Ustawodawca przewidział konieczność wypłaty zasiłku opiekuńczego osobom ubezpieczonym, które muszą sprawować osobiście opiekę nad dzieckiem. Możliwości skorzystania z tego przywileju zostały szczegółowo przedstawione w przepisach prawa. Chyba nie ma rodzica, który nie skorzystałby z takiego udogodnienia. W jaki sposób można korzystać z chorobowego na dziecko? Ile dni może trwać takie zwolnienie? Odpowiedzi na te wszystkie pytania zawarte są w różnych aktach prawnych, a ich znajomość z pewnością pomoże opiekunowi dziecka.
Opieka nad chorym dzieckiem
Zwolnienie na chore dziecko to możliwość sprawowania opieki bez konieczności utraty wszystkich środków finansowych, wynikających ze stosunku pracy. Naczelną ustawą w zakresie stosunków pracowniczych jest Kodeks Pracy, który nie określa w tym zakresie szczegółowych przepisów, ale daje dyspozycję do uregulowania prawa do zasiłku opiekuńczego na czas nieobecności w pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w drodze odrębnych przepisów (art. 189 Kodeksu Pracy).
W kodeksie zostały przyznane tylko 2 dni w roku kalendarzowym wolne od pracy na opiekę nad dzieckiem do 14 roku życia, z zachowaniem pełnego prawa do wynagrodzenia. Pracownik może odebrać 2 pełne dni lub 16 godzin, wolnych od pracy. W tym przypadku nie potrzebne jest L4 opieka na dziecko, a tylko wniosek ubezpieczonego rodzica, skierowany bezpośrednio do pracodawcy.
Reklama
Zwolnienie lekarskie na dziecko - komu przysługuje?
Wszystkie zasady opieki nad dzieckiem w ramach zwolnienia lekarskiego reguluje Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.1999 nr 60 poz. 636). Temu zagadnieniu poświęcono rozdział 7 przedmiotowej ustawy.
Zasiłek opiekuńczy, wypłacany na podstawie zwolnienia lekarskiego na opiekę nad dzieckiem przysługuje ubezpieczonemu opiekunowi, zwolnionemu od obowiązku wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki (art. 31 ust. 1 ww. ustawy). Kto może skorzystać z takiej formy zwolnienia z czasowego świadczenia pracy?
Ustawodawca wymienia następujące kategorie:
- rodzic,
- rodzic adopcyjny,
- rodzic zastępczy,
- opiekun prawny,
- osoba, która utrzymuje i wychowuje dziecko, nie będąc jego prawnym opiekunem.
Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje zarówno matce, jak i ojcu, ale zasiłek opiekuńczy w ramach jednego zwolnienia lekarskiego otrzymuje tylko jedno z nich. Oczywiście warunkiem niezbędnym jest posiadanie obowiązkowego lub dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego rodzica w ramach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Wiele osób zastanawia się czy istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia lekarskiego w ramach opieki nad chorym dzieckiem, gdy jedno z rodziców nie pracuje? Art. 34 wspomnianej ustawy wyraźnie stwierdza, iż zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę choremu dziecku. Ale ustawodawca przewidział w tym zakresie jeden wyjątek. Zasada ta nie dotyczy opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.
Reklama
Chorobowe na dziecko - wytyczne
Warunki uzyskania zwolnienia lekarskiego w ramach L4 na dziecko zostały określone w art. 32 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r.
Zasiłek chorobowy na dziecko przysługuje do sprawowania opieki nad:
- dzieckiem w wieku do 8 lat w sytuacji nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do której dziecko uczęszcza. Przesłanką do uzyskania zwolnienia na dziecko jest także choroba niani, ale tylko w przypadkach posiadania zawartej z opiekunką umowy uaktywniającej, opisanej w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat,
- dzieckiem w wieku do 8 lat w czasie choroby lub porodu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, jeśli jest to przeszkodą do sprawowania opieki nad chorym dzieckiem,
- dzieckiem w wieku do 8 lat w przypadku pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym,
- chorym dzieckiem do lat 14,
- chorym dzieckiem, posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub takie orzeczeniem łącznie ze wskazaniami do stałej i długotrwałej opieki w procesie jego rehabilitacji, leczenia i edukacji do ukończenia 18 lat,
- dzieckiem do lat 18 z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności w przypadku porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, jeśli sprawowanie opieki jest w takiej sytuacji utrudnione,
- dzieckiem do lat 18 z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniami do stałej opieki w przypadku pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym.
Reklama
Opieka nad chorym dzieckiem – ile dni?
Rodzice bardzo często nie wiedzą i zastanawiają się przyzwolnieniu na dziecko, ile dni wolnegood pracy im przysługuje? W tym zakresie nie ma dowolności, a przepisy prawa szczegółowo regulują tę kwestię. Art. 33 ust. 1 ww. ustawy podaje, ile może wynosić czas nieobecności w pracy w związku z opieką nad dzieckiem, gwarantujący zasiłek opiekuńczy.
Oto podstawowe kryteria:
- do 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeliopieka sprawowana jest nad dziećmi w przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym oraz w sytuacji sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do 14 roku życia,
- do 30 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka jest sprawowana nad dziećmi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności w przypadkach określonych w art. 32 ust. 1 pkt. 2a i 2b ustawy,
- do 14 dni kalendarzowych w roku, jeśli dziecko powyżej 14 roku życia pozostaje z rodzicem we wspólnym gospodarstwie domowym w trakcie sprawowania opieki.
Zwolnienie lekarskie na opiekę nad dzieckiem L4 przysługuje w takich samych wymiarach bez względu na liczbę dzieci w danej rodzinie. Miesięczny zasiłek opiekuńczy z tytułu takiej opieki wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku (art. 35 ust. 1 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
Reklama
L4 na dziecko – czy można wychodzić z domu?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zasiłek opiekuńczy, przysługujący ubezpieczonemu i zwalniający z czasowego obowiązku świadczenia pracy jest przyznawany w celu osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem (art. 32 ust.1 ww. ustawy).
Czy można wychodzić z domu w trakcie sprawowania takiej opieki? Przepisy prawa nie są jednoznaczne. Kontrole Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oceniają przede wszystkim zasadność opuszczenia mieszkania. Jeżeli opiekun musiał nagle wyjść do apteki lub sklepu to można uznać takie wyjście za usprawiedliwione. Ale pozostawienie dziecka na kilka godzin innej osobie i załatwianie spraw osobistych może być podstawą do cofnięcia zasiłku opiekuńczego. Takie sytuacje świadczą bowiem o wykorzystywaniu zwolnienia w nieprawidłowy sposób.
Ustawodawca rozróżnia 3 przyczyny, które są podstawą do zaprzestania wypłacania zasiłku opiekuńczego:
- wykonywanie pracy zarobkowej przez rodzica, który korzysta ze zwolnienia lekarskiego na opiekę,
- obecność członków rodziny we wspólnym gospodarstwie domowym, którzy mogą spełniać taką opiekę,
- celowe i świadome wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego opieki nad dzieckiem w sposób niewłaściwy.
