Klaustrofobia - co to takiego?
Klaustrofobia to jedna z najczęściej dotykających człowieka fobii. Fobia to zaburzenie nerwicowe objawiające się silnym lękiem przed określonymi zjawiskami, sytuacjami lub przedmiotami, które nie uchodzą za niebezpieczne przez ogół społeczeństwa. W przypadku klaustrofobii, chory panicznie boi się małych, ciasnych i zamkniętych pomieszczeń.
Reklama
Objawy klaustrofobii
Klaustrofobia, podobnie jak inne fobie, objawia się zaburzeniami psychosomatycznymi.
Osoba cierpiąca na klaustrofobię unika takich miejsc jak ciasny korytarz, winda, wagon metra lub samolot. Jeśli już znajdzie się w takim miejscu, doświadcza ataku paniki. Objawy klaustrofobii mają przebieg psychosomatyczny - w głowie pojawia się irracjonalny, paniczny strach, a ciało zaczyna się nadmiernie pocić, serce zaczyna szybciej bić, oddech staje się płytszy, w ustach robi się sucho, zaczynają drżeć kończyny, zaciskają się szczęki, a w głowie zaczyna się kręcić. Podczas ataku paniki, chory na klaustrofobię ma nieodparte wrażenie, że zaraz stanie się coś złego, że nigdy nie uda mu się wydostać z miejsca, w którym się znalazł.
Objawy klaustrofobii przebiegają u większości chorych podobnie, jednak stopień ich nasilenia to już zupełnie indywidualna sprawa. Jednak zanim przejdziemy do odpowiedzi na pytanie - jak leczyć klaustrofobię, kilka słów o jej przyczynach.
Reklama
Klaustrofobia - przyczyny
Istnieje kilka prób wyjaśnienia, skąd bierze się klaustrofobia. Zdaniem Zygmunta Freuda w każdym człowieku od urodzenia obecny jest lęk przed małymi, ciasnymi pomieszczeniami, tylko u różnych osób lęk ten ma różne nasilenie. Według znanego psychiatry, klaustrofobia jest ściśle powiązana z momentem narodzin człowieka, rozumianym jako przejście przez ciasny i wąski kanał rodny. Zdaniem Freuda zależność jest taka: im bardziej skomplikowany poród, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości klaustrofobii u narodzonego dziecka.
Według innej teorii, klaustrofobia powstaje na skutek traumatycznego wydarzenia. Na przykład na klaustrofobię może cierpieć osoba, która na skutek wypadku komunikacyjnego, została zakleszczona w samochodzie lub która została zamknięta w windzie lub wagonie metra z powodu awarii.
Inna teoria przyczynę klaustrofobii upatruje pośrednio w genach, a bezpośrednio w procesie warunkowania. Według tej teorii, rodzic cierpiący na klaustrofobię i niejako przekaże ją dziecku. Dziecko nauczy się od rodzica określonej reakcji na bodźce, w tym przypadku na ciasne, zamknięte pomieszczenia.
Sprawdź: Somnifobia. Gdy zwykły sen wywołuje prawdziwy strach
Reklama
Klaustrofobia - leczenie
Wiele osób zadaje sobie pytania: jak leczyć klaustrofobię i czy w ogóle możliwe jest wyleczenie się z tej tajemniczej choroby o nazwie klaustrofobia. Leczenie przebiega w procesie psychoterapeutycznym i co więcej - wyleczenie się z panicznego lęku przed zamkniętymi, małymi pomieszczeniami jest możliwe.
Najczęściej leczenie przebiega dwutorowo: poprzez psychoterapię i farmakologicznie, jeśli napady lęku są na tyle silne, że uniemożliwiają choremu normalne funkcjonowanie w społeczeństwie. Za najskuteczniejszą uchodzi psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym, która stopniowo “oswaja” pacjenta z przedmiotami czy sytuacjami, które wywołują w nim ataki lęku.
Reklama
Klaustrofobia a rezonans magnetyczny
Szacuje się, że około 15 procent pacjentów w trakcie badania rezonansem magnetycznym doświadcza ataku klaustrofobii i rezygnuje z badania. Problem jest dość powszechny, dlatego konstruktorzy urządzeń do rezonansu magnetycznego stworzyli aparaty z krótką lub otwartą, panoramiczną komorą. Otwarty skaner do rezonansu nie ma tzw. tunelu, pacjent nie wjeżdża do tunelu, tylko leży na stole i ma wokół siebie dużo przestrzeni. Skaner z krótkim tunelem również daje pacjentowi więcej przestrzeni niż skanery z zamkniętym system. Należy jednak pamiętać, że tego typu urządzenia mają tylko niektóre placówki. Jeśli w okolicy pacjenta nie ma placówki wyposażonej w takie skanery, można jeszcze inaczej wykonać rezonans magnetyczny dla osób z klaustrofobią.
Coraz częściej wykonuje się rezonans pod narkozą. Przed zabiegiem podaje się pacjentowi lek anestetyczny z grupy benzodiazepin. Oczywiście nie oznacza to, że każdy na życzenie zostanie wprowadzony w stan narkozy przed badaniem MR. Lekarz po wykluczeniu przeciwwskazań i wywiadzie z pacjentem, podejmie decyzję, czy kwalifikuje się on do narkozy i czy jest ona konieczna. Niekiedy wystarczy podanie pacjentowi środków uspokajających przed badaniem metodą rezonansu magnetycznego.
