Co to jest badanie urodynamiczne?
Badanie urodynamiczne jest to rodzaj badania stosowanego w urologii, które pozwala odnaleźć przyczyny występowania patologicznych stanów i schorzeń związanych z układem moczowym, np. nietrzymania moczu. Urodynamika pozwala na dokładną ocenę funkcjonowania pęcherza moczowego i cewki moczowej.
Dzięki badaniu urodynamicznemu można sprawdzić szybkość mikcji, czy przepływ moczu jest równy, czy przerywany, sprawdzić objętość moczu, jak bardzo napina się pęcherz przed mikcją, jakie jest ciśnienie w cewce moczowej itp.
Zanim lekarz zleci wykonanie badania urodynamicznego, należy m.in. szczegółowo zbadać mocz pacjenta, czy zrobić USG dolnych dróg moczowych.
Reklama
Urodynamika - wskazania i przeciwwskazania do badania
Urodynamika nie jest badaniem rutynowym, wykonuje się je jedynie ze ścisłych wskazań lekarza. Badanie urodynamiczne jest przeprowadzana w następujących sytuacjach i stanach zdrowotnych:
- nietrzymanie moczu (wysiłkowe nietrzymanie moczu, naglące nietrzymanie moczu lub mieszane nietrzymanie moczu, czy moczenie dzienne albo nocne u dzieci);
- częstomocz;
- nawracające infekcje dróg moczowych;
- rzadkie oraz długotrwałe oddawanie moczu;
- niemożność całkowitego opróżnienia pęcherza podczas korzystania z toalety;
- oddawanie moczu porcjami.
Do badania urodynamicznego nie powinny podchodzić osoby z infekcją dróg moczowych oraz kobiety w czasie menstruacji. Ponadto badania nie wykonuje się u pacjentów z zakażeniem dróg moczowych.
Reklama
Badanie urodynamiczne - jak się przygotować?
Przed skierowaniem pacjenta do wykonania urodynamiki, lekarz dokładnie sprawdza wyniki dotychczasowych badań. Pacjent na wizytę u lekarza powinien ze sobą wszystkie wyniki badań urologicznych i ultrasonograficznych dotyczących dolnych dróg moczowych.
Odpowiednie przygotowanie do badania urodynamicznego jest konieczne. Lekarz może zlecić pacjentowi prowadzenie karty mikcji na trzy dni przed badaniem. Zapisywać trzeba wtedy ilość wypijanych płynów, wydalanego moczu i niepokojących objawów.
Przed badaniem może okazać się konieczne wykonanie szeregu badań, w tym:
- badania ogólnego i na posiew moczu,
- badania czynności nerek (mocznik, kreatynina, kwas moczowy),
- USG narządu rodnego, nerek,
- urografii lub tomografii komputerowej.
Dzień przed zabiegiem urodynamicznym należy wykonać lewatywę (alternatywnie można użyć doodbytniczego czopka glicerynowego), by opróżnić kiszkę stolcową. Posiłki i napoje spożywane tego dnia powinny być lekkie. Śniadanie zjedzone w dniu zabiegu przed badaniem także powinno być lekkostrawne, należy przy tym wypić co najmniej 0,5 litra wody.
Przed posileniem się należy się wypróżnić. Na samo badanie należy dotrzeć z pełnym pęcherzem. Osoby, które mają problem z kontrolowanym trzymaniem moczu powinny dotrzeć na badanie z zapasem płynów i na bieżąco je uzupełniać.
Osoby, które przyjmują leki o działaniu moczopędnym, powinny je odstawić na tydzień przed terminem badania.
Reklama
Na czym polega badanie urodynamiczne?
Podczas urodynamiki kontrolowany jest mięsień wypieracza pęcherza, szyjka pęcherza i zwieracz wewnętrzny cewki moczowej. Badanie urodynamiczne wymaga od pacjenta, aby usiadł on w specjalnym fotelu urologiczno-ginekologicznym i był rozebrany od pasa w dół.
Urodynamika polega na wprowadzeniu dwóch cewników:
- pierwszego do cewki moczowej,
- drugiego cewnika do odbytu.
