Przyczyny krost na twarzy
Co oznaczają krosty na twarzy? W zdecydowanej większości przypadków są manifestacją trądziku pospolitego (Acne vulgaris) lub późnego (Acne tarda), przy czym ten pierwszy występuje z reguły u osób w wieku 11-18 lat, ten drugi rozpoznawany jest zaś u pacjentów po 25. roku życia.
Inne, rzadsze, możliwe przyczyny występowania tego typu wykwitów, to:
- skaza białkowa i pozostałe alergie oraz nietolerancje pokarmowe,
- choroby zakaźne, takie jak wciąż powszechnie występująca ospa wietrzna czy nawracająca po kilku dekadach utajnienia odra,
- schorzenia organów wewnętrznych, takich jak wątroba (marskość) czy jelita (zapalenie, nowotwór),
- podrażnienia spowodowaneniewłaściwą pielęgnacją,
- nadmierna ekspozycja na stres,
- alkohol i papierosy.
Reklama
Jak powstają ropne krosty na twarzy?
Ropne krosty na twarzy to typowy objaw trądziku pospolitego w dwóch z trzech jego podstawowych odmian, a więc krostkowej oraz grudkowo-krostkowej. Trądzik definiowany jest jako przewlekła, zapalna (ale nie zakaźna) choroba gruczołów łojowych oraz ujść mieszków włosowych.
W jej patomechanizmie wyróżnić można trzy podstawowe elementy.
- Pod wpływem zmian hormonalnych (wzrost stężenia androgenów w okresie dojrzewania płciowego), intensywnie wzrasta ilość wydzielanego łoju.
- Jednocześnie dochodzi do przyspieszonego rogowacenia mieszków włosowych na twarzy, wskutek czego łój nie znajduje ujścia i gromadzi się pod skórą.
- Skórę twarzy obejmuje proces zapalny, rozprzestrzeniający się przy znacznym udziale bakterii Propionibacterium acnes, czego efektem są ropne krosty.
Reklama
Krosty na twarzy z białą wydzieliną
Występujące w przebiegu trądziku wypryski są zaczerwienione, jednak z wyraźnie jaśniejszymi końcówkami – to efekt zalegania żółtawej, niekiedy białawej treści ropnej, którą wypełnione są skórne wykwity. Uwaga – jeśli wydzieliny jest bardzo dużo, można podejrzewać jedną z rzadszych, ale za to najcięższych postaci klinicznych Acne vulgaris – trądzik ropowiczy.
Krosty z białą wydzieliną na twarzy lokują się w kilku typowych miejscach. Są to przede wszystkim czoło, policzki oraz broda i linia żuchwy. Oprócz tego, zmiany skórne występują też na szyi, ramionach, plecach, rzadziej na klatce piersiowej i innych częściach ciała. Co niezwykle istotne, trądzik w postaci krostkowej, z ropnymi wypryskami, może się utrzymywać przez długie lata, a ustępując pozostawia po sobie trwały ślad w postaci szpecących blizn.
Reklama
Krosty na twarzy po 30 roku życia
Występujące w dużym natężeniu i utrzymujące się przez dłuższy czas krosty na twarzy po 30 roku życia z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazują na trądzik późny. Jest to schorzenie, którego etiopatogeneza jest zbliżona do Acne vulgaris, z tą podstawową różnicą, że oprócz męskich hormonów płciowych (testosteron), dużą rolę odgrywają też żeńskie estrogeny.
Dlatego problem w szczególności często dotyka kobiety:
- w ciąży,
- przyjmujące antykoncepcję hormonalną,
- stosujące hormonalną terapię zastępczą w okresie okołomenopauzalnym.
Trądzik tego typu dzieli się na przetrwały (będący kontynuacją problemów wieku młodzieńczego) oraz „o późnym początku”, występujący po raz pierwszy po 25 roku życia. Objawy choroby zbliżone są do Acne vulgaris, przy czym większość zmian grudkowo-krostkowych lokuje się w tym przypadku w okolicach brody, linii żuchwy i szyi. Ich natężenie zazwyczaj jest też nieco mniejsze, niż w przypadku trądziku pospolitego.
