Kiedy dziecko trzyma główkę?

Kiedy dziecko trzyma główkę?

Kiedy dziecko samodzielnie trzyma główkę? Dzieje się to mniej więcej na przełomie 2 i 3 miesiąca życia, jednak rozwój tej umiejętności jest indywidualny i zależy od tempa rozwoju dziecka. Pamiętajmy, że pytanie to jest kluczowe ze względu na bezpieczeństwo malucha branego przez rodziców na ręce i trzymanego lub noszonego w pozycji pionowej.

Brak stabilizacji, gdy dziecko nie jest w stanie samodzielnie trzymać główki, grozi ciężkim urazem o daleko idących konsekwencjach. Należy pamiętać, że układ mięśniowo-szkieletowy niemowlęcia jest jeszcze niewykształcony i bardzo słaby, głowa zaś dziecka tuż po narodzinach jest relatywnie duża i ciężka:

• obwód główki noworodka wynosi od 32 do 38 centymetrów, przeciętnie o 2 cm. więcej, niż obwód klatki piersiowej;
• długość głowy, od ciemienia po brodę, stanowi aż 1/3 długości całego ciała (dla porównania – u człowieka dorosłego, proporcja wynosi 1/7);
• sam mózg noworodka waży około 350-450 gram, stanowiąc 10-15 procent całej masy ciała, podczas gdy u dorosłego człowieka jest to 1,5-2 procent. Do tego należy dodać niewspółmiernie wysoki ciężar czaszki.

Wszystko to sprawia, że podnoszenie głowy u niemowlaka wiąże się z wyjątkowo dużym wysiłkiem. Wymaga wcześniejszego wzmocnienia mięśni oraz kośćca, a także wyrobienia właściwych nawyków ruchowych. Należy zapewniać dziecku stabilizację, dopóki główka nie przestanie być chwiejna.

Reklama

Kiedy dziecko podnosi główkę po raz pierwszy?

Nieco innym, choć pokrewnym zagadnieniem jest podnoszenie główki z pozycji leżącej – na plecach i na brzuszku. Są to zdolności psychoruchowe stanowiące istotne kroki w trwającym około roku procesie pionizacji niemowlęcia, poprzedzające etapy unoszenia się na rękach, siadania, raczkowania, wstawania i chodzenia.

Kiedy dziecko podnosi główkę po raz pierwszy? Przyjmuje się, że zdolność trwającego kilka sekund uniesienia głowy niemowlę wykazuje około 4-6 tygodnia życia. W tym też czasie dziecko powinno osiągnąć drugi z etapów, jeśli chodzi rozwój narządu wzroku – zaczyna podążać za przemieszczającymi się obiektami, z początku ledwie je dostrzegając.

Funkcja śledzenia ruchu jest na tym etapie bardzo niedoskonała, częściowo realizowana przez gałki oczne, a częściowo przez uniesienie lub obrót głowy.

Reklama

Podnoszenie główki w czasie leżenia na brzuchu

Jako pierwsze pojawiają się próby podnoszenia główki w czasie leżenia na brzuchu. Pierwotnie wykonywany ruch jest bardzo niewielki, w zakresie około 10-20 milimetrów i wiąże się z dużym wysiłkiem dla mięśni karku. Jednak z dnia na dzień układ mięśniowo-szkieletowy się wzmacnia.

Z biegiem czasu zmieniać się też będą proporcje ciała. Główka, choć będzie się szybko powiększać, to jednak nie w takim tempie jak klatka piersiowa i reszta tułowia. Warto pamiętać, że ułożenie dziecka na brzuszku siłą rzeczy wymusza podejmowanie prób unoszenia głowy, dziecko coraz więcej widzi i jest coraz bardziej ciekawe otaczającego go świata, a tylko odrywając się od podłoża jest w stanie go zobaczyć.

W efekcie niemowlę w wieku 3-4 miesięcy bez problemu powinno podnosić główkę pod kątem 90 stopni i utrzymywać ją w tej pozycji nawet kilka minut.

Reklama

Jak wspierać podnoszenie główki?

Podnoszenie główki to aktywność, której nie należy w żaden sposób fizycznie wymuszać. Warto jednak ją stymulować, dając dziecku zachętę i mobilizując je do samodzielnego wysiłku. W jakich sposób? Pobudzając jego ciekawość. Warto więc od pierwszych tygodni życia umieszczać w zasięgu wzroku niemowlęcia zabawki i inne przedmioty, które mogą przyciągnąć jego uwagę.

Chcąc je zobaczyć, a później dotknąć, maluch siłą rzeczy zacznie unosić główkę, najpierw delikatnie, później coraz wyżej. Idealnie w takiej roli sprawdzą się zabawki sensoryczne, w kontrastowych barwach (czerń i czerwień, a więc pierwsze kolory, które widzi dziecko), pełne prostych, geometrycznych form najłatwiejszych do zauważenia przez ledwie rozwinięty mechanizm wzroku, a także szeleszczących i piszczących elementów, na które niemowlę zareaguje naturalną ciekawością.

Zabawki sensoryczne mają tę przewagę nad innymi, że w doskonały sposób rozwijają nie tylko umiejętności motoryczne, ale też wspierają integrację wielu zmysłów jednocześnie, w tym m.in. zmysłu wzroku, słuchu, czucia, równowagi.

Reklama

Ćwiczenia na podnoszenie główki u niemowlaka

Ćwiczenia na podnoszenie główki u niemowlaka dobrze jest wykonywać właśnie z użyciem zabawek sensorycznych. Przykładowo, można się położyć obok leżącego na brzuszku maleństwa z interaktywną książeczką w dłoni. Tego typu zabawka wyposażona jest w:

• elementy szeleszczące i piszczące,
• ruszające się barwne tasiemki,
• lusterko,
• gryzak,
• grzechotkę.

Na wstępnym etapie wystarczy, że rodzic poruszy znajdującą się w pobliży głowy niemowlęcia książeczką, wywołując szeleszczenie. Jeśli dziecko będzie na to fizycznie gotowe, spróbuje unieść główkę, kierując swoją uwagę w stronę źródła hałasu.

Z czasem, w kolejnych dniach coraz bardziej interesujące będą dla niego barwne wzory, czy ruch tasiemek. Mając 3-4 miesiące, zechce zapewne sięgnąć po gryzak lub grzechotkę. Czynności, naturalne i jakże ważne dla rozwoju dziecka, łączy jedno – wszystkie wymagają uniesienia główki ponad powierzchnię łóżeczka.

​