Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Kleszcz u dziecka - jak wygląda jego ugryzienie i co zrobić, by go usunąć?

Choć konsekwencje ukąszenia dziecka przez kleszcza bywają poważne, to jednak sam fakt pogryzienia to jeszcze nie powód do paniki. Zobacz, jak radzić sobie, gdy pociecha padnie ofiarą tego pajęczaka. Czy usuwać go samodzielnie, czy może lepiej skorzystać z pomocy specjalisty?
Kobieta spryskująca dziecko sprayem przeciwko kleszczom
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Kleszcze pozostają aktywne od maja do listopada, jednak z uwagi na ocieplenie klimatu, ten czas rozciąga się również na okres od połowy lutego.
  • Do ugryzienia dziecka przez kleszcza może dojść nie tylko podczas spacerów po lesie, ale także w przypadku zabaw na podwórku, w bliskiej odległości drzew i krzewów, na których bytują.
  • Kleszczy nie należy usuwać babcinymi metodami poprzez smarowanie ich masłem lub innym tłuszczem, a raczej wyciągać je ze skóry wykorzystując przeznaczone do tego narzędzia, np. pęsetę.
Spis treści

Czy kleszcz u dziecka zdarza się często?

Spacer po lesie z pociechą to nie tylko przyjemne chwile, ale też ryzyko ugryzienia przez kleszcze, które są aktywne od maja do listopada. W Polsce wciąż rośnie liczba ukąszeń. Dodatkowo, przez zmiany klimatu, mogą one wybudzić się ze snu zimowego już w połowie lutego. Możliwość kontaktu z tymi pajęczakiem pojawia się zawsze wtedy, gdy dziecko zbliża się do drzew czy krzewów, na których mogą przebywać  te pasożyty.

Błędem jest przekonanie, że do ugryzienia kleszcza u dziecka dochodzi tylko na terenach wiejskich i tylko u dzieci aktywnych, biegających po lasach i łąkach. Kleszcz u dziecka może pojawić się również po zabawie w miejskim parku czy przydomowym ogrodzie. Co więcej, pajęczak nierzadko atakuje też maluszki spokojnie śpiące w wózeczku, np. niemowlaki.

Z racji tego, że kleszcze zwykle znajdują się nieco wyżej, na pogryzienie narażone są wyższe partie ciała, np. głowa, powieki, uszy czy szyja. Kleszcz może zdarzyć się też w pachwinie czy w pępku, a więc w miękkich strukturach, w które łatwo się wbić.

Reklama

Jak wygląda ugryzienie u dziecka? Objawy

Kleszcza trudno zauważyć, ponieważ ma bardzo niewielkie rozmiary, wynoszące np. 4 mm. Poza tym, sam jego atak jest bezbolesny. Dziecko zupełnie nie czuje ukąszenia tego pajęczaka, odmiennie do użądlenia przez osę, dlatego nie ma co liczyć, że maluch poskarży się na dolegliwości bólowe związane z ugryzieniem.

Jak wygląda wbity kleszcz u dziecka? W zasadzie tak jak u osoby dorosłej - bywa, że głowa jest całkowicie zatopiona w skórze, natomiast widać poruszające się nóżki tego pajęczaka. Wraz z upływem czasu kleszcz staje się coraz większy. Sprzyja temu pobierana przez niego krew. Z reguły jednak ma postać czarnej kropki lub po prostu owada wbitego w skórę.

Ugryzienie kleszcza u dzieci to nie tylko ryzyko objawów skórnych, związanych m.in. z zaczerwienieniem miejsca ugryzienia czy rumieniem wędrującym osiągającym do kilku centymetrów, ale też ogólnoustrojowych. Twoja pociecha może:

  • czuć się osłabiona,
  • mieć gorączkę,

Tego typu symptomów nie należy lekceważyć, tylko udać się do specjalisty, który wykluczy ryzyko zakażenia chorobami.

Reklama

Jak usunąć kleszcza u dziecka?