Reklama
Krosty na twarzy niemowlaka
Krosty na twarzy niemowlaka mogą, choć nie muszą, świadczyć o rozwoju trądziku niemowlęcego (noworodkowego u maluchów w pierwszym miesiącu życia). Jest to odmiana Acne vulgaris, nie tak częsta jak postać młodzieńcza, nie mniej spotykana u mniej więcej 10-20 procent dzieci w wieku 0-12 miesięcy. Pojawiające się w jego przebiegu krostki i grudki to efekt oddziaływania hormonów płciowych matki, a także niedojrzałości skóry maleństwa i znajdujących się w niej gruczołów łojowych, wykazujących tendencję do nadaktywności. Jest to całkowicie naturalne w przypadku noworodków, jeśli jednak krosty utrzymują się przez cały okres niemowlęcy, a nawet dłużej, może to stanowić zwiastun poważnych problemów z cerą w wieku młodzieńczym.
Trądzikowe krosty na twarzy noworodka i niemowlaka widoczne są przede wszystkim na policzkach. W diagnostyce należy je różnicować przede wszystkim z potówkami, które obficie pojawić się mogą na skórze dziecka około 2-3 miesiąca życia.
Reklama
Domowe sposoby na krosty na twarzy
Co na krosty na twarzy? Trądzik, ale te wszystkie inne problemy skórne objawiające się wykwitem ropnych krost, wymagają wyjątkowej ostrożności. Przede wszystkim należy powstrzymać się od ich wyciskania – w ten sposób można doprowadzić do rozszerzenia zakresu infekcji, a także zwiększyć ryzyko powstania blizn.Nie zaleca się współcześnie także stosowania znanych od dziesięcioleci mazideł na bazie dziegciu, będącego produktem destylacji kory lub drewna drzew różnego gatunku. Zauważono, że preparaty te mogą podrażniać skórę, powodować skurcz oskrzeli, a w skojarzeniu z naświetlaniem metodą PUVA są potencjalnie rakotwórcze.
Domowe sposoby na krosty na twarzy warto zatem ograniczyć do starannej pielęgnacji skóry, z użyciem naturalnych i delikatnych kosmetyków. Ważne jest też odpowiednie odżywianie. Kluczowe jest włączenie do diety wysokonienasyconych kwasów tłuszczowych omega 3 i omega 6 (w stosunku 1:5). W praktyce pożądany efekt najłatwiej jest osiągnąć spożywając duże ilości ryb i owoców morza. Jeśli natomiast chodzi o składniki niepożądane, na pierwszym miejscu wymienić należy produkty zawierające duże ilości węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym. Szczególnie negatywne oddziaływanie na cerę trądzikową mają m.in. piwo, chipsy, białe pieczywo, ale też płatki kukurydziane, seler, czy rozgotowana marchew.
Reklama
Leczenie krost na twarzy
Leczenie krost na twarzy, jeśli mają one charakter trądzikowy, może trwać wiele lat i niekoniecznie przynieść w pełni satysfakcjonujące efekty. W użyciu są liczne środki farmakologiczne, a także zabiegowe.
Wymienić w tym kontekście można następujące metody:
- leczenie z użyciem antybiotyków i chemioterapeutyków, takich jak erytromycyna, klindamycyna, erytromycyna i metronidazol;
- leczenie z użyciem leków na problemy skórne, w tym retinoidów (m.in. izotretynoina, adapalen, tazaroten), kwasu azelainowego oraz nadtlenku benzoilu;
- zastosowanie dermokosmetyków zawierających w składzie tlenek cynku, kwas salicylowy czy ichtiol;
- wykorzystanie leków hormonalnych - spironolaktonu i octanu cyproteronu;
- działania kosmetyczne, w tym: mikrodermabrazja, a także peeling kawitacyjny oraz chemiczny;
- leczenie laserem, z wykorzystaniem urządzeń bromkowo-miedziowych, frakcyjnych ablacyjnych, wysokoenergetycznych lub lamp IPL.
