Co to jest kompresjoterapia?
Kompresjoterapia to leczenie uciskiem. Ów ucisk jest stopniowany i dobierany indywidualnie do konkretnego pacjenta.
Co to dokładnie oznacza? Kompresoterapia, bo tak niekiedy nazywana jest ta metoda, polega na ściskaniu poszczególnych części kończyn dolnych i/lub górnych, co należy dopasować w sposób indywidualny.
Uznaje się ją za jedną z najstarszych technik małoinwazyjnej kuracji problemów związanych z żyłami. Omawianą kompresję wykonuje się przy pomocy profesjonalnych narzędzi, takich jak elastyczne bandaże, rajstopy, pończochy, opaski, podkolanówki uciskowe, a nawet leginsy.
O tym, jak stosować kompresjoterapię, decydują konkretne wskazania zdrowotne i zalecenia lekarskie. Co ważne, u niektórych pacjentów będzie ona miała znaczenie profilaktyczne, u innych - lecznicze.
Siła nacisku akcesoriów do kompresjoterapii powinna być dopasowywana do jednostkowych zaburzeń u konkretnej osoby.
Ucisk ma być najsilniejszy w okolicy palców stóp, a najsłabszy w rejonie pachwin.
Najlepiej, żeby terapia kompresyjna była opracowana przez flebologa, ewentualnie przez wykwalifikowanego lekarza innej specjalizacji.
Reklama
Rodzaje kompresjoterapii
Generalną zasadą kompresjoterapii jest zewnętrzne nałożenie na kończynę takiego nacisku, który wystarczy do przeniesienia go na naczynia krwionośne i tkanki. Należy podkreślić, że występują różne rodzaje tej metody.
Jedną z nich jest kompresjoterapia pneumatyczna, która polega na mechanicznym uciskaniu poszczególnych partii kończyn pacjenta, połączonym z masażem. W tym typie kompresjoterapii wykorzystuje się takie rodzaje sprzętu jak nogawica na kończynę dolną, spodnie oraz rękaw na kończynę górną.
Tę formę kompresjoterapii stosuje się m.in. do leczenia żylaków, niewydolności żylnej, bóli mięśniowych i nerwobóli, trudno gojących się ran oraz po mastektomii. Wyróżnia się tu trzy tryby masażu kompresjoterapeutycznego: pulsacyjny, falowy oraz tzw. preterapię.
Kompresja systemowa jest polecana natomiast m.in. na żylne owrzodzenia podudzi. Ten sposób leczenia uciskiem opiera się na bandażach o krótkim naciągu. Mamy tu do czynienia jednocześnie z kompresjoterapią wielowarstwową polegającą na stosowaniu bandaży o niskiej rozciągliwości (czyli w 100% bawełnianych).
Dzięki nim udaje się zlikwidować obrzęk, zminimalizować ból, zredukować niebezpieczeństwo wystąpienia infekcji, a także zadziałać prewencyjnie na pojawienie się ewentualnej opuchlizny.
Kompresjoterapia w kosmetyce sprawdza się z kolei przede wszystkim w gabinetach podologicznych, do których trafiają m.in. osoby pragnące podtrzymania efektu drenażu limfatycznego, ale też pacjenci z różnymi obrzękami kończyn.
Reklama
Wskazania do kompresjoterapii. Czy dotyczy jedynie kończyn?
Wskazania do kompresjoterapii oraz stopień ucisku na daną część ciała każdorazowo powinien określać lekarz. Najczęściej jednak metodę tę stosuje się w następujących przypadkach:
- po operacji żylaków;
- w razie wystąpienia obrzęku limfatycznego, ale też innego typu obrzęków, np. u ciężarnych, bądź u osób po złamaniach lub zwichnięciach kończyn górnych albo dolnych;
- po zdiagnozowaniu zakrzepicy żył głębokich;
- w przewlekłej niewydolności żylnej;
- w leczeniu owrzodzeń żylnych;
- leczniczo oraz profilaktycznie przy rodzinnie występujących problemach z żylakami;
- po mastektomii;
- po operacjach, zwłaszcza gdy przebiegają z obrzękami kończyn dolnych albo górnych;
- w czasie terapii skleroterapią, czy też laseroterapią;
- by przedłużyć skuteczność drenażu limfatycznego.
Kompresjoterapię kończyn dolnych zaleca się również osobom stale pracującym w pozycji stojącej lub siedzącej, a także tym, którzy mało się ruszają lub są otyli.
