Drzewka morelowe pojawiły się w polskich sadach dopiero około połowy XVI wieku, ale w Chinach te cenne dla zdrowia owoce uprawiano już w III wieku p.n.e. Morele są niezwykle bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego powinny w naszej diecie być obecne przez cały rok. Spowalniają procesy starzenia, pomaga uniknąć wielu chorób cywilizacyjnych, korzystnie wpływają na skórę, metabolizm, układ krwionośny i kostny. W sezonie warto je jeść na surowo, poza sezonem także w formie suszonej. Owoce doskonale nadają się do przetwórstwa: można z nich robić smaczne dżemy, konfitury i nalewki. Morele można także mrozić (bez skórki i pestek), jednak nie dłużej niż 10 miesięcy.
Morele właściwości: przeciwutleniacze
Świeże morele w ponad 86 procentach składają się z wody, a swój niezwykły słoneczny kolor zawdzięczają beta-karotenowi, z którego wątroba produkuje witaminę A. Lista przeciwutleniaczy i witamin, które znajdują się w morelach jest niezwykle długa, najcenniejsze z nich to:
- beta-karoten (wystarczy zjeść 3 morele dziennie, żeby zapewnić organizmowi odpowiednia dawkę tego przeciwutleniacza. ß-karoten ma zdolność do hamowania wzrostu komórek nowotworowych, spowalnia procesy starzenia się, wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, wzmacniając system immunologiczny, latem zapobiega uszkodzeniom skóry przez promieniowanie UVA.)
- witamina C (jest niezbędna do wytwarzania i utrzymanie kolagenu, pomaga w walce z przeziębieniami, chroni przed miażdżycą, wspiera układ sercowo-naczyniowy, wychwytuje wolne rodniki i pomaga chronić organizm przed zmianami nowotworowymi)
- witamina E (mówi się o niej witamina młodości, bo odgrywa ważną rolę w hamowaniu procesów starzenia się, ma korzystny wpływ na wygląd skóry, wzmacnia układ sercowo-naczyniowych, zapobiega utlenianiu lipoprotein LDL, zmniejsza stężenie tej frakcji cholesterolu we krwi)
- witaminy z grupy B (morele mają 3 razy więcej witaminy B2 niż ich kuzynki brzoskwinie, dlatego wspomagają układ krążenia i są niezbędne przy regeneracji organizmu obciążonego bardzo dużym wysiłkiem lub chorobą)
Reklama
Morele właściwości: błonnik i minerały
Błonnik zawarty w morelach potrafi usprawnić funkcjonowanie układu pokarmowego i reguluje gospodarkę lipidową. Szczególnie polecane są sposobom, które mają kłopoty z nadkwasotą, owoce zapobiegają też problemom z pęcherzykiem żółciowym i wątrobą. Pomagają również w utrzymaniu prawidłowego stężenia glukozy we krwi, dzięki czemu normalizują wydzielanie insuliny przez komórki ß-trzustki. Szczególnie cenny źródłem błonnika są suszone morele.
Nie można zapomnieć także o tym, że morele są bogate w wiele pierwiastków mineralnych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Duża zawartość potasu sprawia, że morele pomagają w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej. Potas jest niezbędny do prawidłowej kontroli pracy mięśni i uczestniczy w przewodzeniu impulsów nerwowych. Dzięki niemu morele wspomagają pracę mięśnia sercowego i regulują ciśnienie tętnicze krwi. Potas przyspiesza też wydalanie nadmiaru wody z organizmu, zmniejszając obrzęki. Tymczasem zawarty w owocach magnez odpowiada za zdrowe kości, zęby, prawidłową kurczliwość mięśni i przewodnictwo nerwowe.
Reklama
Morele kalorie
Świeże morele zawierają niewielkie ilości kalorii – 100 g moreli dostarcza 47 kcal. W związku z tym są zalecane osobom dbającym o linię. Osoby otyłe i cukrzycy powinni jednak uważać na suszone owoce, które są dużo bardziej kaloryczne, w 100 g znajduje się aż 284 kcal.
