Jak wygląda luźny stolec?
Prawidłowy stolec posiada dobrze uformowaną lub pół miękką konsystencję. Barwą zdrowego stolca są odmiany brązu. Osoba, której układ trawienny pracuje bez zarzutu, co do zasady powinna wypróżniać się 1-2 dziennie. Stolec nie powinien mieć innej barwy lub konsystencji, chyba że jego podłożem jest choroba lub nieprawidłowa dieta.
Luźny stolec zdecydowanie różni się wyglądem. Jego konsystencja ulega zmianom i przyjmuje postać miękkiej oraz półpłynnej nie uformowanej masy. W tego rodzaju kale można dostrzec niestrawione resztki pokarmu. Jego charakterystyczną cechą jest brudzenie muszli sedesowej po spuszczeniu wody. Prawidłowy stolec „znika” w całości.
Zabarwienie stolca o luźnej konsystencji może mieć różne odcienie. Kolor brązowy wskazuje na brak poważniejszych problemów zdrowotnych, a tylko chwilową niestrawność.
Luźny zielonkawy stolec najczęściej jest objawem infekcji jelitowej, a dodatkowymi objawami, które potwierdzają taką diagnozę są gorączka i biegunka, czyli częste luźne stolce.
Biegunka to regularne luźne stolce występujące co najmniej 3 razy na dobę przez kilka lub kilkanaście dni. Stolec półpłynny o bardzo jasnej barwie może oznaczać utrudnione wydalanie żółci, a ciemny lub czarny wskazywać podłoże chorobowe w żołądku lub dwunastnicy.
Luźny stolec raz dziennie nie zawsze powinien być powodem do niepokoju. Jego przyczyną może być zjedzony posiłek, ostro przyprawiony lub zawierający sporą ilość błonnika. Takie pojedyncze zdarzenie jest naturalną reakcją układu pokarmowego na niewłaściwą dietę. Problem pojawia się, gdy taki stolec jest regularny i przewlekły, może bowiem doprowadzić do odwodnienia organizmu. Warto wtedy skonsultować się z lekarzem.
Reklama
Przyczyny luźnego stolca
Zmiana konsystencji stolca ma luźną formę i częstsze wydalanie może mieć w określonych przypadkach niebezpieczne skutki dla organizmu. Znajomość przyczyn luźnego stolcapozwala ocenić czy jest to pojedynczy niegroźny epizod czy poważniejsze zmiany chorobowe.
W pojedynczych przypadkach rodzaj stosowanej diety ma dość istotne znaczenie dla charakteru wypróżnienia. Luźny stolec po jedzeniu jest skutkiem przyspieszonej pracy jelit (perystaltyki), powodującej brak możliwości prawidłowego formowania kału i jego częstsze wydalanie.
Do takich produktów żywieniowych należą:
- kawa, a dokładnie zawarta w niej kofeina, która podrażnia ściany jelit,
- produkty bogate w błonnik, jak surowe warzywa i owoce lub produkty zbożowe pełnoziarniste,
- ostre przyprawy,
- wysoko sfermentowane produkty mleczne – kefiry, maślanki lub jogurty. Często występującą dolegliwością jest także luźny stolec po mleku w postaci nieprzetworzonej.
Luźny stolec może pojawiać się także:
- po alkoholu,
- podczas miesiączki,
- jako objaw chorób, związanych z jelitami,
- jako efekt przyjmowania określonych leków, a w szczególności istnieje zależność pomiędzy luźnym stolcem a tabletkami antykoncepcyjnymi.
Reklama
Luźny stolec w ciąży
Luźne stolce na początku ciąży to dość powszechna dolegliwość. Najczęściej pojawiają się w pierwszym trymestrze. Stolce zmieniają swoja postać na półpłynną i zwiększa się ich częstotliwość. Ciężarne kobiety częściej cierpią na problemy trawienne, a początek ciąży to czas zmian hormonalnych w organizmie, które mają wpływ na pracę jelit. Płynne stolce mogą być także skutkiem niewłaściwej diety lub alergii pokarmowej. Jeśli utrzymują się przez dłuższy czas należy skontaktować się z lekarzem i zdiagnozować przyczynę.