Ponadto, dobrze jest sięgnąć po tę metodę w profilaktyce obrzękowej wybierając się np. w dłuższą podróż, podczas której kończyny pozostaną w unieruchomieniu przez co najmniej 4 godziny.
Reklama
Stopnie ucisku w kompresjoterapii
Jak dobrać stopień kompresji? Uzależnione jest to od kilku czynników, m.in. od rodzaju schorzenia występującego u danego pacjenta, nasilenia objawów, tego czy ucisk ma być stosowany leczniczo, czy profilaktycznie itp.
Wyróżnia się następujące stopnie ucisku w kompresjoterapii:
- 1 stopień - tę siłę ucisku kompresjoterapeutycznego ocenia się jako niską, mieści się ona w przedziale między 18 a 21 mmHg; stosuje się ją prewencyjnie (np. u kobiet w ciąży, osób, które w rodzinie mają bliskich z chorobami żył, czy u osób długo przebywających w wymuszonej pozycji ciała) oraz w przypadku niedużych żylaków, które nie wywołują silnych dolegliwości;
- 2 stopień - ta klasa ucisku w kompresjoterapii wiąże się z zastosowaniem w czasie chorób żył, zakrzepowego zapalenia żył, czy po operacjach, takich jak skleroterapia; II stopień ucisku określany jest jako średni, znajduje się między 23-32 mmHg;
- 3 stopień - stanowi mocny ucisk, między 34-46 mmHg, sprawdza się on m.in. u pacjentów z przewlekłą niewydolnością żylną, obrzękiem limfatycznym, bądź zespołem zakrzepowym w zaawansowanym stadium;
- 4 stopień - określany jako bardzo silny ucisk, odnotowuje się go od 49 mmHg. Ta klasa ucisku w kompresjoterapii zalecana jest m.in. na nieodwracalne obrzęki limfatyczne, ciężki zespół pozakrzepowy oraz słoniowaciznę.
Stopień kompresji każdorazowo powinien ustalać lekarz.
Reklama
Efekty kompresjoterapii
W efekcie kompresoterapii ustępują dolegliwości bólowe, znikają albo zmniejszają się obrzęki, pierwotna choroba (np. żylaki) zostaje zahamowana, a owrzodzenia nie powracają.
Kompresjoterapia cieszy się dobrymi opiniami lekarzy i specjalistów, którzy wysoko oceniają skuteczność tej metody, a dodatkowo zwracają uwagę na znikomą inwazyjność tej techniki terapeutyczno-profilaktycznej.
Kolejną zaletą kompresjoterapii jest fakt, iż może być ona stosowana u wszystkich pacjentów z niewydolność żylną, niezależnie od stadium w jakim znajduje się schorzenie.
W najbardziej zaawansowanych przypadkach chorobowych kompresoterapia jest ważnym ogniwem uzupełniającym inne metody lecznicze.
Jak długo stosuje się kompresjoterapię? Nie występują konkretne ramy czasowe, w których zaleca się zamknięcie leczenia bądź prewencji. Wyznacznikiem w tej sytuacji powinny być zalecenia flebologa (czyli medyka zajmującego się diagnostyką naczyń żylnych) lub innego lekarza.
U niektórych osób wystarczy zakładać odpowiednie wyroby uciskowe raz na jakiś czas, na kilka godzin (np. na czas podróży, określonego wysiłku fizycznego, itp.), u innych - trzeba je nosić każdego dnia przez kilka tygodni, miesięcy, czy nawet lat.
Reklama
Akcesoria do kompresjoterapii. Bandaż, skarpety, czy pończochy?
W kompresjoterapii wykorzystuje się rozmaite akcesoria, których wspólnym mianownikiem jest ucisk. W wyrobach tych różna będzie siła nacisku, którą można dostosować indywidualnie do potrzeb konkretnego pacjenta.
Akcesoria, które stosuje się bazując na tej metodzie terapeutyczno-profilaktycznej, to głównie:
- bandaż do kompresjoterapii,
- skarpetki kompresyjne,
- podkolanówki,
- pończochy,
- rajstopy,
- leginsy.
Rodzaj produktu dobiera się w zależności m.in. od stanu żył, typu schorzenia oraz jego zaawansowania. Jeszcze raz należy podkreślić, że decyzja o tym, co będzie nosił pacjent, należy do lekarza specjalisty.
Zwykle w pierwszej fazie leczenia zaleca się stosowanie skarpet kompresyjnych, albo podkolanówek, które przyzwyczają pacjenta do ucisku o danej mocy.