Reklama
Suszone morele
Proces suszenia moreli pozwala na zachowanie cennych pierwiastków, witamin i błonnika, a często nawet zwielokrotnienie stężenia składników odżywczych. Okazuje się bowiem, że 100 g suszonych moreli dostarcza organizmowi pięć razy więcej ß-karotenu (7842 µg) i witaminy C (31,7 mg witaminy C) niż świeże owoce. Dużo więcej w nich także fosforu (127 mg), wapnia (139 mg), magnezu (42 mg), potasu (1666 mg) i błonnika pokarmowego (10 g).
Wystarczy zjeść kilka suszonych moreli dziennie, żeby wspomóc nasze kości. Morele wspomagają również odblokowywanie kanałów łojowych skóry, dlatego powinny znaleźć się w codziennej diecie osób z trądzikiem.
Kupując suszone morele sprawdzajmy jednak dokładnie ich skład i wybierajmy takie, które nie mają:
- E220 lub E-220,
- dwutlenku siarki,
- siarczanu (siarczyny),
- konserwantu E220,
- bezwodnika kwasu siarkawego.
Każde konserwowane w ten sposób owoce trzeba myć przed jedzeniem, a najlepiej wybierać takie, które nie są siarkowane. Łatwo je odróżnić: siarkowane są pomarańczowe, niesiarkowane - brązowe.
Reklama
Pestki z moreli
Pestki moreli zawierają duże ilości kontrowersyjnej witaminy B17 zwanej amigdalina, której zwolennicy medycyny naturalnej przypisują ogromne właściwości antynowotworowe. W świecie medycyny konwencjonalnej nie ma co do tej opinii zgody. Wiadomo jednak, że badania przeprowadzone na członkach himalajskiego plemienia Hunza, którzy mieszkają na terenie Pakistanu i są znani ze swej długowieczności, każą się zastanowić nad właściwościami nie tylko samych moreli, ale także pestek z moreli.
Członkowie plemienia Hunza dożywają do 145 roku życia, nie chorują na raka, cukrzycę, nadciśnienie, nieznana jest im otyłość. Dr Jay M. Hoffman, który w 1968 roku zbadał i opisał ich dietę stwierdził, że najbardziej niesamowitym pożywieniem, jakie znalazło się w diecie Hunzów, były spożywane w dużych ilościach pestki moreli. Członkowie plemienia zjadali ich 200 razy więcej niż przeciętny Amerykanin, często używając w kuchni oleju z pestek moreli.
Reklama
Pestki moreli gorzkiej skutki uboczne
W Meksyku zarejestrowano lek zawierają amigdalinę, preparat ten nie został jednak dopuszczony do obrotu w Stanach Zjednoczonych, bo według wielu naukowców spożywanie amigdaliny bogatej w cyjanogenne glikozydy może prowadzić do zatruć cyjankiem. Ich zdaniem już po zjedzeniu kilku pestek moreli może dojść do łagodnego zatrucia cyjankiem, co może się objawiać:
- bólami głowy,
- wymiotami,
- nudnościami,
- zawrotami głowy.
Cięższe zatrucie cyjankiem powoduje:
- sinicę,
- opadanie powiek,
- niskie ciśnienie krwi,
- uszkodzenie nerwów,
- trudności z chodzeniem,
- uszkodzenie wątroby,
- śpiączkę lub śmierć.
Amerykańscy naukowcy są zdania, że na pestki moreli powinny uważać szczególnie kobiety w ciąży lub karmiące.
Reklama
Olej z pestek moreli
Olej z pestek moreli ma szerokie zastosowanie w kosmetyce. Jest bogaty w kwas gamma linolowy, dzięki czemu pomaga w utrzymaniu właściwym nawilżeniu wilgotności skóry. Ma również właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Olej z pestek moreli jest też wykorzystywany w kuchni, jego główne składniki to zdrowe tłuszcze nienasycone.
