.png "Grafika artykułu Kolagen w jedzeniu - gdzie można go znaleźć. Na grafice znajduje się szklanka z ropuszczonym kolagenem i tytuł artykułu.")
Co to jest kolagen?
Kolagen jest naturalnym białkiem fibrylarnym, występującym w ludzkim organizmie i stanowiącym jeden z podstawowych budulców jego tkanek.
W budowie chemicznej kolagenu wyróżnia się znaczne ilości aminokwasów białkowych: glicyny oraz proliny, a także hydroksyproliny i hydroksylizyny. Ze względu na budowę i miejsce występowania wyróżnia się kilka typów kolagenu.
Przykładowo - typ I, który jest najbardziej rozpowszechniony, występuje w kościach, ścięgnach i skórze, tego rodzaju białko wykorzystywane jest też w procesie zabliźniania ran. Natomiast kolagen typu 2 znajduje się w chrząstce stawowej.
Kolagen jest wytwarzany przez ludzki organizm, z czasem jednak poziom jego produkcji zaczyna spadać (już po 25 roku życia). Efektem tego są między innymi zmarszczki na skórze oraz osłabienie mięśni, ścięgien i stawów. Stąd potrzeba dostarczania tego białka z zewnątrz - w postaci pokarmu lub suplementów diety.
Niedobór kolagenu wpływa także na pojawienie się przebarwień, cellulitu i wysuszanie skóry. Prowadzić może do pogorszenia kondycji włosów i paznokci, a nawet zmniejszenia odporności.
Kolagen jest również składnikiem tworzącym chrząstkę, a zatem odpowiada za pełny zakres ruchu stawów i ich bezbolesne funkcjonowanie.
Kolagen występuje w niezliczonych postaciach, z których wiele opatrywanych jest przymiotnikiem „naturalny”. Tym mianem określa się kolagen endogenny, wytwarzany w organizmie człowieka.
Pojęcie to rozumiane też bywa jako każde tego typu białko pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego.
W ostatnich latach jednak, kolagen naturalny najczęściej stosowany jest w odniesieniu do żelu, który pozyskuje się ze skóry słodkowodnego gatunku ryb zwanych tołpygami. Stąd też zamienne stosowane pojęcie „kolagen rybi”.
Tego typu produkt oferowany jest przez kilku zaledwie producentów na świecie. Oprócz tego, opracowany został w laboratoriach chemicznych tzw. hydrolizat kolagenu, który jest składnikiem wielu suplementów diety.
By pobudzić produkcję kolagenu w organizmie zaleca się nie tylko spożywać produkty go zawierające, ale także nawadniać organizm. Ważna jest również aktywność fizyczna.
Reklama
W jakim jedzeniu jest kolagen?
Kolagen w jedzeniu można dostarczać do organizmu spożywając określone produkty, najczęściej zawierające żelatynę - substancję, która jest mieszanką białek peptydów, pozyskiwaną w procesie hydrolizy kolagenu pochodzącego ze zwierzęcej skóry, kości i chrząstek.
Produkty, w których jest najwięcej kolagenu to:
- galaretki z kurzych łapek,
- galaretki z nóżek wieprzowych,
- ryby w galarecie,
- gotowane chrząstki,
- podroby,
- przetwory mięsne, na przykład salceson,
- galaretki owocowe.
W warzywach i owocach nie znajdziemy kolagenu, jednak zawierają one flawonoidy, które chronią kolagen przed rozpadem. Szczególnie polecane są jagody, czarna porzeczka, aronia, a także buraki i pomidory.
Reklama
Rosół a dieta kolagenowa
Wprawdzie panuje przekonanie, że kolagen najłatwiej dostarczyć w postaci tego właśnie rodzaju galaret i galaretek, wiadomo jednak, że duże ilości żelatyny są tyleż zdrowe dla stawów, co niekoniecznie zdrowe dla całego organizmu.
Dlatego poszukuje się innych potraw, które można włączyć do diety kolagenowej. Często polecanym rozwiązaniem jest ugotowanie treściwego rosołu na bazie nóżek kurzych lub wieprzowych - zawarty w nich kolagen uwalnia się do wody (bulionu) i jako taki jest stosunkowo łatwo przyswajalny przez organizm.
Należy jednak pamiętać, że kolagen zawarty w pożywieniu może nie zaspokoić w wystarczający sposób dziennego zapotrzebowania na tego typu białko, zwłaszcza w podeszłym wieku. Stąd rosnąca potrzeba jego suplementacji.
Reklama
Suplementacja kolagenu
Wspomniany powyżej hydrolizat kolagenu jest substancją pozyskiwaną w wyniku procesu chemicznego, którego istotą jest hydroliza żelatyny farmaceutycznej.
Znajduje się on w składzie wielu suplementów diety, polecanych między innymi osobom cierpiącym na chorobę zwyrodnieniową stawu biodrowego. Hydrolizat kolagenu zmniejsza dolegliwości bólowe oraz podnosi stężenie aminokwasu o nazwie hydroksyprolina.
Aby osiągnąć pożądany efekt, należy przyjmować dzienną dawkę w wielkości 10 gramów. Zalecenie to jest efektem badań klinicznych, których wyniki zostały zaprezentowane w 2000 roku przez zespół lekarzy oraz naukowców ze szpitala uniwersyteckiego w Cleveland, w stanie Ohio w USA.
Przed rozpoczęciem suplementacji warto jednak skonsultować się z lekarzem lub specjalistą, który ustali niedobry i zaleci stosowną do nich odpowiednią dawkę kolagenu.
W jaki sposób można bezpiecznie przeprowadzić tego typu suplementację kolagenu? Nie ma konieczności spożywania go w wielkich ilościach każdego dnia. Wystarczy 2-3 razy w tygodniu porcja 100-200 gramów, jeśli znajduje się on w jedzeniu.
Jeśli natomiast przyjmujemy kolagen w tabletkach, kapsułkach, proszku lub płynie należy stosować się do zalecanej przez producenta dziennej dawki. Średnia dawka to około 4-5 gramów.
Nadmiar kolagenu może prowadzić do nadmiernego bliznowacenia skóry, płuc, a także wątroby. W efekcie dojdzie do uszkodzeń struktury tych narządów.
Czy kolagen można przyjmować na czczo? Zaleca się, by nie przyjmować suplementów na pusty żołądek, chyba, że producent zaleca inaczej. Dodatkowo, kolagen spożywany po posiłku umożliwia lepsze przyswajanie wszystkich witamin i składników oraz ogranicza możliwość wystąpienia doleglwiości ze strony układu pokarmowego.