W dalszym procesie kompresjoterapeutycznym przechodzi się na pończochy, w niektórych przypadkach – na rajstopy. Zarówno pończochy, jak i rajstopy zazwyczaj zaleca się zakładać w przypadku żylaków umiejscowionych na udach albo w okolicy pachwin.
Do profilaktyki najczęściej używa się podkolanówek kompresyjnych. Te wyroby oraz skarpety mogą być również zakładane przed treningiem, czy dłuższym bieganiem.
Jakich bandaży używa się do kompresjoterapii? Bandaże kompresyjne stosuje się samodzielnie albo z dodatkowymi komponentami, takimi jak opatrunki bawełniane, silikonowe lub piankowe.
Najlepiej zakładać je rano, kierować się od dolnej części nogi (od palców stopy), ku górze, od wewnętrznej strony kończyny do zewnętrznej.
Bandażowanie kompresjoterapeutyczne także powinno być dopasowane stopniem nacisku do konkretnego schorzenia.
Reklama
Przeciwwskazania do kompresjoterapii
Czy wszyscy mogą korzystać z kompresjoterapii? Niestety nie. Przeciwwskazania do stosowania tej metody to m.in.:
- niewydolność serca,
- przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych,
- cukrzyca w stopniu zaawansowanym,
- zapalenie tętnic kończyn dolnych,
- stany zapalne występujące na skórze oraz w mięśniach.
Należy zrezygnować z kompresjoterapii w przypadku wystąpienia alergii na jakikolwiek składnik akcesoriów wykorzystywanych do założenia ucisku. Ponadto nie zaleca się tej metody osobom z niedociśnieniem tętniczym krwi, czy w sytuacji pojawienia się zmiany ropnej na skórze.
Ciąża jako taka nie stanowi przeciwwskazania do korzystania z kompresjoterapii. Dopiero w przypadku zaistnienia wyżej wymienionych przeszkód zdrowotnych, zasadnym jest wybranie innej techniki przeciwobrzękowej lub przeciwżylakowej.
Kompresjoterapia, poza licznymi zaletami, ma też wady, do których zalicza się m.in. uczucie przegrzania i dyskomfort termiczny w miejscu założenia ucisku. Występuje także ryzyko infekcji grzybiczych i bakteryjnych.
Cena kompresjoterapii
Cena kompresjoterapii jest uzależniona m.in. od typu schorzenia, jego stadium oraz tego, czy ta metoda ma służyć leczeniu, czy profilaktyce.
Aby precyzyjnie dobrać wyrób uciskowy o odpowiednim stopniu ucisku należy udać się na wizytę do flebologa. Koszt takiej konsultacji zwykle wynosi ok. 200-300 zł.
Poza tym może być konieczne wykonanie specjalistycznego badania za pomocą USG Dopplera kończyn dolnych, które średnio kosztuje 200-300 zł.
Zgodnie z zaleceniem lekarskim należy wyposażyć się w odpowiednie akcesoria do uciskania kończyny. Wyroby do kompresjoterapii można nabyć w sklepie medycznym, aptece lub w specjalistycznym sklepie w Internecie.
Średnio za podkolanówki uciskowe trzeba zapłacić między 90 a 180 zł, za pończochy – między 115 a 200 zł, a za rajstopy kompresjoterapeutyczne – 125-135 zł. Trzeba liczyć się z tym, że za system do kompresjoterapii możemy zapłacić około 50 zł.
W gabinetach ortopedycznych, fizjoterapeutycznych, czy podologicznych korzysta się ze specjalistycznych urządzeń do kompresjoterapii, takich jak np. odzież mobilizująca na obrzęk limfatyczny oraz specjalne rękawy, nogawki, nogawice, pończochy, itp., a także z zabiegów wykonywanych przez specjalistów, np. fizjoterapeutów.
Cena tego typu zabiegów kształtuje się różnie, w zależności od renomy placówki, kwalifikacji specjalisty, czy wielkości miasta. Przykładowo, za ręczny drenaż limfatyczny zapłacimy około 150 zł.
Kompresjoterapię do celów profilaktycznych warto stosować w domu, np. zakładając podkolanówki uciskowe przed dłuższą podróżą, czy w sytuacjach, w których wymuszona jest określona pozycja ciała.
Z tego typu asortymentu często korzystają też sportowcy, zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy. Na treningi, czy zawody dobiera się jednak akcesoria specjalnie dedykowane do uprawiania konkretnej dyscypliny.
