Co to jest MPV w morfologii?
MPV (ang. Mean Platelet Volume) jest jednym z parametrów określanych w morfologii krwi - podstawowym badaniu krwi, zlecanym zwykle przez lekarza pierwszego kontaktu. Skrót MPV oznacza średnią objętość płytek krwi.
Płytki krwi, nazywane trombocytami, są najmniejszymi elementami morfotycznymi krwi człowieka, osiągającymi wielkość od 2 do 4 μm. Trombocyty powstają w szpiku kostnym i są komórkami układu odpornościowego, które biorą udział w mechanizmach odpowiedzi immunologicznej.
Ponadto biorą czynny udział w procesie utrzymywanie homeostazy organizmu – głównie w procesie krzepnięcia krwi i fibrynolizy.
Reklama
Badanie MPV w morfologii krwi
MPV to tylko jeden z wielu parametrów określanych w morfologii krwi. Badanie krwi umożliwia ocenę nie tylko średniej objętości płytek krwi, ale także innych parametrów płytkowych, takich jak:
- PLT - liczba płytek krwi,
- PDW - szerokość rozkładu objętości płytek krwi,
- P-LCR- wskaźnik dużych płytek krwi,
- MPM - średnia masa płytek krwi.
MPV pozwala określić, czy szpik kostny produkuje płytki krwi w prawidłowy sposób. Jeśli szpik wytwarza płytki w sposób nieefektywny, innymi słowy płytki są zbyt małe, w wynikach morfologii krwi zobaczymy niski wskaźnik MPV, świadczący o małopłytkowości.
Małopłytkowość jest także efektem zmniejszonego wytwarzania płytek przez szpik, zwiększonego zużycia płytek podczas powstawania skrzepu lub ich zwiększonego niszczenia.
Nadpłytkowość z kolei cechuje się zwiększoną liczbą płytek krwi, wyższą średnią objętością płytek krwi, a także większą liczbą płytek olbrzymich, większą szerokością rozkładu objętości oraz zwiększoną masą płytek.
Reklama
Wynik badania MPV - na co zwrócić uwagę?
Badanie MPV wykonuje się przy okazji podstawowych badań krwi, które pacjent powinien wykonywać minimum raz w roku. Jak się odpowiednio do nich przygotować? Pacjent powinien zgłosić się na badanie rano, nie powinien nic wcześniej jeść, a ostatni posiłek powinien być spożyty późnym popołudniem poprzedniego dnia. Wynik morfologii jest zazwyczaj dostępny w tym samym dniu, najpoźniej w dniu kolejnym.
Interpretacja wyników wskaźnika MPV we krwi może być pomocna przy rozpoznaniu schorzeń i dolegliwości układu krążenia. Jednak sprawdzając wynik MPV trzeba sprawdzić tez pozostałe wskaźniki, czy odbierają od normy czy są na prawidłowym poziomie. W przypadku kiedy PLT, PDW czy MPN są w normie, a MPV jest poniżej lub powyżej normy, nie oznacza to od razu jakiś problemów zdrowotnych. Wynik badania najlepiej jest omówić z lekarzem, niż interpretować go samodzielnie.
Reklama
Norma MPV - ile wynosi?
Ile dokładnie powinno wynosić MPV aby było prawidłowe? Za normę dla dorosłych i dzieci powyżej 1. roku życia, uznaje się średnią objętość płytek krwi wahającą się w granicach od 9 a 12,6 μm3 (mikrometrów sześciennych). Dla dla noworodków norma wynosi 7-12 μm3.
Warto zaznaczyć, że normy mogą nieznacznie różnić się między sobą w zależności od laboratorium wykonującego badanie. Zakres referancyjny jest zazwyczaj widoczny na karcie z wynikami badań.
Przy interpretacji wyników morfologii krwi należy także wziąć pod uwagę inne parametry - głównie liczbę płytek krwi. Za normę PLT uznaje się wartość mieszczącą się w granicach od 150 do 400 tys./µl.
Reklama
MPV jest za niskie - co dokładnie oznacza obniżone MPV?
Niskie MPV, czyli poniżej 9μm3, może świadczyć o małopłytkowości, czyli trombocytopenii. Generalnie małopłytkowość to spadek liczby trombocytów poniżej normy, a zatem w diagnostyce bierze się pod uwagę głównie parametr PLT, czyli liczbę płytek krwi, ale zazwyczaj wraz z obniżonym PLT występuje obniżone MPV lub inne parametry.
Małopłytkowość jest ważnym zagadnieniem w dziedzinie perinatologii, gdyż często występuje u noworodków. Trombocytopenię u noworodków dzieli się na wczesną – występująca w pierwszych 72 godzinach życia i nie wymagającą leczenia oraz późną – występująca po upływie 3 doby i bezwzględnie wymagającą leczenia.
Małopłytkowość późna u noworodków często ma związek z wytwarzaniem przez układ immunologiczny matki przeciwciał przeciwko antygenom płytek płodu, czyli schorzeniem nazywanym alloimmunologiczną małopłytkowością noworodków.
Jednakże małopłytkowość u noworodków może być także oznaką:
- chorób genetycznych
- małopłytkowości autoimmunologicznej AITP,
- przewlekłego niedotlenienia,
- wrodzonego zakażenia (m.in. wirusem różyczki, cytomegalii, opryszczki),
- sepsy,
- martwiczego zapalenia jelit.
W przypadku dorosłych małopłytkowość jest najczęściej oznaką:
- hipersplenizmu,
- niewydolności szpiku kostnego,
- efektem chemioterapii lub radioterapii,
- nadużywania alkoholu,
- zespołu HELLP,
- zaburzeń reumatologicznych.
Warto także pamiętać, że do trombocytopenii mogą doprowadzić czynniki zewnętrzne, głównie zażywane leki (m.in. heparyna, chinina, kwas walproinowy, niesteroidowe leki przeciwzapalne).
Reklama
Podwyższone MPV - o czym świadczy wysokie MPV?
Podwyższony poziom MPV może sugerować występowanie stanu zapalnego. Wysokie MPV w badaniach krwi, czyli powyżej 14 μm3, sugeruje, że pacjent może chorować na nadpłytkowość. Nadmierna liczba płytek krwi oraz podwyższona objętość mogą świadczyć o zespołach mieloproliferacyjnych, do których oprócz nadpłytkowości samoistnej zaliczają się przewlekłe białaczki szpikowe, czerwienica prawdziwa, metaplazja szpiku.
Ponadto nadpłytkowość często jest objawem:
- niedokrwistości hemolitycznej,
- choroby nowotworowej (głównie w przypadku litych guzów płuc i trzustki),
- niedoboru żelaza,
- choroby alkoholowej,
- przewlekłych i ostrych stanów zapalnych ,
- choroby zakaźnej (m.in. gruźlicy).
Ponadto podwyższona objętość płytek krwi może świadczyć o masywnym krwotoku wewnętrznym. Nadpłytkowość występuje też u pacjentów po zabiegu usunięcia śledziony. Może być także efektem leczenia małopłytkowości lub skutkiem zażywania leków, takich jak epinefryny czy cytokiny.
Za wysokie MPV pojawia się po przebytej operacji lub przebytym urazie.
