Farmaceuta ma obowiązek informowania każdego pacjenta o możliwości nabycia konkretnego leku w ramach refundacji. Do zadań Ministra Zdrowia należy określanie w drodze obwieszczenia, które z produktów farmaceutycznych znajdują się na liście leków refundowanych. Taka procedura ma celu umożliwienie zakupu jak najszerszej grupy leków bez zbyt dużego obciążenia finansowego indywidualnego pacjenta.
Czym są leki refundowane?
Każdy pacjent objęty świadczeniami opieki zdrowotnej, finansowanymi ze środków publicznych ma prawo do zakupu produktów leczniczych (dopuszczonych do obrotu) za cenę obniżoną lub otrzymania ich nieodpłatnie w ramach wykazu leków refundowanych. Zasady refundacji leków szczegółowo określa Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U.2020.357 z dnia 2010.03.05). Ustawodawca już w tytule tego aktu prawnego określił, które kategorie podlegają refundacji – są to leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne. Ustawa nie tylko reguluje proces refundacji, ale określa także w art.1 ww. ustawy:
- warunki i tryb podejmowania decyzji administracyjnej o objęciu refundacją leków i innych wskazanych w ustawie produktów medycznych,
- zasady ich finansowania w procesie refundacji,
- kryteria tworzenia poziomów płatności i grup limitowanych produktów, objętych ustawą,
- zasady i tryb ustalania urzędowych cen zbytu leków i artykułów medycznych,
- obowiązki aptek, wynikające z obrotu lekami,
- obowiązki osób uprawnionych do wystawiania recept.
Na podstawie art.37 ust.1 ustawy Minister Zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, wykazy refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych. Obwieszczenie musi zawierać dane, identyfikujące produkt medyczny, poziom odpłatności, urzędową cenę zbytu, cenę detaliczną i wysokość limitu finansowania (art.37 ust.2). Zapis ten ma na celu stworzenie jasnych zasad sprzedaży i refundacji leków, sprawiedliwy dla wszystkich pacjentów. W celu realizacji takich świadczeń i umożliwienia zakupu leku refundowanego, podmiot prowadzący aptekę musi zawrzeć umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na wydawanie refundowanych produktów medycznych (art.41 ust.1 ustawy). Umowa na realizację recept na refundowane leki zawierana jest odrębnie dla każdej pojedynczej apteki na czas nieokreślony (art.41 ust.3). Teoretycznie pacjent może natrafić na aptekę, która nie posiada umowy z Funduszem. Takie przypadki należą do ogromnej rzadkości. Każda apteka sprzedaje leki refundowane, aby nie ograniczać swego obrotu. NFZ nie może odmówić aptece zawarcia pierwszej umowy na realizację recept refundowanych.
Reklama
Lista leków refundowanych
Receptę na leki z każdej nowej listy leków refundowanych może wystawić, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie recept (Dz.U.745 z dnia 2018.04.17):
- lekarz, dentysta lub felczer, będący pracownikami publicznej służby zdrowia (w ramach obowiązkowego lub dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego),
- lekarz lub dentysta, posiadający uprawnienia do wykonywania zawodu, z którymi NFZ zawarł umowę upoważniającą do wystawiania recept refundowanych.
Art.6 Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych ustala kategorię dostępności refundacyjnej konkretnego leku lub produktu medycznego. Decyzja administracyjna, która potwierdza objęcie refundacją określonej kategorii leków powoduje możliwość wydawania chorym takich wyrobów farmaceutycznych w 3 formach (art.6 ust.2 ww. ustawy):
- bezpłatnej – do limitu finansowania,
- za odpłatnością ryczałtową,
- za odpłatnością 30proc.limitu finansowania,
- za odpłatnością 50proc.limitu finansowania.
Minister Zdrowia dokonuje kwalifikacji do odpowiedniej płatności. Limit finansowania to cena leku, obowiązująca do określonej w wykazie odpłatności. Odpłatność ryczałtowa wynosi 3,20 zł za jedno opakowanie (art.6 ust.6 ustawy). Jeżeli cena detaliczna leku (wskazana w wykazie), wydawanego pacjentom w ramach zakupu ryczałtowego wynosi 120 zł., a wysokość limitu finansowania określono na 99 zł, pacjent zapłaci cenę według następującego schematu: (120 – 99) + 3,20 = 24,20 zł.
Recepta uprawniająca do zakupu leku refundowanego (z odpowiednią odpłatnością) musi być zaopatrzona w numer nadany przez NFZ, dane świadczeniodawcy (poradni, przychodni czy szpitala), lekarza wystawiającego receptę, pacjenta oraz informacje dotyczące przepisywanych leków. Uzyskanie refundacji na produkty wydawane w ramach świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wymaga spełnienia 3 warunków – posiadania przez pacjenta obowiązującego ubezpieczenia zdrowotnego, posiadanie ważnej i prawidłowo wypełnionej recepty oraz zrealizowanie takiej recepty w aptece, która zawarła umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Reklama
Wyszukiwarka leków refundowanych
Pacjenci często zadają sobie pytanie, jak znaleźć rzetelną i obowiązująca listę leków refundowanych? Niektórzy korzystają z możliwości, jakie stwarza internet, wpisując frazę – „leki refundowane wyszukiwarka”. Nie zawsze każda strona internetowa jest źródłem wiarygodnych informacji. Warto wtedy skorzystać ze strony www.gov.pl z aktualnym wykazem leków refundowanych.
Obwieszczenie Ministra Zdrowia dokładnie określa:
- nazwę leku,
- postać (np. tabletki, syrop, granulat lub kapsułki),
- dawkę (np. 2mg, 500mg, 5mg/ml czy 100j.m./ml),
- opakowanie (np. 20 szt., 100 szt., 5 amp. czy 30 saszetek),
- identyfikator grupy limitowej,
- nazwę grupy limitowej (np. leki przeciwnowotworowe czy przeciwzapalne),
- cenę zbytu,
- limit,
- cenę detaliczną.
Wykaz produktów refundowanych dokładnie wskazuje (aktualizując co 2 miesiące dane obwieszczeniem) wiele kategorii, do których należą:
- leki refundowane na cukrzycę,
- leki refundowane na RZS,
- leki refundowane na nadciśnienie tętnicze,
- leki refundowane na cukrzycę,
- leki refundowane dla seniorów (75+)
- leki refundowane na jaskrę,
- leki refundowane na raka jelita grubego,
- leki refundowane dla krwiodawców,
- leki refundowane na POChP,
- leki refundowane na raka prostaty.
W wyjątkowych sytuacjach ratowania życia lub zdrowia ubezpieczonego refundacji mogą podlegać także leki sprowadzane z zagranicy.
