Co to jest long covid?
Long covid to zespół objawów występujących u pacjentów, którzy przeszli zakażenie wirusem SARS-CoV-2, utrzymujących się przez kilka tygodniu lub miesięcy po zakończeniu infekcji właściwej. Odczuwane dolegliwości mogą mieć charakter między innymi neurologiczny, pulmonologiczny czy kardiologiczny.
Pierwotnie termin ten używany był czysto potocznie, szybko jednak został przyjęty przez środowiska medyczne, a nawet zdefiniowany przez Światową Organizację Zdrowia i innych specjalistów. Należy przy tym podkreślić, że w związku z dużą dynamiką pandemii, definicja ta pozostaje płynna i wciąż jest aktualizowana.
Dostępne dane epidemiologiczne wskazują, że Long Covid jest powszechny. Przykładowo, z badania PHOSP-COVID przeprowadzonego w Wielkiej Brytanii wynika, że wśród pacjentów poddanych hospitalizacji z powodu Covid, aż 7 na 10 odczuwało niepokojące objawy także w późniejszym okresie, a tylko 29 proc. czuło się w pełni zdrowych (dane: E. Marciniak i inni).
Także w Polsce naukowcy i lekarze nie mają wątpliwości, że skala zjawiska jest bardzo duża.
Reklama
Objawy Long Covid
Long Covid jest problemem bardzo złożonym, często nieoczywistym, trudnym diagnostycznie i terapeutycznie.
Wedle badaczy z King's College London, których ustalenia przywołuje Termedia, objawy Long Covid można skategoryzować, przypisując do trzech zasadniczych grup. Pacjenci najczęściej doświadczają takich problemów zdrowotnych, jak:
- zaburzenia neurologiczne, powodujące ból głowy, uczucie zmęczenia i tak zwaną mgłę mózgową (pogorszenie myślenia, koncentracji, pamięci etc.);
- problemy z oddychaniem – ból w klatce piersiowej, duszności, a także męczący kaszel;
- inne dolegliwości, takie jak kołatanie serca, zakrzepy, zatory, bóle mięśniowe, zmiany skórne itd.
Ryzyko ich wystąpienia jest zależne od wariantu koronawirusa. Zakłada się, że Long Covid po omikronie pojawia się znacznie rzadziej w porównaniu z zakażeniami wariantem Delta.
Reklama
Long Covid u dzieci
Long Covid u dzieci występuje nie tak powszechnie, jak u osób w podeszłym wieku i mocno schorowanych, nie mniej takie przypadki zdarzają się stosunkowo często. Interesujących danych w tej materii dostarcza brytyjski urząd statystyczny.
Wynika z nich, że przynajmniej jeden z objawów Long Covid występował u 9,8 proc. dzieci w wieku 2-11 lat i 13 proc. w przedziale wiekowym 12-16 lat (dane: mp.pl).
Częstotliwość tego typu sytuacji wzrosła znacząco po nastaniu wariantu Delta, znacznie bardziej zaraźliwego, niż jego poprzednicy.
Wartości te zaciekawiły, a wręcz zaniepokoiły naukowców szczególnie w kontekście tego, że dzieci co do zasady chorobę pierwotną przechodzą lekko, a nawet bezobjawowo. Często więc późniejsze następstwa są poważniejsze, niż sama infekcja.
Reklama
Leczenie long covid
Lecznie Long Covid jest uzależnione od charakteru występujących objawów, ich natężenia, a także ogólnego stanu zdrowia pacjenta, w tym także chorób współwystępujących.
Przykładowo, chorzy zmagający się z męczącym i suchym kaszlem, a także uczuciem duszności, powinni wykonywać ćwiczenia oddechowe. W przypadku znacznego nasilenia kaszlu, warto też wspomagać się farmakologiczne. Skutecznym lekiem w takiej sytuacji jest Unituss Junior - syrop przeznaczony do stosowania dla dzieci powyżej 2 roku życia, zawierający w swoim składzie substancję czynną o nazwie lewodropropizyna.
Jest ona skuteczna w hamowaniu kaszlu o zróżnicowanym podłożu, może więc być używana zarówno w przypadku konkretnych jednostek chorobowych, jak też do czasu postawienia diagnozy. Lek hamuje skurcz oskrzeli, redukując nieproduktywny (suchy) kaszel.
Działa obwodowo, nie oddziałując na ośrodkowy układ nerwowy.
Jeśli chodzi o inne objawy w przebiegu Long Covid, terapia może być bardzo zróżnicowana, począwszy od podawania leków przeciwgorączkowych u osób z podwyższoną ciepłotą ciała, na zaawansowanym leczeniu neurologicznym czy kardiologicznym kończąc.
Reklama
Ile trwa long covid?
Long Covid jest schorzeniem, którego definicja ulega ciągłym modyfikacjom - dotyczy to także czasu trwania. Obecnie pojęcie to odnosi się do sytuacji, w której objawy dające się powiązać z wcześniejszym zakażeniem SARS-CoV-2 utrzymują się powyżej 4 tygodni. Jak długo? Do 3 miesięcy. Nie oznacza to bynajmniej, że wszyscy pacjenci po tym czasie notują pełny powrót do zdrowia. Wręcz przeciwnie.
Symptomy mogą się utrzymywać znacznie dłużej – prawdopodobnie u części osób nawet latami, choć póki co jest za wcześnie, by móc to autorytatywnie i retrospektywnie stwierdzić. Co jednak istotne, w takim przypadku przestaje się mówić o Long Covid.
Od pewnego czasu w nomenklaturze medycznej figuruje określenie Post Covid, które odnosi się do występowania dolegliwości po upływie ponad 12 tygodni od zakażenia.