Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Kolor moczu - jak wygląda prawidłowy? Sprawdź, kiedy warto wykonać badanie moczu

Kolor moczu to istotny parametr przy ocenie prawidłowej uryny. Właściwy powinien odznaczać się przejrzystością, słomkową barwą oraz bezwonnością. Jeśli zabarwienie zmienia się na pomarańczowy, czerwony, brązowy, czy jeszcze inny kolor, warto skonsultować to z lekarzem i wykonać badanie. Co mogą oznaczać poszczególne odcienie moczu? O jakich chorobach mogą świadczyć?
Próbki z różnymi kolorami moczu
źródło:123RF
W skrócie
  • Prawidłowy kolor moczu określa się jako słomkowy, czyli lekko żółty. Czasem jednak kolor ten odbiega od normy. Jeśli jest ciemniejszy lub jaśniejszy nie powinien wzbudzać niepokoju, jeśli znacząco różni się od prawidłowego, często warto wykonać badania moczu.
  • Badanie moczu pozwala zdiagnozować m. in. choroby nerek, wątroby, trzustki, cukrzycy i inne schorzenia, zaburzenia oraz braki różnych składników diety.
  • Zmiana koloru moczu nie zawsze oznacza jakąś chorobę. Czasem przyczyna tkwi w diecie lub przyjmowanych medykamentach. Mimo tego zawsze warto sprawdzić powód nagłej zmiany zabarwienia uryny.
SPRAWDŹ TEŻ: Co oznacza mętny mocz u dziecka, w ciąży, po nocy?
Spis treści

Jaki jest prawidłowy mocz?

Prawidłowy kolor moczu określa się jako słomkowy, czyli lekko żółty. Jeśli jest nieco ciemniejszy, może sugerować zbyt małą podaż wody, jeżeli zaś przybiera jasną barwę, zbliżoną do przezroczystej – może być oznaką zbyt dużego nawodnienia organizmu.

Gdy kolor moczu mocno odbiega od normy i przybiera odcienie np. pomarańczy, buraków, czekolady, czy jagód, należy sprawdzić czy nie stanowi to objawu chorobowego. Stąd tak istotne jest wykonywanie regularnych badań moczu.

Dzięki takiej analizie można diagnozować m.in. występowanie w ustroju chorób nerek, wątroby, trzustki, cukrzycę i inne schorzenia, zaburzenia oraz braki różnych składników diety.

W moczu występuje woda (w około 96 %), azotowe produkty przemiany materii, w tym przede wszystkim mocznik (w ok 2,5 %) oraz sole mineralne i barwniki żółciowe (ok 1,5 %). Uryna stanowi płynny produkt przemiany materii, zawierający bezużyteczne i szkodliwe dla organizmu odpady. 

Zdrowy człowiek dziennie odwiedza ubikację około sześć razy, oddając od 600 do 2500 ml moczu. 

Reklama

Co oznacza ciemny mocz?

Ciemny mocz to określenie m.in. na intensywnie czerwoną barwę uryny. Może ona oznaczać, że organizm wydala w ten sposób zjedzony dzień wcześniej posiłek z burakami (lub wypity sok z buraka), botwinką, czy jeżynami, a także stanowi efekt uboczny przyjmowania np. leków przeciwbólowych lub hormonów płciowych. 

Jeśli jednak czerwony kolor moczu nie zmienia się po kilku dniach na „normalny”, należy zgłosić się do lekarza, ponieważ może mieć to związek m.in. z chorobami pęcherza moczowego, nerek, a nawet z nowotworem. 

Reklama

Co znaczą inne barwy moczu?

Żółty mocz w zasadzie uznaje się prawidłowy, chyba że staje się bardzo ciemny albo bardzo jasny, wówczas należy zwrócić uwagę na ilość spożywanych płynów w ciągu dnia (zwłaszcza wody), by nie dopuścić do odwodnienia organizmu, czy jego przewodnienia.

Jeśli podczas wizyty w ubikacji ktoś zauważy u siebie pomarańczowy mocz, a nie jadł większej porcji marchwi lub nie pił wcześniej soku marchewkowego, powinien wykonać badania. Jeśli bowiem ten nietypowy kolor moczu pozostanie, może być dowodem na jakieś schorzenie wątroby lub dróg żółciowych.

Przezroczysty mocz będzie natomiast wskazówką, że ilość płynów dostarczanych organizmowi jest zbyt duża i należy ją ograniczyć. Różowy mocz może być wynikiem zjedzenia jakiegoś „różowego” dania (typu buraczki) lub infekcji dróg moczowych.

Może się to wydawać dziwne, ale od czasu do czasu u niektórych osób pojawia się niebieska barwa moczu, co może być związane z występowaniem rzadkiej choroby genetycznej o nazwie hiperkalcemia.

