Czym jest i jak wygląda mydlnica lekarska?
Mydlnica lekarska (z goździkowatych) jest niską rośliną, która osiąga maksymalnie 80 centymetrów. Rośnie na terenie całej Europy oraz Azji, głównie na niżach - w przydrożnych rowach lub zboczach.
Mydlnica lekarska jest uprawiana ze względu na właściwości lecznicze oraz kosmetyczne. Surowcem wykorzystywanym do produkcji preparatów zielarskich lub kosmetycznych są kłącza wraz z korzeniami. Co ciekawe, mydlnica lekarska jest zapylana przez ćmy i dopiero po zmroku wydziela zapach, który wabi owady.
Roślina ta jest trująca dla zwierząt ze względu na występowanie w niej saponin. Ludzie doceniają mydlnicę oraz jej właściwości m.in. właśnie ze względu na te związki. Należy jednak pamiętać, że przyjmowanie ich w zbyt dużej ilości działa niekorzystnie również na ludzki organizm, podrażniając żołądek oraz jelita.
Dawniej mydlnica lekarska była wykorzystywana jako środek myjący, skąd prawdopodobnie wzięła się jej nazwa. Odwar z tej rośliny służył także do czyszczenia, (a właściwie do odtłuszczania) wełny, natomiast nasiona wykorzystywano do podtruwania ryb, żeby łatwiej było je wyłowić.
Mydlnica lekarska była traktowana także jako odtrutka na ukąszenia węża. Obecnie stosowana jest w zupełnie inny sposób.
Reklama
Uprawa mydlnicy lekarskiej
Mydlnica lekarka jest niezwykle urodziwa i miłośnicy kwiatów chętnie ozdabiają nią swoje ogródki. Roślina ta dobrze czuje się na glebach żyznych, ale świetnie radzi sobie także na gruntach przepuszczalnych - piaszczystych, żwirowych i kamienistych.
Kiedy kwitnie i jak ją uprawiać? Duże, jasnoróżowe kwiaty pojawiają się wczesnym latem na zielonej, „owłosionej”, walcowatej koronie wierzchołków kwiatostanów. We wrześniu przekwitają i zmieniają się w owocostany, czyli torebki z nasionami.
Ze względu na ekspansywność mydlnicy lekarskiej, należy kontrolować jej, aby nie dochodziło do samoistnego zasiewania rośliny. Należy również ją regularnie podlewać, gdyż potrzebuje umiarkowanie wilgotnej gleby.
Mydelnicę można posiać samodzielnie z nasion lub kupić gotowe sadzonki w cenie 10-30 złotych w zależności od wielkości rośliny.
Reklama
Właściwości mydlnicy lekarskiej
Dzięki zawartości składników aktywnych mydelnica lekarska posiada szereg właściwości.. Sprawdza się one zarówno w kosmetykach, jak i ziołolecznictwie.
Mydlnica lekarska zawiera substancje czynne, takie jak:
- saponiny - związki chemiczne należące do glikozydów; to one są odpowiedzialne w kosmetykach m.in. za pienienie się; oddziałują dość silnie na układ pokarmowy oraz moczowy, mogą też wpływać na poziom cholesterolu we krwi (więcej na ich temat w dalszej części tekstu),
- węglowodany,
- sole mineralne.
Tak, jak wspominaliśmy, najwięcej właściwości leczniczych wykazują saponiny. To dzięki nim mydlnica lekarska ma działanie:
- żółciopędne,
- moczopędne,
- wykrztuśne,
- przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze,
- wspomaga wydzielanie śluzu,
- nasila trawienie tłuszczów,
- ułatwia wchłanianie pierwiastków takich jak np. sole żelaza oraz wapnia.
Ważne! Saponiny działają drażniąco na układ pokarmowy, dlatego przyjmowanie mydlnicy lekarskiej powinno zostać skonsultowane z lekarzem. W nadmiarze roślina ta powoduje biegunkę i wymioty.
Reklama
Zastosowanie mydlnicy lekarskiej
Mydlnica lekarska nazwana została tak nie bez powodu. Saponiny, które się w niej znajdują, stanowią bowiem naturalny detergent. Dzięki ich obecności środek czyszczący lepiej się pieni i skuteczniej usuwa zabrudzenia.
Mydlnica lekarska jest głównie wykorzystywana jako:
- surowiec zielarski - odwar zaleca się pić w niewielkich ilościach (1-2 łyżki) do trzech razy w ciągu dnia;
- składnik kosmetyków do pielęgnacji włosów - dzięki właściwościom przeciwzapalnym, bakteriobójczym i przeciwgrzybiczym, mydlnica lekarska ułatwia oczyszczanie skóry głowy, dlatego można ją znaleźć w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji włosów.