Czy luźne stolce są objawem ciąży? Nie zaliczają się do objawów, które zdecydowanie wskazują na ciążę, ale w towarzystwie porannych nudności i wymiotów mogą być sygnałem o rozwijającej się ciąży.
W drugim lub trzecim trymestrze pojawienie się luźnych stolców w ciąży, którym towarzyszy mocno i nienaturalnie twardy brzuch, może wskazywać na odklejenie łożyska. Taki stan wymaga konsultacji z lekarzem.
Koniec ciąży to czas przygotowywania organizmu do porodu i tym samym jego oczyszczania. Luźne stolce pojawiają się znacznie częściej, gdyż zwiększa się ucisk płodu na jelita.
Reklama
Luźny stolec u dziecka
Układ pokarmowy dziecka jest zdecydowanie słabszy niż u dorosłego. Rzadkie kupy zdarzają się często u niemowlaków, niezależnie czy są karmione piersią czy butelką.
Tych półpłynnych stolców jest nawet kilka dziennie. Jeśli nie towarzyszą im dodatkowe nieprzyjemne objawy, jak gorączka czy rozdrażnienie spowodowane bólem nie powinny być powodem do niepokoju.
Luźne kupy u rocznego dziecka to częsty objaw alergii pokarmowej na mleko, niestrawności na podawane posiłki czy reakcja na leki. Jeśli to tylko krótkotrwałe epizody, bez innych objawów to sygnał, iż nie są groźne dla zdrowia dziecka.
Utrzymujące się jednak przez dłuższy czas luźne kupy u dziecka powinny być już skonsultowane z lekarzem, szczególnie gdy dziecko nie chce przyjmować pokarmów drogą doustną. Zdiagnozowanie przyczyny pozwala na jej skuteczne leczenie i eliminowanie niekorzystnych czynników.
Przyczyny luźnego stolca u dziecka mogą być bardzo różne. Do najczęściej występujących zaliczane są:
- infekcje przewodu pokarmowego,
- przeziębienia,
- stosowanie antybiotyków,
- zakażenia pasożytnicze.
Rodzice powinni obserwować stolce swoich pociech, które są także sygnałem o stanie organizmu dziecka. Luźne stolce z domieszką krwi lub śluzu to sygnał do natychmiastowej wizyty u lekarza.
Reklama
Jak zatrzymać luźny stolec?
Metody zapobiegania luźnym stolcom uzależnione są od przyczyn, które je wywołują. Jak zagęścić stolec, gdy jego półpłynna postać nie jest objawem choroby?
Oto kilka sprawdzonych sposobów:
- zmiana diety na bardziej lekkostrawną,
- wprowadzenie do jadłospisu ziół, które chronią błonę przewodu pokarmowego (rumianek, kolendra czy piołun),
- spożywanie jagód i aronii, które spowalniają ruchy jelit,
- jedzenie gorzkiej czekolady, która ogranicza wydzielanie wody do jelita miękkiego,
- odstawienie leków (w porozumieniu z lekarzem), które mogą wywoływać półpłynny stolec.
Jak zapobiegać luźnym stolcom, które wywołuje choroba? W tych sytuacjach luźne stolce są systematyczne i towarzyszą im przykre dolegliwości, jak ból brzucha, wymioty czy nudności.
Pierwszym krokiem jest szczegółowa diagnoza lekarska i ustalenie przyczyny (choroby), która skutkuje pół płynnym stolcem. Leczenie prowadzi lekarz i zleca odpowiednie formy wspomagania układu pokarmowego.
Reklama
Dieta na luźny stolec
Co jeść na luźny stolec? Posiłki powinny opierać się o produkty lekkostrawne, które nie obciążają układu trawiennego.
W diecie przy luźnych stolcach powinny znaleźć się:
- białe pieczywo lub sucharki,
- gotowane jabłka,
- ryż i kleiki ryżowe,
- gotowana marchew,
- banany,
- gotowane mięsa,
- ryż i kleiki ryżowe,
- ziemniaki.
Produkty spożywcze, których nie zaleca się przy luźnych stolcach to:
- surowe warzywa i owoce,
- soki owocowe,
- słodkie mleko,
- potrawy smażone i ostro przyprawione,
- przetworzona żywność,
- produkty z dużą ilością błonnika (płatki owsiane czy pieczywo razowe),
- słodycze,
- napoje gazowane,
- smażone i tłuste potrawy