Jeżeli zauważysz, że pociecha ma wbitego w skórę kleszcza, rozważ jego samodzielne wyciągnięcie. Wbity pajęczak to ryzyko zakażenia wieloma chorobami, jednak proces jego usuwania należy przeprowadzić z głową, by w jego trakcie nie doszło, np. do urwania części pasożyta.

Jeżeli nie czujesz się na siłach, udaj się do lekarza. Nawet mały kleszcz to zagrożenie. O czym pamiętać podczas jego usuwania? Jak wyciągnąć kleszcza u dziecka? Oto podstawowe zasady postępowania:

  • miejsce ugryzienia należy zdezynfekować - należy o tym pamiętać zarówno przed wyjęciem kleszcza, jak też już po jego wyciągnięciu. Zminimalizuje to ryzyko ewentualnych nadkażeń;
  • dobrze wykorzystać odpowiednie narzędzia - sprawdzi się tu pęseta albo lasso do wyjmowania kleszczy, nie należy natomiast korzystać z takich babcinych sposobów jak smarowanie miejsca wkłucia masłem albo innym tłuszczem. To sprawi, że kleszcz zacznie się dusić, a następnie wymiotować do wnętrza skóry, przez co znacznie zwiększy się ryzyko zakażenia groźną chorobą odkleszczową;
  • dobrze znać technikę wyjmowania kleszcza - najlepiej złapać kleszcza tuż przy głowie, a następnie pociągnąć ostrożnie i powoli, gdyż będzie mocno wbity w skórę.

Kleszcza należy wyjąć jak najszybciej, najlepiej w ciągu 12 godzin od ugryzienia, ponieważ zwykle po takim czasie zakaża drobnoustrojami. Sposób wyciągania kleszcza u dziecka i zasady związane z tym, co robić, są aktualne niezależnie od tego, ile czasu upłynęło od ukąszenia.

Reklama

Kiedy zgłosić się do lekarza z kleszczem u dziecka?

Podjęte próby wyjęcia pajęczaka sprawiły, że w skórze pozostały jego resztki? Urwany kleszcz u dziecka może stanowić takie samo zagrożenie, jak ten, który nie został zupełnie wyjęty. Takie ryzyko tyczy się jednak sytuacji, gdy w wyniku nieprawidłowego usunięcia w skórze pozostała głowa. Wówczas należy udać się do lekarza w celu ponownego pozbycia się pajęczaka. Natomiast, gdy w skórze witać wbitą nóżkę, najprawdopodobniej sama odpadnie po kilku dniach.

Do lekarza należy też udać się wówczas, gdy pomimo całkowitego usunięcia kleszcza, dziecko boryka się z objawami np. przypominającymi grypę, związanymi z ogólnym osłabieniem, ogólnymi bólami ciała czy gorączką.

Uwagę rodzica powinien zwrócić również rumień wędrujący. Lekarz może zalecić zastosowanie antybiotyków, które zmniejszą ryzyko ewentualnych powikłań.

Powikłania u dzieci po ugryzieniu kleszcza

Pomimo tego, że wbity kleszcz początkowo może nie dawać żadnych symptomów, należy obejrzeć dokładnie ciało dziecka po zabawie na zewnątrz, w parku czy w lesie, z uwagi na ryzyko przenoszenia przez niego różnych chorób, w tym:

  • boreliozy - jej objawy to bóle całego ciała, np. dziecko może zgłaszać, że boli je kolano, łokieć, ale też borykać się z dolegliwościami neurologicznymi, np. bólami głowy, problemami z widzeniem. Borelioza atakuje jednak przede wszystkim skórę i ujawnia się poprzez rumień po kleszczu;
  • odkleszczowego zapalenia mózgu - pojawia się wówczas gorączka, bóle kostno-stawowe, nudności, wymioty i ogólne osłabienie;
  • bartonelozy - zakażenie bakteriami Bartonella może przypominać objawy boreliozy, w tym ogólne osłabienie, gorączkę dreszcze, a także zapalenie węzłów chłonnych i rumieniowe zmiany na ciele;
  • tularemii - towarzyszą jej wymioty, biegunka, bóle głowy, a także plamista lub plamisto-grudkowa wysypka;
  • gorączki Q - powiązana jest ze silnym światłowstrętem, wymiotami, gorączką oraz objawami grypopodobnymi.