Ponadto do mięśni zwieraczy przymocowuje się elektrody igłowe. Wykonuje się to po uprzednim znieczuleniu tych stref specjalnym żelem. Potem pacjent oddaje mocz do specjalnego pojemnika, tzw. uroflowmetru, którego zadaniem jest zmierzenie ilości i szybkości mikcji. Ten etap badania to uroflometria.
Kolejną fazę stanowi test cystometryczny oceniający czynność pęcherza w czasie zbierania się w nim moczu. Następny rozdział polega na mierzeniu ciśnienia w miejscu wycieku moczu, dzięki czemu można ustalić wydolność zwieraczy.
Innym etapem urodynamiki jest elektromiografia, która pozwala zobrazować ewentualne uszkodzenia neurologiczne oraz poziom aktywności mięśni i nerwów znajdujących się w okolicy krocza.
Reklama
Czy badanie urodynamiczne boli?
Wielu pacjentów boi się badania urodynamicznego. Urodynamika nie jest najprzyjemniejszym badaniem, ale nie trzeba się jej bać. Czy urodynamika boli? Ból podczas badania urodynamicznego występuje rzadko, pacjenci bardziej odczuwają nieprzyjemne wrażenie ingerencji ciała obcego do cewki moczowej i odbytu niż samo uczucie bólu. Wszystko z powodu cewników przyczepionych w cewce moczowej i odbycie.
Zazwyczaj uczucie dyskomfortu przemija, a pacjent nie zawaca już uwagi na cewniki. Ponadto pacjentom podaje się miejscowe znieczulenie, co również powinno złagodzić nieprzyjemne doznania.
Reklama
Powikłania po urodynamice
Powikłania po badaniu urodynamicznym nie są częstymi przypadkami. Po przeprowadzeniu tego badania pacjent może odczuwać pewien dyskomfort podczas oddawania moczu, a nawet pieczenie lub niewielki ból. Można wówczas zastosować ciepłe kompresy na cewkę moczową lub ciepłe kąpiele. Jednak dolegliwości te powinny ustąpić po kilku godzinach. Jeśli powyższe objawy nie miną, a nawet nasilą się, należy zgłosić się do lekarza.
Może się zdarzyć, że po badaniu wystąpi infekcja układu moczowego, dlatego lekarz może przepisać rutynowo antybiotyk i zalecić picie dużych ilości płynów po badaniu. Minimalne jest ryzyko uszkodzenia cewki moczowej lub perforacja pęcherza moczowego.
Reklama
Badanie urodynamiczne u dzieci
Badanie urodynamiczne u dziecka można wykonać u dzieci w wieku od 4-5 lat, czyli takich któe potrafią już samodzielnie kontrolować oddawanie moczu do toalety. Podczas badania powinni być obecni rodzice, bo dzięki temu dziecko spokojniej znosi urodynamikę.
Wskazania do badania urodynamicznego u dzieci to przede wszystkim:
- moczenie nocne,
- trudności w oddawaniu moczu,
- problem z utrzymaniem moczu,
- pęcherz neurogenny,
- diagnostyka przed planowanym zabiegiem lub operację.
Dobrze, żeby rodzice zabrali na badanie dodatkową bieliznę dla dziecka i skarpetki. Trzeba mieć ze sobą także coś do picia. W dniu badania dziecko nie musi być na czczo.
Badanie urodynamiczne - cena. Ile kosztuje urodynamika?
Urodynamika nie jest najtańszym rodzajem badania układu moczowego. Badanie można wykonać prywanie oraz na koszt NFZ. Ile kosztuje badanie urodynamiczne? Cena w waha się między 300 a 400 zł, jeśli wykona się ją prywatnie. Jeśli pacjent jest ubezpieczony w Narodowym Funduszu Zdrowia może ubiegać się o refundację kosztów poniesionych na to badanie.
Gdzie można wykonać badanie urodynamiczne? Zazwyczaj wykonuje się je w placówkach medycznych lub szpitalach, które posiadają odpowiednie pracownie urodynamiczne. Na badanie potrzebne jest skierowanie, np. od lekarza urologa. Za test urodynamiki należy zgłosić się jak najszybciej od momentu wystawienia skierowania.
Ile trwa badanie urodynamiczne? Badanie trwa od 40 minut do maksymalnie 1,5 godziny.
