- za suche powietrze w pokoju (klimatyzacja lub za wysoka temperatura), które wysusza śluzówkę,
- naczynioruchowy nieżyt nosa, wywołujący napady częstego kichania z rana na skutek zmiany temperatury lub zmiany odporności organizmu w trakcie snu.
Kichanie w nocy i przez sen pojawia się często jako objaw alergii na roztocza kurzu domowego. Roztocza tego rodzaju występują w kurzu pochodzącym z łóżek, a konkretnie z materaców, stąd poranne kichanie.
Sposoby na kichanie
Jak przestać kichać? To pytanie zadaje sobie wiele osób, które męczy uporczywe kichanie i silny katar. Sposób na kichanie w każdym indywidualnym przypadku uzależniony jest od przyczyn jego powstania.
Kichanie o podłożu alergicznym należy dokładnie zdiagnozować i leczyć metodami, przewidzianymi dla tego typu schorzeń. Doraźnie pomagają leki na katar alergiczny, produkty obkurczające błonę śluzową i hamujące wydzielanie histaminy.
Kichanie wywołane infekcją lub przeziębieniem leczy się ogólnodostępnymi środkami medycznymi. Warto sięgać po preparaty, które ułatwiają usunięcie zalegającej wydzieliny z nosa.
Większość osób uważa, iż katar należy po prostu przeczekać. Aby ułatwić sobie życie z kichaniem, nieodłącznym elementem kataru, można spróbować domowych sposobów na kichanie. Oto kilka przykładów:
- inhalacje z olejków aromatycznych lub ziół,
- picie dużej ilości wody, aby ułatwić szybsze oczyszczenie nosa,
- zwiększone dawki witaminy C, która uszczelnia naczynia krwionośne błony śluzowej nosa,
- domowa irygacja nosa roztworem soli fizjologicznej.
W sytuacji uciążliwego kichania należy zawsze pamiętać, iż zdrowiej jest kichać niż zastanawiać się, jak przestać kichać. Zatkanie nosa przy kichaniu nie jest wskazane, ponieważ może skutkować urazami błony bębenkowej, ucha środkowego lub gardła.
