Kwiat lipy - właściwości i działanie. Na co pomaga?

Jak wygląda i kiedy kwitnie kwiat lipy?

Lipa to popularne w środkowoeuropejskim klimacie, potężne drzewo o imponującym pokroju. Kiedy kwitnie?

Kwiaty lipy pojawiają się w lipcu, na co wskazuje sama jej nazwa, a te niepozorne z wyglądu kwiaty wydzielają intensywny zapach i kryją w sobie moc prozdrowotną.

W Polsce występuje dziko kilka gatunków lipy:

• szerokolistna,
• drobnolistna,
• srebrzysta.

Kwiaty ich wszystkich są miododajne i wyglądają podobnie - mają jasnożółtą barwę i zwisają w niewielkich baldaszkach lub wierzchotkach. Jak wygląda pojedynczy kwiat lipy?

To nieduży kwiat z pięcioma płatkami barwy od białej lub zielonkawej po żółtą. Oprócz płatków widoczne są na nim miodniki, czyli „wypustki” wydzielające nektar. Kwiaty żeńskie posiadają pojedynczy słupek, męskie natomiast liczne pręciki wytwarzające pyłek.

Kwiatostan lipy jest surowcem zielarskim, gotowym do zbioru zwykle na początku wakacji.

Reklama

Jakie właściwości ma kwiat lipy?

Od pokoleń lipa stosowana jest jako lecznicze ziele na różne dolegliwości.

Początek treści sponsorowanej

Chore dzieci zazwyczaj nie lubią łykać tabletek. Jeżeli u malucha pojawi się suchy kaszel, dobrym rozwiązaniem będzie produkt w postaci syropu. Skuteczna formuła, o malinowym smaku zahamuje kaszel i złagodzi podrażnienia gardła. Warto wiedzieć, że można go podawać już od 2. roku życia. Syrop na suchy kaszel dla dzieci sprawdzisz TUTAJ.

Jakim właściwościom kwiat lipy zawdzięcza swą wielowiekową popularność?

Przede wszystkim wykazuje ona działanie:

• napotne,
• moczopędne,
• wspomagające odporność,
• przeciwkaszlowe,
• delikatnie rozkurczowe,
• wspierające trawienie.

Właściwości lecznicze kwiatu lipy wynikają z zawartości w niej dobroczynnych substancji - witamin, minerałów i innych związków chemicznych działających pozytywnie na ludzkie zdrowie.

Najważniejsze z nich to:

• witamina C i rutyna - substancje te wspomagają swoje wzajemne działanie, podnoszą odporność i wspomagają organizm w walce ze stresem komórkowym,
• witamina PP (niacyna) - wspiera prawidłową pracę ludzkiego mózgu i walkę ze zmianami skórnymi, takimi jak trądzik czy zajady,
• flawonoidy - naturalne przeciwutleniacze,
• fitosterole - związki ograniczające wchłanianie cholesterolu w jelitach,
• śluzy - związki o działaniu ochronnym, zmiękczającym, przeciwzapalnym,
• garbniki - również działają przeciwzapalnie i łagodzą podrażnienia,
• sole mineralne.

Dzięki bogactwu dobroczynnych substancji, działanie kwiatu lipy jest wielowymiarowe i surowiec znajduje zastosowanie przy wielu różnych dolegliwościach.

Reklama

Na co pomaga kwiat lipy?

Kwiat lipy, jako surowiec w pełni naturalny, nadaje się zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci. Na co jest dobry? Przede wszystkim wspomaga naturalną odporność ludzkiego organizmu, ale też działa dobroczynnie przy powszechnych infekcjach wirusowych.

Na co lipa jest stosowana najczęściej?

• Na przeziębienie. Ponieważ kwiat lipy wspiera układ odpornościowy, warto przyjmować go w okresach obniżonej odporności (np. jesienią i zimą). Podczas rozwijającej się już w organizmie infekcji pomaga zbić temperaturę, ponieważ wykazuje działanie napotne.
• Na kaszel. Dzięki zawartym w lipie śluzom, napar z kwiatu lipy wspomaga walkę z kaszlem, łagodząc błonę śluzową dróg oddechowych i przyspieszając jej regenerację.
• Na skórę. Działanie kwiatu lipy stosowanego zewnętrznie jest przede wszystkim przeciwzapalne i regeneracyjne. Substancja dobrze działa więc na cerę, wspierając łagodzenie trądziku i innych zmian o podłożu zapalnym.
• Na włosy. Płukanka z kwiatów lipy działa dobroczynnie na same włókna oraz skórę głowy. Włosy są po niej nawilżone i wygładzone, skóra natomiast oczyszczona i bez podrażnień.
• Na zgagę. Śluzy zawarte w kwiatach lipy działają nie tylko na śluzówkę dróg oddechowych, ale też przewodu pokarmowego. Tworzą na jego ścianach swego rodzaju barierę ochronną, dlatego pomagają przy refluksie podczas długotrwałego, systematycznego stosowania.
• Na sen. Działanie uspokajające i odprężające przyspiesza zasypianie i wspomaga spokojny sen.