- okłady, żele, płukanki - mydlnica jest składnikiem mieszanek ziołowych przeznaczonych do pielęgnacji skóry łojotokowej, jako środek pomocniczy do leczenia problemów skórnych związanych ze świądem, jako składnik toników i żeli do codziennej pielęgnacji problematycznej cery oraz jako substancja wspomagająca leczenie np. łupieżu.
- ulga dla chorego gardła - mydlnica lekarska ma działanie wykrztuśne oraz ułatwia wydzielanie śluzu, dzięki czemu odwar z tej rośliny można stosować pomocniczo podczas chorób górnych dróg układu oddechowego.
- roślina ozdobna - drobne kwiaty mydlnicy lekarskiej pięknie prezentują się w przydomowych ogródkach oraz na działkach wypoczynkowych. Mydlnica nie jest wymagającą rośliną, nic więc dziwnego, że cieszy się sporym uznaniem.
Mydlnica lekarska występuje także jako składnik, m.in.:
- past do zębów,
- maseczek do twarzy,
- płynów do kąpieli,
- środków do prania jedwabiu.
Mydlnica lekarska jest także tradycyjnym składnikiem chałwy, który nadaje temu słodkiemu przysmakowi charakterystyczny posmak oraz innych wypieków kuchni Bliskiego Wschodu.
Przed wprowadzeniem odwaru z mydlnicy lekarskiej do codziennego menu, należy skonsultować to z lekarzem. Konieczne jest także dokładnie zapoznanie się z przeciwwskazaniami do jej stosowania.
Reklama
Mydlnica lekarska na włosy
Mydlnica lekarska jest popularnym składnikiem szamponów przeznaczonych do pielęgnacji włosów. Kosmetyki te są przede wszystkim dedykowane osobom borykającym się z łupieżem lub przetłuszczającą się skórą głowy.
Susz tej rośliny można wykorzystać do przyrządzenia płukanki, która świetnie odżywi, odświeży i wzmocni pasma. Abyy przygotować szampon domowej roboty, należy wie łyżki suszonych korzeni mydlnicy lekarskiej zalać dwoma szklankami chłodnej wody, po czym powoli doprowadzić do wrzenia.
Wywar powinien gotować się około 5-10 minut. Po ostudzeniu lejemy odwar z mydlnicy lekarskiej na włosy, rozprowadzając go delikatnie po całej skórze głowy.
Szampony z wyciągiem z korzeni mydlnicy lekarskiej to zazwyczaj produkty ziołowe powstałe w wyniku połączenia ekstraktów z różnych roślin wykazujących działanie oczyszczające, przeciwzapalne, antybakteryjne, przeciwgrzybicze oraz odczulające.
Szampony ziołowe mają specyficzny zapach, który nie każdemu odpowiada. Działanie kosmetyków tego rodzaju ma korzystnie wpłynąć na wydzielanie łoju przez skórę, zmniejszając przetłuszczanie się włosów, wyeliminować problem łupieżu, przywrócić włosom blask oraz wygładzić ich strukturę.
Szampon z mydlnicy lekarskiej nadaje się również do włosów suchych, które potrzebują nawilżenia.
Reklama
Żel z mydlnicy lekarskiej
Mydlnica lekarska to składnik żeli i pianek do mycia twarzy, szyi oraz dekoltu. Zazwyczaj w składzie preparatów znajdują się także inne zioła.
Mieszanki oczyszczają skórę twarzy przywracając jej zdrowy wygląd, wspomagając gojenie się ranek, podrażnień i zaczerwienienia, a przede wszystkim regulując ilość wydzielanego łoju.
Regularne stosowanie żelu z mydlnicą lekarską zmiękcza skórę i korzystnie wpływa na jej kondycję.
Reklama
Gdzie kupić mydlnicę lekarską? Cena
Mydlnicę lekarską można kupić w stacjonarnych sklepach zielarskich oraz przez Internet. Mieszanki ziołowe, a także kosmetyki z ekstraktem z tej rośliny są dostępne również w aptekach.
Nasiona mydlnicy lekarskiej można kupić w większości sklepów ogrodniczych stacjonarnie lub online. Same w sobie nie wykazują one właściwości zdrowotnych, ale są jednak kupowane przez osoby, które chcą zasadzić mydlnicę lekarską na swoich działkach i w przydomowych ogródkach.
Cena nasion mydlnicy lekarskiej wynosi od 3 złotych do około 10 złotych.
