Co to jest miód gryczany?
Miód gryczany wytwarzany jest z nektaru gryki zwyczajnej (Fagopyrum sagittatum Gilib.) i uchodzi za jeden z najcenniejszych tego typu produktów, jeśli chodzi o właściwości prozdrowotne. Ma bardzo charakterystyczny smak. Miód gryczany jest słodki, ostry, wręcz drapiący, a przez to nie przez wszystkich konsumentów akceptowany. Jego barwa jest bardzo ciemna, przypominająca kolor mocnej herbaty.
W trakcie przechowywania, wyraźnie dzieli się na dwie warstwy, dolną silnie skrystalizowaną i górną płynną. Zawartość wody w gotowych produktach może przekraczać 20 procent. W nazewnictwie potocznym miód gryczany określany jest też jako kresowy, wschodni lub małopolski, co ma związek z charakterystyką tradycji pszczelarskich tych regionów, korzystających z lokalnych upraw gryki.
Reklama
Chemiczne właściwości miodu gryczanego
Właściwości miodu gryczanego, na tle innych tego typu produktów, zostały stosunkowo słabo poznane i skąpo opisane, co wynika między innymi z niewielkiej powszechności jego wytwarzania i konsumpcji. Wiadomo, iż w składzie tego typu miodu wyróżnić można przede wszystkim cukry, a także witaminy, składniki mineralne, enzymy, białka.
Jeśli chodzi o węglowodany, stanowią one łącznie aż 98 proc. zawartości miodu, a prym wśród nich wiodą:
- fruktoza – 51,5 proc.;
- glukoza – 46,6 proc.;
- sacharoza – 0,3 proc;
Pozostałe komponenty, to: magnez, fosfor, żelazo, miedź, cynk, bor, jod, kobalt, witaminy C, B1, B2 i B3, a także enzymyα‑amylaza, inwertaza i fosfataza.
Reklama
Właściwości lecznicze miodu gryczanego
Na co pomaga miód gryczany? Wiadomym jest, że wykazuje silne działanie antybiotyczne, a więc przeciwbakteryjne. Jest w tej materii jednym z najskuteczniejszych, stawianym na równi między innymi z miodami spadziowymi. Znajduje dzięki temu zastosowanie w leczeniu między innymi infekcji dróg oddechowych.
Właściwości lecznicze miodu gryczanego pozwalają jednak na jego wykorzystanie także w przypadku innych schorzeń. Warto w tym kontekście wymienić:
- działanie wzmacniające sprężystość i wytrzymałość ścian naczyń włosowatych, a także zwiększające ich przepuszczalność, dzięki czemu miód ten okazuje się przydatny w profilaktyce chorób naczyniowo-sercowych, w tym miażdżycy, dusznicy bolesnej, nerwicy serca;
- hamowanie aktywności wolnych rodników, a więc reaktywnych form tlenu przyspieszających starzenie się organizmu, a także stymulujących procesy miażdżycowe i nowotworowe;
- zapobieganie anemii, czyli niedokrwistości z niedoboru żelaza;
- działanie osłonowe i detoksykujące względem wątroby;
- zwiększenie stężenia hemoglobiny we krwi;
- wspieranie procesów mineralizacji kości po złamaniach.
Reklama
Jak stosować miód gryczany?
Jak stosować miód gryczany? Produkty tego typu mogą być spożywane osobno, na łyżce, aczkolwiek ze względu na gorzkawy smak nie jest to najczęściej preferowany sposób konsumpcji. Zaleca się raczej rozpuszczenie jednej do trzech małych łyżeczek (5-15 ml) w wodzie lub herbacie, najlepiej mocno przestudzonej. Aby napój był pełnowartościowy, powinien zostać odstawiony przynajmniej na kilkadziesiąt minut.
Miód gryczany może też być używany zamiennie z cukrem do pieczenia ciast czy przygotowywania przekąsek. Jest wprawdzie bardzo kaloryczny (jedna jego łyżka stołowa to około 50 kcal), a znajdująca się w jego składzie fruktoza jest całkowicie zbędna dla organizmu, oba jednak główne cukry (także glukoza) zaliczane są do grupy prostych (monosacharydów) i jako takie stosunkowo prosto są wydalane z ustroju. Może więc być miód gryczany dobrą alternatywą dla osób odchudzających się.
Reklama
Miód gryczany a cukrzyca
Osobną kwestią jest spożywanie miodu gryczanego przez osoby chore na cukrzycę. Choć jest on zdrowszy, niż cukier spożywczy, diabetykom generalnie nie zaleca się tego typu wyrobów. Podstawowe niebezpieczeństwo stanowi wysoki indeks glikemiczny, a więc parametr określający wzrost stężenia cukru we krwi po spożyciu danego produktu spożywczego.
Generalnie przyjmuje się, że diabetycy powinni szerokim łukiem obchodzić pokarmy, których IG przekracza 55. W przypadku miodu gryczanego wartość ta jest wyższa od dopuszczalnego progu – wynosi przeszło 60. Oznacza to, że pacjenci cierpiący na cukrzycę mogą ten przysmak kosztować jedynie w bezpiecznych, śladowych ilościach.
Reklama
Cena miodu gryczanego
Jeśli chodzi o cenę, miód gryczany lokuje się na średniej lub dolnej półce. Za 1-litrowy słoik zapłacić trzeba od 30 do 55 złotych, a więc mniej więcej o jedną trzecią mniej w porównaniu z dobrymi miodami spadziowymi (z drzew iglastych i liściastych) i porównywalnie w stosunku do popularnych miodów akacjowych.
Typowa wielkość pojedynczego opakowania to 1000 ml, niekiedy zdarzają się też słoiki nieco większe (1100-1200 ml), rzadko natomiast miód z gryki sprzedawany jest w ilościach mniejszych (400-500 ml). Produkt ten jest dostępny w wielu sklepach ogólnospożywczych, a także zielarskich i z tzw. zdrową żywnością, jego wybór – zwłaszcza w hipermarketach – nie zawsze jednak jest duży.