Reklama

Kiedy zbierać i jak zrywać kwiat lipy?

Kwiaty lipy można zbierać i suszyć samodzielnie. Kiedy i jak dokonywać zbiorów, by były one najbardziej wartościowe i dobre na leczniczą herbatę? Kwiaty zrywać należy na początku kwitnienia, kiedy nie ma jeszcze zalążków owoców.

Czy ma znaczenie pora dnia lub pogoda? Najlepiej zbierać je, kiedy jest sucho, gorąco i słonecznie - wówczas są one pozbawione wilgoci i najlepiej nadają się do suszenia. Jak zbierać lipę? Kwiaty zrywa się w całych baldaszkach, wraz z cienkimi łodyżkami, na których są zawieszone i charakterystycznym, podłużnym listkiem przyłodyżkowym.

Często jest tak, że w baldaszku nie wszystkie kwiaty są rozwinięte. Jeśli znajdują się w nich pojedyncze pączki, w niczym to nie przeszkadza, należy jednak unikać zbierania samych pąków. Większość kwiatów powinna być rozwinięta.

Reklama

Suszone kwiaty lipy. Jak je przygotować?

Oprócz zbierania kwiatów lipy ważne jest ich suszenie. Proces powinno przeprowadzać się w niezbyt wysokich temperaturach - najlepiej pozostawiając je po prostu w suchych, przewiewnych miejscach. Przy niesprzyjających warunkach pogodowych można natomiast użyć suszarki do ziół.

Jak długo suszyć kwiat lipy? Zależy to poniekąd od wilgotności powietrza oraz samych zebranych kwiatów. Zwykle potrzeba kilku dni, by suszona lipa nadawała się do robienia naparów. Prawidłowo suszone kwiaty lipy powinny mieć jasnożółty kolor. Ich ciemnienie może świadczyć o zbyt wysokiej temperaturze, a tym samym - utracie niektórych cennych właściwości.

Niedosuszenie kwiatów może skutkować natomiast ich niską trwałością. Wilgotny susz po kilku dniach przechowywania popsuje się i nie będzie się nadawał do użytku.

Reklama

Syrop z kwiatów lipy. Jak wygląda przepis?

Oprócz tradycyjnego suszu, popularnym przetworem z kwiatów lipy jest syrop. Jak go zrobić? Można sporządzić go z kwiatów suszonych lub świeżych. Ta druga metoda jest łatwiejsza i szybsza, jednak syrop zrobić trzeba od razu po zerwaniu kwiatów, by nie uległy one zepsuciu.

Początek treści sponsorowanej

Chore dzieci zazwyczaj nie lubią łykać tabletek. Jeżeli u malucha pojawi się suchy kaszel, dobrym rozwiązaniem będzie produkt w postaci syropu. Skuteczna formuła, o malinowym smaku zahamuje kaszel i złagodzi podrażnienia gardła. Warto wiedzieć, że można go podawać już od 2. roku życia. Syrop na suchy kaszel dla dzieci sprawdzisz TUTAJ.

Przepis na syrop jest bardzo prosty. Zebrane (w suchy, ciepły dzień) kwiaty lipy należy umieścić na dnie słoika i zalać je wodą z cukrem. Wodę należy wcześniej przegotować, wymieszać z cukrem i pozostawić do wystudzenia (do temperatury pokojowej). Proporcje wody i cukru to 1:1.

Syrop z kwiatów lipy - dzięki swym właściwościom - świetnie nadaje się na zimę, gdy naturalna odporność organizmu spada i potrzebuje wsparcia z zewnątrz. Jego zastosowanie jest szerokie - można pić go profilaktycznie lub zażywać jako naturalny środek na przeziębienie, gorączkę, kaszel.