Źrodło: Opracowanie własne

Reklama

Kolor moczu u dziecka

O kolorze uryny malutkiego dziecka, które dopiero co przyszło na świat, mówi się, że jest to biały mocz. W rzeczywistości barwa moczu noworodka jest przezroczysta lub lekko żółta i taki stan jest jak najbardziej fizjologiczny.

Co więcej w pierwszych godzinach od urodzenia u dziecka można zaobserwować lekko zaróżowioną barwę moczu lub że jest on nieco gęstszy. Zwykle nie stanowi to anomalii, a jest wynikiem wydalania substancji pobranych przez maleństwo jeszcze w łonie matki.

Jasny mocz u niemowlęcia nie powinien też pachnieć. Jeśli zmienia się barwa uryny, jego woń, czy konsystencja, należy jak najszybciej zgłosić to lekarzowi pediatrze. Niepokojące jest także oddawanie zbyt małej ilość moczu w ciągu doby, ponieważ może to świadczyć o odwodnieniu maluszka oraz o jego niedożywieniu.

Kolor moczu u dziecka należy obserwować, ale też kobieta będąca w ciąży powinna być podobnie wyczulona na wszelką odmienność w tym zakresie. Przyszła mama musi zwracać uwagę na zabarwienie swojego moczu i zgłaszać lekarzowi prowadzącemu ciążę wszelkie odstępstwa od normy. Mogą one bowiem sygnalizować istnienie zagrażających zdrowiu i życiu płodu niebezpieczeństw.  

Reklama

Jak wygląda badanie moczu?

Bardzo żółty mocz, czy też zbyt ciemna jego barwa, albo odcień wchodzący w paletę różu, czy niebieskości powinien skłonić do wizyty u lekarza. Medyk zleci wówczas wykonanie badania moczu. Test należy zrobić rano, na czczo, najlepiej aby to był pierwszy mocz oddany tego dnia. 

Przed przystąpieniem do oddania moczu, należy dokładnie umyć okolice intymne (tak by ujście cewki moczowej było czyste), osuszyć je, a następnie do specjalnego pojemniczka na mocz złapać środkowy strumień moczu, dokładnie zakręcić pudełeczko i w ciągu godziny dostarczyć do punktu analiz lekarskich. 

Prawidłowy mocz powinien mieć Ph moczu między 4.6 a 8.0. Jego ciężar zaś pozostaje w normie jeśli mieści się między 1.005 a 1.030. Właściwy mocz powinien być przejrzysty. 

W urynie nie powinny też znaleźć się takie składniki jak:

  • białko, 
  • cukier, 
  • ciała ketonowe, 
  • białe i czerwone krwinki. 

Zmiana koloru moczu nie zawsze oznacza, że jest to symptom jakiejś choroby, czasem to po prostu przyczyna tkwiąca w diecie, czy przyjmowanych medykamentach. Jednak zawsze warto sprawdzić powód nagłej zmiany zabarwienia uryny.

Czytaj również

Bibliografia

  • Brunzel Nancy A., Diagnostyka laboratoryjna moczu i innych płynów ustrojowych, Edra Urban & Partner, 2016, III, ISBN 9788365373380.
  • Węgrowicz-Rebandel Irena, Rebandel Henryk, Atlas osadu moczu, PZWL, 2016, Warszawa, 1, ISBN 9788320051766.
  • Wattanapisit S, Wattanapisit A, Meepuakmak A, et al. Purple urine bag syndrome in palliative care. BMJ Support Palliat Care. 2018
  • Traynor BP, Pomeroy E, Niall D. Purple urine bag syndrome: a case report and review of the literature. Oxf Med Case Reports. 2017; 2017(11): 2015–2017
  • Kańtoch M. (red.): Materiał do bakteriologicznych, parazytologicznych i wirusologicznych badań diagnostycznych. PZWL, Warszawa 1984
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Badania moczu
Dobowa zbiórka moczu - jak prawidłowo przeprowadzić DZM, aby uzyskać wiarygodne wyniki badania?
Mocz człowieka
Bakterie w moczu - czy bardzo liczne to powód do niepokoju? Objawy i leczenie
Wykrywanie bakterii w moczu
Badanie nabłonków płaskich w moczu - kiedy wykonać i co znaczą liczne?
Próbka moczu do badania nabłonków płaskich
Podobne artykuły
Próbka moczu do badania ciężaru właściwego moczu
Ciężar właściwy moczu poniżej i powyżej normy - ile wynosi?
Próbki z różnymi kolorami moczu
Kolor moczu - jak wygląda prawidłowy? Sprawdź, kiedy warto wykonać badanie moczu
Badanie próbki moczu
Co to jest posiew moczu? Sprawdź, jak się przygotować do badania?
Próbka moczu do badania poziomu leukocytów w czasie ciąży
Leukocyty w moczu w ciąży – norma. Co oznaczają podwyższone i jak wygląda leczenie?
Badanie poziomu bilirubiny w moczu
Bilirubina w moczu - co oznacza? Wskazania do wykonania badań i ich interpretacja

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!