Rodzic powinien zwrócić uwagę na wszystkie nietypowe dolegliwości - zarówno te skórne, jak i ogólnoustrojowe. Mogą one świadczyć o tym, że jego dziecko zaraziło się chorobą odkleszczową.

Reklama

Co zrobić, by chronić dziecko przed kleszczami?

Nie da się całkowicie zrezygnować ze wspólnych spacerów czy zabawy w parku lub ogrodzie. Zamiast więc ograniczać takie wyprawy, lepiej dobrze się na nie przygotować. Udając się do lasu, dobrze jest założyć dziecku odpowiednie ubranie zakrywające newralgiczne miejsca, np. kostki, szyję, głowę, w tym, np. uszy czy powieki.

Najlepiej założyć dziecku chustkę lub czapkę. Można też korzystać z preparatów zmniejszających ryzyko ukąszenia. Wśród ludowych metod na pozbycie się kleszczy wymienić można spryskanie ciała olejkiem o silnym zapachu:

  • lawendy,
  • cytryny,
  • cynamonu,
  • eukaliptusa,
  • wrotycza.

 

Czytaj również

Bibliografia

  • D. L. Sudakin, W. R.Trevathan, DEET: A Review and Update of Safety and Risk in the General Population. Journal of Toxicology: Clinical Toxicology, 41(6), 831-839.
  • K. Tarasiuk, Broszura profilaktyka chorób odkleszczowych, https://wihe.pl/docs/doktoraty/KarolinaTarasiuk/BROSZURA-PROFILAKTYKA-CHOROB-ODKLESZCZOWYCH.pdf, [dostęp: 08.07.2024].
  • N. M. Stańczyk, R. Behrens i inni, Aed es aegypti Mosquitoes Exhibit Decreased Repellency by DEET following Previous Exposure. PLOS ONE, 10(2), e0118902.
  • Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w Polsce od 1 stycznia do 15 sierpnia 2023 r. oraz w porównywalnym okresie 2022 r., Zakład Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH - PIB Departament Przeciwepidemiczny i Ochrony Sanitarnej Granic GIS, https://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2023/INF_23_08A.pdf, [dostęp: 20.06.2024].
  • A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapała, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo lekarskie, Warszawa 2017, ISBN 978-83-200-5422-4.
  • dr hab. A. Platt-Samoraj, prof. UWM, Zoonozy - wykłady dla studentów medycyny weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 2021 r.
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Choroby odzwierzęce
Wszawica - przyczyny, objawy i leczenie. Co robić, gdy dziecko ma wszy?
Wszy na głowie
Jakie są objawy grzybicy od zwierząt i jak można się zarazić?
lekarz bada skórę
Babeszjoza - co to za choroba? Jak ją zdiagnozować i leczyć?
Kleszcz powodujący babeszjozę
Podobne artykuły
Ciężarna kobieta z chorobą odzwierzęcą
Toksoplazmoza - objawy, leczenie, wyniki, badanie
Kleszcz, którego ugryzienie wywołuje neuroboreliozę
Neuroborelioza, czyli jak kleszcz może zaatakować układ nerwowy
Kleszcz wywołujący boreliozę
Borelioza - co to za choroba i jak się objawia? Testy, leczenie i skutki
Kot drapiący skórę może przenosić bakterie bartonella
Bartonella, czyli bakteria wywołująca chorobę bartonellozę. Jakie daje objawy?
Choroby przenoszone przez zwięrzęta
Zoonozy (choroby odzwierzęce) - czym są i jak się objawiają? Badania i leczenie

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!