Niektóre apteki i sklepy zielarskie oferują gotowy syrop z kwiatów lipy, a jego cena oscyluje w granicach 20-30 zł za 500 ml.

Reklama

Nalewka, miód i herbatka. Co jeszcze można zrobić z kwiatów lipy?

Co jeszcze można zrobić z kwiatów lipy, by cieszyć się ich właściwościami przez cały rok?

Poza syropem popularnością cieszą się takie przetwory, jak:

• nalewka - kwiaty lipy zalane alkoholem, np. z dodatkiem miodu z lipy. Podobnie, jak syrop, posiada lecznicze właściwości, jednak ze względu na zawartość alkoholu może być stosowana wyłącznie przez pacjentów dorosłych. Rozgrzewa i podnosi odporność;
• herbatka - napar z kwiatu lipy od wieków należy do najpowszechniej stosowanych ziół. Susz wystarczy zalać gorącą, przegotowaną wodą i odstawić na kilkanaście minut pod przykryciem, by dobrze się zaparzył. Ten prosty przepis znajduje szerokie prozdrowotne zastosowanie (można go pić i używać zewnętrznie). Napar do picia można osłodzić miodem z kwiatów lipy lub dodać do niego naturalny sok (np. z aronii czy malin). Nie tylko wzmacnia to jego walory smakowe, ale też podnosi właściwości zdrowotne. Miód lipowy również wspomaga odporność, łagodzi podrażnienia i działa przeciwkaszlowo;
• ocet z kwiatów lipy - podobnie jak syrop, samodzielnie sporządzić można ocet, zalewając kwiaty wodą z cukrem, tyle że w innych proporcjach - 2 łyżki cukru na litr wody. Po 7 dniach fermentacji alkoholowej z płynu należy usunąć kwiatki i pozostawić go na kolejne 2 tygodnie, by ze słodkiego wina zrobił się ocet.

Przeciwwskazania do stosowania kwiatu lipy

Mimo, że często naturalne substancje bezpieczniejsze są w stosowaniu niż środki chemiczne, przy używaniu ziół należy również zachować ostrożność. Niektóre wyciągi roślinne wykazują silne działanie, niekoniecznie pozytywne dla wszystkich pacjentów.

Czy są przeciwwskazania do stosowania kwiatu lipy? Lipa nie należy do roślin wywołujących groźne skutki uboczne, są jednak sytuacje, w których picie naparu nie jest wskazane.

Są to przede wszystkim:

• choroby nerek. Ponieważ kwiat lipy wykazuje działanie moczopędne, pacjenci z niewydolnością lub innymi dolegliwościami nerek mogą odczuwać efekty uboczne jego stosowania;
• ciąża i karmienie piersią. Są to momenty, kiedy stosowanie wielu substancji (nawet tych leczniczych) nie jest bezpieczne dla zdrowia rozwijającego się dopiero płodu lub karmionego mlekiem matki niemowlaka. Czy w ciąży można pić kwiat lipy? Nie, ponieważ jej działanie napotne wpływa może spowodować odpływ krwi z łożyska i zwiększyć ryzyko poronienia. Podczas karmienia piersią przed zastosowaniem kwiatu lipy należy skonsultować się z pediatrą. Podawanie naparu dzieciom przed ukończeniem pierwszego roku życia jest niewskazane;
• ryzyko odwodnienia. Napotne działanie lipy przyspiesza utratę wody z organizmu.

Cena kwiatu lipy. Gdzie kupić?

Lipa kwitnie krótko (średni czas jej kwitnienia to jedynie 7-10 dni), dlatego nie każdy ma okazję, by samodzielnie nazrywać i ususzyć taką ilość kwiatów, która wystarczy mu do sporządzenia syropu i innych przetworów lub rozgrzewających herbat przez całą zimę.

Gdzie kupić kwiat lipy, jeśli z jakiegoś powodu nie udał się samodzielny zbiór? Produktu szukać można przede wszystkim w dobrze zaopatrzonych aptekach i sklepach zielarskich (stacjonarnych oraz internetowych). Dostać w nich można sam suszony kwiat lipy, a także gotowe przetwory, takie jak syrop czy hydrolat.

Jaka jest cena kwiatu lipy? Dobrej jakości susz kosztuje ponad 100 zł za kilogram. 500 ml syropu z kwiatu lipy to wydatek rzędu 20-30 zł, natomiast za 100 ml hydrolatu zapłacić trzeba około 35 zł.