Reklama
Przyczyny nadwrażliwości zębów
Nadwrażliwość zębów to bardzo częsta dolegliwość, z jaką pacjenci zgłaszają się do stomatologa. Szacuje się, że nadwrażliwe zęby dotyczą od 8 do 30 proc. populacji, aczkolwiek dane przytoczone przez Joannę Zielińską-Zborowską i wsp., wskazują, że problem ten występuje nawet u 74 proc. populacji.
Zwiększona wrażliwość jest wynikiem odsłonięcia zębiny, czyli tkanki znajdującej się pod szkliwem zębów. Jeśli pacjent nie zgłosi się do stomatologa odpowiednio szybko, w kolejnym etapie dojdzie do otwarcia kanalików zębinowych.
Według teorii Brännstroma (tzw. teoria hydrodynamiczna) w otwartych kanalikach, pod wpływem działania różnych bodźców, dochodzi do zmiany przepływu płynu kanalikowego, co skutkuje pobudzeniem zakończeń włókien nerwowych, a zatem dolegliwościami bólowymi.
Do utraty zewnętrznej warstwy korony zęba, która osłania zębinę, może dojść z różnych przyczyn. Odsłonięcie zębiny może być efektem działania kwasów, znajdujących się w pożywieniu, wodzie czy sokach żołądkowych. Może do niego dojść na skutek
niewłaściwego szczotkowania zębów czy poprzez wzajemne ścieranie się zębów, które nie są prawidłowo ustawione w łukach zębowych lub mają nieprawidłową budowę. Nadwrażliwość rozwija się także u pacjentów z chorobami przyzębia. Przyczyn nadwrażliwości zębów może być jednak więcej.
Reklama
Objawy nadwrażliwości zębów
Podstawowym objawem nadwrażliwości jest ból zęba z odsłoniętą zębiną, co ma bezpośredni związek z pobudzeniem zakończeń włókien nerwowych. Silna nadwrażliwość zębów może powodować niemal ciągły ból.
Dolegliwości bólowe pojawiają się pod wpływem działania różnych bodźców – najczęściej termicznych, ale także mechanicznych i chemicznych. Jeśli nadwrażliwość obejmuje większość zębów, ból może pojawiać się nie tylko w czasie jedzenia ciepłych lub zimnych pokarmów, ale także mówienia. Czynnikiem drażniącym może bowiem stać się wdychane powietrze. Zazwyczaj jednak objawem nadwrażliwości zębów jest krótkotrwały, przeszywający i ostry ból.
Reklama
Nadwrażliwość zębów na zimno i ciepło
W większości przypadków pacjenci zgłaszają zwiększoną wrażliwość zębów ujawniającą się pod wpływem działania bodźców termicznych. Szacuje się, że nadwrażliwość zębów na ciepło i zimno dotyczy prawie 90 proc. osób z tym problemem.
Należy jednak zaznaczyć, że pacjenci szczególnie odczuwają większą wrażliwość zębów na zimno. Ciepłe pokarmy i napoje w mniejszym stopniu powodują nieprzyjemne objawy, aczkolwiek zdarzają się pacjenci, którzy mają wrażliwe zęby na zimno i ciepło w takich samym stopniu.
W związku z powyższym, stomatolodzy wykorzystują zimne powietrze lub zimną wodę, aby sprawdzić, czy pacjent ma nadwrażliwość. Test termiczny polega na sprawdzeniu reakcji pacjenta na dmuchnięcie zimnym powietrzem z odległości około centymetra w ząb z odsłoniętą zębiną.
Reklama
Nadwrażliwość zębów po wybielaniu
Drugim w kolejności bodźcem wywołującym ból u osób z nadwrażliwością zębów jest nieprawidłowe szczotkowanie zębów. Generalnie na drugim miejscu wymienia się czynniki mechaniczne. Należy jednak zaznaczyć, że ból w trakcie szczotkowania zębów, może być nie tylko efektem niewłaściwej techniki mycia, ale także używania pasty wybielającej, zawierającej substancje ścierne.
Warto pamiętać, że długotrwałe stosowanie takiej pasty może doprowadzić do starcia szkliwa i odsłonięcia zębiny, a zatem nie tylko wyzwalać objawy chorobowe, ale także samą chorobę.
Większa wrażliwość bywa także skutkiem ubocznym wybielania zębów w gabinecie stomatologicznym. Jednaknadwrażliwość zębów po wybielaniu jest zazwyczaj przejściowa. Zwykle ustępuje po upływie 24-72 godzin.Warto w tym czasie stosować pastę do zębów z nadwrażliwością, co minimalizuje dolegliwości.
Reklama
Nadwrażliwość zębów po leczeniu
Pacjenci niekiedy zmagają się z nadwrażliwością zęba po leczeniu. Dolegliwości bólowe pod wpływem działania bodźców mechanicznych lub termicznych zazwyczaj pojawiają się wtedy, gdy przestanie działać znieczulenie miejscowe. Dodatkowo mogą nie ustępować, pomimo stosowania środków przeciwbólowych.
Powodem takiego stanu są mikrourazy i podrażnienia powstałe w czasie leczenia. Takie dolegliwości także powinny samoistnie ustąpić w ciągu kilku dni. Jeśli jednak nie będą się zmniejszać z każdym dniem, mogą być efektem niewłaściwie przeprowadzonego leczenia. Wówczas konieczna jest ponowna wizyta u stomatologa.
Reklama
Co na nadwrażliwość zębów?
Leczenie nadwrażliwości zębów polega przede wszystkim na zamknięciu kanalików zębinowych oraz zmniejszeniu wrażliwości nerwowej. Do zamykania kanalików stosowane są między innymi sole strontu. Stront jest srebrzystoszarym metalem podobnym do wapnia. Z kolei w celu zmniejszenia przewodnictwa nerwowego stosuje się preparaty na nadwrażliwość zębów na bazie soli potasu lub związków fluoru. W leczeniu wykorzystuje się także laseroterapię oraz ozonoterapię.
Ponadto pacjentom z nadwrażliwością zalecane jest wykonywanie lakierowania zębów, czyli zabiegu polegającego na pokryciu szkliwa preparatem zawierającym związki fluoru. Fluor zostaje uwalniany do szkliwa, wzmacniając tym samym zęby oraz niwelując dolegliwości bólowe.
Reklama
Domowe sposoby na nadwrażliwość zębów
Poza specjalistycznym leczeniem w gabinecie stomatologicznym, istnieją także domowe sposoby na nadwrażliwość zębów. Stomatolodzy zalecają pacjentom z „wrażliwymi zębami”, aby stosowali pasty zawierające argininę.
Jak wynika z danych przytoczonych przez Pawła Maksymiuka oraz Renatę Chałas w artykule „Znoszenie nadwrażliwości zębiny w praktyce stomatologicznej”, a zebranych na podstawie wyników przeglądów dentystycznych, pasta z argininą cechuje się dużą skutecznością w redukcji wrażliwości zębiny.
Do podobnych wniosków doszli badacze z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. W swojej pracy „Domowe leczenie nadwrażliwości zębiny z zastosowaniem technologii Pro-Argin” zalecają stosowane pasty z argininą, a dodatkowo płukanek opartych na argininie, które zwiększają jej skuteczność.