Reklama
Czym jest limfadenektomia i kiedy się ją wykonuje?
Limfadenektomia to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu węzłów chłonnych (limfatycznych). Wskazaniem do jego wykonania bywają niekiedy poważne infekcje i choroby zapalne, ale operację przeprowadza się przede wszystkim, gdy wyniki badań obrazowych i biopsji w danym obszarze, sugerują obecność przerzutów nowotworowych.
W zależności od zakresu zabiegu, wyróżnia się limfadenektomię regionalną i radykalną. W pierwszym przypadku, usuwa się tylko wybrane węzły chłonne z otoczenia guza. Operacja radykalna natomiast, polega na wycięciu większości lub wszystkich węzłów limfatycznych w pobliżu zmiany nowotworowej.
Pod względem lokalizacji guza, wymienić można limfadenektomię pachową, pachwinową, szyjną, śródpiersiową, miedniczą, zaotrzewnową i krezkową.
Limfadenektomia w przebiegu różnych schorzeń
Przykłady rozległych operacji onkologicznych połączonych z limfadenektomią to m.in.:
- mastektomia radykalna – usunięcie całej piersi i węzłów limfatycznych pachowych,
- usunięcie tarczycy i węzłów chłonnych – usuwa się tu cały gruczoł tarczowy i sąsiadujące węzły limfatyczne szyjne,
- histerektomia radykalna – usuwana jest macica, jajniki i jajowody z okolicznymi węzłami znajdującymi się w miednicy,
- usunięcie prostaty i węzłów chłonnych – oprócz prostatektomii (usunięcia gruczołu krokowego), operacji podlegają okoliczne węzły miednicze.
Celem limfadenektomii, w każdym przypadku, jest usunięcie przerzutów, ograniczenie dalszego rozprzestrzeniania się nowotworu, a co za tym idzie, poprawa rokowań pacjenta.
Jak przebiega operacja usunięcia węzłów chłonnych?
Usunięcie węzłów chłonnych to, w zależności od jej zakresu, operacja przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Poprzedza ją poszerzona diagnostyka, m.in.: badania laboratoryjne, w tym morfologia krwi, badania obrazowe – USG, tomografia lub rezonans magnetyczny i szczegółowy wywiad z pacjentem.
W dniu zabiegu chory powinien pozostać na czczo, a operowany obszar poddawany jest niekiedy depilacji. Limfadenektomię przeprowadza się poprzez wykonanie nacięcia w odpowiednim miejscu. Po usunięciu węzłów chłonnych, ranę zamyka się szwami. W niektórych przypadkach konieczne jest założenie drenu odprowadzającego płyn – krew, limfę i wysięk surowiczy.
Ile trwa operacja usunięcia węzłów chłonnych?
Najczęściej od jednej do kilku godzin. O dokładnym czasie trwania zabiegu decyduje jego zakres i lokalizacja zmienionych chorobowo węzłów limfatycznych. Po operacji pacjent pozostaje pod obserwacją, a czas hospitalizacji zależy od rozległości zabiegu i ogólnego stanu zdrowia chorego.
Reklama
Skutki i powikłania po zabiegu
Limfadenektomia, z uwagi na jej inwazyjność, może wywołać różne dolegliwości pozabiegowe u pacjenta. Skutkiem usunięcia węzłów chłonnych bywa m.in. ból i zaburzenia czucia w obrębie operowanego obszaru oraz ograniczenia ruchowe. Częstym powikłaniem jest także obrzęk limfatyczny kończyn i poddanej zabiegowi okolicy. Wynika on z utrudnionego odpływu limfy (chłonki), czyli płynu tkankowego krążącego w układzie limfatycznym.
Z uwagi na to, że układ limfatyczny jest kluczowy dla odporności organizmu, wszelkie zaburzenia pooperacyjne w jego funkcjonowaniu, mogą również prowadzić do zwiększonej podatności na infekcje oraz rozwoju przewlekłych stanów zapalnych.
Reklama
Życie i rehabilitacja po limfadenektomii
Życie po usunięciu węzłów chłonnych np. pachwinowych, pachowych czy szyjnych wymaga od pacjenta regularnej pracy w celu przywrócenia sprawności i komfortu w codziennym funkcjonowaniu.
Aby zminimalizować nieprzyjemne objawy i ryzyko powikłań, pacjentom zaleca się rehabilitację. Powrót do zdrowia i sprawności ułatwiają m.in. regularnie wykonywane ćwiczenia dla pacjentów po usunięciu węzłów chłonnych oraz techniki manualne. Ich rodzaj i intensywność ustala fizjoterapeuta.
W celu zminimalizowania bólu, zmniejszenia obrzęku i poprawy ukrwienia, stosuje się masaż limfatyczny. Niektórzy pacjenci powinni nosić opaski uciskowe, które również pozwalają radzić sobie z zastojem chłonki.
Pomocne, zwłaszcza u osób z bliznami ograniczającymi ruch, jest stosowanie preparatów zmiękczających bliznę, zapobiegających jej przerostowi, a także minimalizujących opuchliznę. Warto zwrócić uwagę, aby stosowane żele czy maści posiadały składniki antybakteryjne, co pomoże zapobiec zakażeniom w trakcie gojenia i przyspieszy regenerację tkanek.
