Co to jest koncentrator tlenu?
Koncentrator tlenu jest urządzeniem medycznym stosowanym w tlenoterapii, nie tylko na oddziałach szpitalnych, ale coraz częściej także w domu. Niewielkich rozmiarów maszyna podaje pacjentowi tlen (O2) w stężeniu kilkukrotnie przewyższającym zawartość tego gazu w otaczającym powietrzu. W odróżnieniu od butli tlenowych, koncentrator nie zawiera określonej i ograniczonej dawki O2, lecz na bieżąco pozyskuje ten gaz z otoczenia, a następnie przetwarza w celu uzyskania możliwie wysokich parametrów.
Dzięki temu długość jego działania liczona jest w dziesiątkach tysięcy godzin, aż do momentu technicznego wyeksploatowania. Rozwiązanie to jest idealne dla pacjentów cierpiących na przewlekłe schorzenia pulmonologiczne, kardiologiczne oraz onkologiczne, wymagających stałego natleniania.
Reklama
Jak działa koncentrator tlenowy?
W składzie wdychanego na co dzień powietrza dominuje azot (aż 78 proc. łącznej zawartości), tlen natomiast stanowi niespełna 21 proc. Reszta, czyli około 1 proc., to dwutlenek węgla, argon, a także w coraz większym stopniu różnego typu zanieczyszczenia cywilizacyjne, w tym pyły PM10 i PM 2,5, benzo(a)piren, ozon czy dwutlenek azotu.
Koncentrator tlenowy pozyskuje powietrze z otoczenia, a następnie za pomocą tak zwanego sita molekularnego, oddziela tlen od pozostałych gazów. Urządzenie niemal w całości absorbuje azot, a następnie koncentruje tlen, dzięki czemu jest w stanie dostarczyć pacjentowi życiodajną mieszaninę, w składzie której O2 stanowi aż 90-96 proc. Większość dostępnych na rynku urządzeń pracuje z wydajnością do 5 litrów tlenu na minutę.
Reklama
Dla kogo koncentrator tlenu?
Dla kogo koncentrator tlenu? Dla wszystkich pacjentów zmagających się z niewydolnością oddechową, u których tzw. saturacja (nasycenie krwi tlenem) spada poniżej 90 proc. (możesz wygodnie kontrolować te parametr przy użyciu pulsoksymetru), w przebiegu takich schorzeń, jak:
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- śródmiąższowe zapalenie płuc (także związane z COVID-19),
- zwłóknienie płuc,
- dysplazja oskrzelowo-płucna,
- rozedma płuc,
- mukowiscydoza,
- astma oskrzelowa,
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- niewydolność krążeniowa,
- zwłóknienie mięśnia sercowego,
- rak płuc i inne choroby nowotworowe,
- zespół przewlekłego zmęczenia,
- duszności o podłożu psychosomatycznym.
Reklama
Jak używać generator tlenu?
Generator tlenu jest urządzeniem niezwykle prostym w obsłudze. Po zainstalowaniu w domu pacjenta nie wymaga żadnego przeszkolenia. Przefiltrowane, wysoko natlenione powietrze podawane jest pacjentowi za pomocą maski zakładanej na twarz lub tzw. wąsów, czyli cewnika donosowego, po uprzednim ustawieniu parametrów (na podstawie wskazania lekarskiego, nigdy bez konsultacji specjalisty).
Gazowa mieszanka dodatkowo może być nawilżona, jeśli maszyna posiada taką funkcję. Ponieważ tlen koncentrowany jest na bieżąco, a jego źródłem jest powietrze, urządzenie nie wymaga uzupełniania czy wymiany jakichkolwiek komponentów. Generator może pracować 24 godziny na dobę.
Reklama
Jak długo stosować koncentrator tlenu?
Jak długo należy stosować koncentrator tlenu? Ilość O2 podawanego pacjentowi, a także średni czas natleniania w przedziałach 24-godzinnych, ustalane są indywidualnie w odniesieniu do konkretnego schorzenia oraz stanu zdrowia danej osoby.
Podstawowym wskazaniem do tzw. Domowego Leczenia Tlenem (DLT) jest choroba obturacyjna płuc, której istotą jest stały i utrudniony przepływ powietrza, przy współwystępowaniu stanu zapalnego w obrębie dolnych dróg oddechowych. Chorzy na POChP leczeni są za pomocą środków farmakologicznych oraz tlenu.
W większości przypadków minimalny czas natleniania wynosi 12 godzin na dobę, a dawka wyjściowa to 2 litry tlenu na minutę, przy możliwości jej zwiększenia o 0,5 – 1 litra. Niekiedy istnieje konieczność podawania tlenu nawet przez 24 godziny dziennie, bez jakichkolwiek przerw.
Reklama
Stacjonarny czy przenośny koncentrator tlenu?
Warto pamiętać, że tego typu urządzenia występują zarówno w wersji stacjonarnej, jak też mobilnej. Przenośny koncentrator tlenu jest znacznie mniejszy i lżejszy, a w dodatku zasilany jest baterią lub akumulatorem, dzięki czemu dla wielu osób może być poręczniejszy.
Jednak jego wydajność jest mniejsza, a sposób pracy nieco zmodyfikowany – oszczędza on tlen, podając gazową mieszankę pulsacyjnie, jedynie we wstępnych fazach wdechu. Rozwiązanie to jest w pełni wystarczające u osób z niewielką lub średnią niewydolnością oddechową, nie zawsze jednak sprawdza się u pacjentów w cięższym stanie.
Reklama
Ile kosztuje koncentrator tlenu? Cena urządzenia
Ile kosztuje koncentrator tlenu? Cena urządzenia przeznaczonego do użytku domowego waha się w granicach od około 1500 do przeszło 5000 złotych, w zależności od wydajności, maksymalnego stężenia podawanego tlenu, technologicznego zaawansowania oraz dostępnych funkcji. Najtańsze są niewielkie koncentratory przenośne, droższe – maszyny stacjonarne.
Uwaga – w przypadku pacjentów, którzy nie wymagają wielomiesięcznej czy wieloletniej terapii, bardziej opłacalnym rozwiązaniem może być wydzierżawienie urządzenia. Koszt wynajmu koncentratora to około 120 – 150 złotych za miesiąc.
Czytaj też:
- Komora hiperbaryczna - wskazania i przeciwwskazania do terapii
- Zapalenie płuc u dzieci i dorosłych - objawy, leczenie
- Inhalacje i nebulizacje – na ile są pomocne przy astmie i jak je dobrze wykonywać