Co to jest i jak działa memantyna?
Memantyna to substancja stosowana w celu przeciwdziałania różnego rodzaju otępieniom. Jak działa? W normalnych warunkach, przy pomocy receptorów NMDA związek chemiczny o nazwie glutaminian pełni ważną rolę w procesach uczenia się i zapamiętywania.
Jednak nadmierna stymulacja tychże receptorów prowadzi do śmierci neuronów, co ostatecznie źle wpływa na procesy pamięciowe. Mechanizm działania memantyny polega na umiarkowanym blokowaniu receptorów NMDA.
Dzięki temu nie dochodzi do nadmiernej aktywacji tych receptorów, co skutkuje normalizacją wszystkich procesów w komórkach nerwowych.
Szczegółowe informacje o działaniu chlorowodorku memantyny można zawsze znaleźć w ulotkach i ChPL memantyny dostępnych w Internecie.
Reklama
Memantyna na pamięć - zastosowanie w medycynie
Głównym zastosowaniem memantyny jest przeciwdziałanie otępieniom w przebiegu choroby Alzheimera. Jednakże oprócz choroby Alzhemiera memantynę czasami stosuje się w otępieniach w przebiegu choroby Parkinsona lub w otępieniach z ciałkami Lewy’ego.
Niektórzy naukowcy badają także zastosowanie memantyny w otępieniu naczyniowym. Jak widać, główne wskazania memantyny oscylują wokół otępień w przebiegu różnych chorób. A co ze stosowaniem u osób zdrowych?
W Internecie można znaleźć relacje studentów, którzy zażywają memantynę na pamięć. Bo skoro przeciwdziała ona otępieniom i ułatwia zapamiętywanie osobom chorym, to może dzięki niej osoby zdrowe również będą lepiej przyswajać nowe informacje. Niestety tak nie jest.
Memantyna działa tylko na osoby chore. Nie cofnie już chorobowych zmian, ale skutecznie zapobiega dalszemu pogłębianiu się otępienia.
Podobnie, jak nie działa na osoby zdrowe, chcące lepiej i szybciej się uczyć, tak samo nie pomaga memantyna na nerwicę, co czasami sugerują informacje dostępne na forach internetowych. Nie ma również dowodów na to, by była pomocna przy tak zwanej mgle covidowej.
Reklama
Dawkowanie i przeciwwskazania do przyjmowania memantyny
Jednym z częstszych pytań zadawanych przez pacjentów jest to, czy stosować memantynę rano czy wieczorem? Zazwyczaj zaleca się stosować ją rano, niezależnie od posiłków, choć nie jest to szczególnie silne wskazane. Najważniejsze jest to, aby stosować ją zawsze o tej samej porze dnia.
Memantyna dostępna jest w kilku różnych postaciach. Najbardziej popularne są tabletki powlekane, ale można również spotkać tabletki rozpuszczalne w jamie ustnej oraz roztwór do picia.
Dawkowanie memantyny polega na przyjmowaniu jednej dawki dziennie, doustnie. Początkowo sugeruje się zacząć od tabletek memantyny 5 mg przez pierwszy tydzień, by w następnym tygodniu przyjmować 10 mg memantyny dziennie.
W kolejnym tygodniu dodatkowe 5 mg, a od czwartego tygodnia powinno się przyjmować stałą, podtrzymującą dawkę 20 mg memantyny dziennie. Jest to zarazem dawka maksymalna tego leku.
Przeciwwskazania memantyny do stosowania to przede wszystkim uczulenie na jakikolwiek składnik w przyjmowanym preparacie.
Ponadto trzeba unikać innych leków będących antagonistami receptorów NMDA (np. amantadyna, dekstrometorfan, ketamina). Wystrzegać się memantyny powinny także osoby ze świeżym zawałem serca, a osoby ze zdiagnozowaną padaczką powinny zachować ostrożność.
Reklama
Działania uboczne memantyny i interakcje z innymi substancjami
Choć memantyna jest lekiem bezpiecznym, nie jest całkowicie pozbawiona działań niepożądanych. Głównym działaniem ubocznym memantyny są zawroty i bóle głowy, zaparcia, senność czy nadciśnienie tętnicze.
Do jednych z najpoważniejszych skutków ubocznych memantyny należą także napady padaczkowe, czy reakcje psychotyczne. Na szczęście występują one ekstremalnie rzadko.
Z uwagi na wysoki profil bezpieczeństwa i skuteczność, większość lekarzy i naukowców wyraża głównie pozytywne opinie o memantynie.
Należy również pamiętać, aby nie dopuścić do żadnych poważnych interakcji memantyny z innymi, przyjmowanymi lekami.
Uważać muszą szczególnie pacjenci stosujący lewodopę, barbiturany, baklofen, dekstrometorfan, fenytoinę, czy popularne warfarynę i hydrochlorotiazyd.
Trzeba także zwrócić uwagę na możliwą interakcję między memantyną a amantadyną, którą niektórzy mylnie stosują przeciwko COVID-19. Może wtedy dojść do groźnej psychozy farmakotoksycznej.
Choć nie jest to ściśle zabronione, to jednak powinno się unikać połączenia memantyny z alkoholem.
Reklama
Memantyna w lekach. Czy są preparaty bez recepty?
Baza leków memantyny na receptę jest niezwykle bogata. A czy można kupić w Polsce memantynę bez recepty? Niestety, aktualnie nie jest to możliwe. Istnieje wiele różnych leków z memantyną, ale one wszystkie są dostępne tylko na receptę.
Ponadto nie ma aktualnie żadnej refundacji dla preparatów memantyny.