Poziom leukocytów w moczu sprawdza się podczas prostego i taniego badania moczu, które można wykonać w każdym laboratorium medycznym. W próbce moczu pod mikroskopem ocenia się ilość krwinek białych w moczu i na tej podstawie określa intensywność zakażenia narządów układu moczowego.
Każde odstępstwo od normalnego poziomu leukocytów w moczu nazywa się leukocyturią. Badanie moczu jest punktem wyjścia do dalszej diagnostyki, można je wykonywać rutynowo (np. u kobiet w ciąży) lub wtedy, gdy pacjent ma niepokojące objawy.
Podwyższone leukocyty w moczu
Częste oddawanie moczu, parcie na pęcherz nawet po mikcji, zmieniona barwa moczu (czasem zmętnienie, tzw. ropomocz), inny niż zwykle zapach, pojawiające się ślady krwi – to powinny być sygnały ostrzegawcze, że w układzie moczowym toczy się proces zapalny. Do tego mogą pojawić się bóle w dolnej części brzucha, które promieniują czasem do lędźwi. Powinno się wtedy wykonać ogólne badanie moczu i sprawdzić ilość leukocytów.
Reklama
Norma leukocytów w moczu
Jaka powinna być norma leukocytów w moczu u zdrowego człowieka? Jeśli wartość ta sięga do 3 mln dziennie białych krwinek (niektórzy uważają, że do 5 mln) nie ma powodów do obaw, bo taka ilość białych krwinek w moczu spełnia swoją ochronną rolę, zwalczając drobnoustroje w końcówce układu moczowego.
Jeśli jednak jest ich więcej, np. ok. 10 mln na dobę, to sygnał, że mamy do czynienia ze stanem zapalnym lub innymi poważnymi dolegliwościami.
Reklama
Przyczyny leukocytów w moczu
Różne mogą być przyczyny podwyższonej ilości białych krwinek w moczu. Leukocyturia najczęściej jest spowodowana dolegliwością, jaką jest zakażenie układu moczowego przez bakterie, wirusy, pasożyty lub grzyby.
Zbyt dużo leukocytów w moczu pojawia się podczas zapalenia cewki moczowej, które objawia się pieczeniem przy oddawaniu moczu (czasem także krwiomoczem), a także przy często występującym u kobiet zapaleniu pęcherza moczowego, podczas którego bakterie dostają się do pęcherza przez cewkę moczową.
Leukocyty obecne w moczu mogą świadczyć także o innych poważnych chorobach, takich jak:
- kamica nerkowa
- rak pęcherza moczowego
- zapalenie lub nowotwór jajników
- kłębuszkowe zapalenie nerek
- odmiedniczkowe zapalenie nerek
- śródmiąższowe zapalenie nerek
- zapalenie prostaty lub nowotwór prostaty
U zdrowego człowieka także może pojawić się okresowo wysoki poziom leukocytów w moczu, zwłaszcza podczas intensywnie uprawianego sportu i stanów odwodnienia. Taki objaw może być związany także z lekkim stanem podgorączkowym, stanami zapalnymi różnych narządów.
Większą ilość białych krwinek w moczu wywołują też niektóre leki, np. niesteroidowe przeciwzapalne, sulfonamidy, cefalosporyny, leki przeciwgruźlicze, niektóre antybiotyki, leki na serce i immunosupresanty.
Reklama
Leukocyty w moczu w ciąży
Analiza składu moczu jest rutynowym badaniem podczas każdej wizyty kontrolnej ciężarnej, bo pozwala szybko wychwycić m.in. nieprawidłowy poziom białych krwinek i rozwijający się stan zapalny. To ważne badanie, bo w ciąży wzrasta ryzyko infekcji układu moczowego, powiększająca się macica i płód uciskają pęcherz moczowy utrudniając całkowite jego opróżnienie. A to jest pożywka dla bakterii.
Informacja o ilości leukocytów w moczu w ciąży jest bardzo ważna dla lekarza, bo nieleczone infekcje układu moczowego mogą spowodować infekcje nerek, a także skutkować przedwczesnym porodem i zaburzyć rozwój płodu.
U kobiet w ciąży liczba leukocytów w moczu nie powinna być większa niż 5. Wyższy wynik może być oznaką infekcji zapalnej lub zakażenia układu moczowego. Ważne jest skonsultowanie się w takim przypadku z ginekologiem i wykonanie posiewu moczu, w celu zdiagnozowania przyczyny, a następnie odpowiednie leczenie.
Reklama
Leukocyty w moczu dziecka
Infekcje górnych dróg moczowych, które objawiają się podwyższonym poziomem leukocytów w moczu dziecka zdarzają się u 5 procent dziewczynek i 2 procent chłopców. Podczas badania moczu u dziecka trzeba zwrócić szczególną uwagę na dokładne pobranie próbki do badania.
Istnieje, bowiem duże ryzyko zafałszowania wyników, ze względu na nadkażenie próbki w trakcie jej pobierania. W tym celu przed pobraniem próbki trzeba dokładnie umyć wodą z mydłem krocze pacjenta (zwłaszcza w okolicy ujścia cewki moczowej) i pobrać środkowy strumień moczu.
Trzeba też pamiętać, że wynik może być zafałszowany, gdy badane dziecko jest odwodnione, przyjmuje duże dawki witaminy C lub zjada duże ilości białka.
Gdy norma białych krwinek w moczu dziecka zostanie przekroczona najczęściej jest to oznaka zapalenie pęcherza. Wtedy charakterystyczne objawy to:
- ból brzucha,
- parcie na pęcherz,
- biegunka,
- gorączka,
- ból w czasie oddawania moczu,
- ogólne osłabienie organizmu.